Przyjazne środowisku detergenty? To możliwe

© Eleven studio

W czerwcu 2017 roku Komisja Europejska opublikowała nowe kryteria unijnego oznakowania EU Ecolabel. Dotyczą one sześciu kategorii szeroko stosowanych środków czyszczących, czyli detergentów do zmywarek, prania, mycia naczyń oraz czyszczenia powierzchni twardych, a także detergentów stosowanych na skalę przemysłową: do prania lub zmywania. Kryteria te stanowią wzmocnienie „standardowych wymagań” nakładanych na producentów środków czystości określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentów. Europejski program certyfikacji EU Ecolabel jest potwierdzeniem, że wprowadzone na rynek środki chemii gospodarczej spełniają dodatkowe wymagania związane z uzyskaniem certyfikatu.

Odpowiedź na oczekiwania 90 proc. Europejczyków

Stosowane współcześnie środki czystości to skomplikowane mieszaniny związków chemicznych o różnych właściwościach - pianotwórczych, utleniających czy żrących. Substancje te stanowią doraźne źródło zanieczyszczeń zasobów wodnych. Rygorystyczne wymagania dla tej grupy produktów mają zatem istotne przełożenie na stan środowiska przyrodniczego. Jednocześnie są odpowiedź na oczekiwania 90 proc. Europejczyków, którzy w 2017 roku w badaniu Eurobarometru⁽¹⁾ wyrazili obawę przed wpływem środków chemicznych obecnych w szeroko stosowanych produktach codziennego użytku na środowisko naturalne.

80 proc. mniejsza emisja substancji niebezpiecznych

Wszystkie środki czystości, które ubiegają się o certyfikat EU Ecolabel, muszą zostać zaprojektowane w taki sposób, aby ograniczyć ich wpływ na środowisko do minimum. Dotyczy to każdego z etapów cyklu życia produktu - począwszy od produkcji i wyboru składników, poprzez sposób wykorzystania, aż po recykling opakowania. Certyfikowane środki czystości ulegają rozpadowi na nieszkodliwe składniki od chwili przedostania się do środowiska wodnego. Już na etapie użytkowania detergentów posiadających certyfikat EU Ecolabel emisje substancji niebezpiecznych (jak fosforany, chlor czy konserwanty) do wody są o 80 proc. mniejsze niż podczas stosowania standardowych preparatów.

Surowym kryteriom podlegają poszczególne substancje tworzące dany środek czystości. - W przypadku środków do czyszczenia powierzchni twardych, płynów do mycia naczyń i preparatów do prania zastosowane mogą być tylko te barwniki i konserwanty, które nie ulegają bioakumulacji – powiedziała Magdalena Jabłońska, specjalista ds. certyfikacji w Zespole ds. Certyfikacji Wyrobów Chemicznych, Spożywczych i Ecolabel w PCBC S.A. podczas konferencji poświęconej wyzwaniom dla detergentów w obszarze certyfikacji ekologicznej Ecolabel. – W przypadku środków do czyszczenia powierzchni twardych obowiązuje zakaz stosowania mikroorganizmów w produktach przeznaczonych do użytku prywatnego. Ponadto wszystkie produkty objęte certyfikacją muszą być całkowicie pozbawione mikrocząstek plastiku – dodała.

Projektowanie z myślą o recyklingu

Producenci starający się o przyznanie oznakowania ekologicznego Ecolabel dla produktów chemii gospodarczej muszą zmierzyć się z bardziej rygorystycznymi wymaganiami dotyczącymi plastikowych opakowań produktów m.in. gotowych do użycia (tzw. ready to use). Opakowania te muszą zostać zaprojektowane w taki sposób, aby mogły zapewniać możliwość ponownego napełnienia pojemnika.

Zwiększeniu uległ limit⁽²⁾ dla wskaźnika WUR (weight/utility ratio) określającego zależność pomiędzy masą opakowania a jego zawartością. W celu zachęcenia producentów do stosowania opakowań produkowanych z materiałów pochodzących z recyklingu, wprowadzone zostały pewne odstępstwa w odniesieniu do objętości opakowań wykonanych w 80 proc. z materiałów wtórnych.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska