W planach jest 404 punktów napraw oraz 531 punktów ponownego użycia

© Jürgen Prautsch

Z przeprowadzonej na zlecenie resortu ekspertyzy dowiadujemy się, że w Polsce nie ma żadnego punktu napraw przy PSZOK, natomiast działa co najmniej kilka obiektów służących ponownemu użyciu produktów (znajdują się one m.in. w Poznaniu, Słupsku, Stalowej Woli czy Gorzowie Wlkp.)

Wiadomo jednak, że gminy planują organizację 404 punktów napraw oraz 531 punktów ponownego użycia, które będą zlokalizowane przy PSZOK-ach (plany inwestycyjne do WPGO na lata 2016-2022).

W dokumencie znalazło się wiele porad i zaleceń opracowanych na podstawie analizy funkcjonowania PSZOK-ów w kraju i za granicą (w Austrii, Niemczech, Belgii, Holandii, Szwecji i Wielkiej Brytanii). Na przykład uważa się, że uzasadnione ekonomicznie i ekologicznie jest prowadzenie PSZOK-u przez gminę, bowiem podmiot wybrany w przetargu, często mający zapewnioną opłatę ryczałtową, nie będzie dążył do zwiększenia strumienia przyjmowanych odpadów. Można też przeczytać, jak zlokalizować PSZOK ze względu na rodzaj gminy i liczbę jej mieszkańców, jak zorganizować przyjmowanie odpadów (np. w zależności od ich typu) czy też jak uzyskać dofinansowanie na budowę punktu.

W związku z planami gmin dotyczącymi punktów ponownego użycia lub napraw, warto jednak przyjrzeć się aspektom praktycznym ich tworzenia, tym bardziej, że doświadczenia polskie w tym zakresie są niewielkie.

Kwestia odpowiedzialności za szkody przy sprzedaży rzeczy używanych

Jak wskazano, powodzenie takiej koncepcji zależy od umiejętnego budowania świadomości ekologicznej lokalnej społeczności, która powinna wtedy chętnie angażować się w idee związane ze zrównoważonym rozwojem. Rekomenduje się też, aby w punktach ponownego użycia znajdowały się przedmioty, na które istnieje faktyczny popyt oraz wymagające jedynie drobnych napraw. Chodzi o to, by koszt naprawy nie przewyższał ceny, za którą dany produkt zostanie sprzedany.

Ważne jest, by w regulaminie PSZOK-u znalazły się zapisy regulujące ewentualne spory związane np. z uszkodzeniem naprawionych w punkcie przedmiotów w trakcie późniejszego użytkowania. Kwestia gwarancji i odpowiedzialności za szkody jest przy sprzedaży rzeczy używanych bardzo istotna, dlatego zaleca się przygotowanie oświadczenia, które będzie zwalniało zarządcę punktu z odpowiedzialności za ewentualne szkody poniesione przez klientów. Jest to wskazane przede wszystkim przy sprzedaży ZSEE.

Finansowanie nie z opłat pobieranych od mieszkańców za odpady

W ekspertyzie czytamy też, że finansowanie punktów oraz sieci ponownego wykorzystania możliwe będzie tylko z dochodów własnych gmin, źródłem finansowania nie może być natomiast opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Rekomenduje się, aby gminy chcące utworzyć punkt napraw czy ponownego użycia, rozważyły współpracę z organizacjami pozarządowymi. Te mogłyby np. udostępniać swoją infrastrukturę techniczną w zamian za realizację celów społecznych na terenie gminy.

Ewa Szekalska
Dziennikarz

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.