Opublikowane przed tygodniem w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej akty prawne określają m.in. nowe wiążące cele w zakresie ograniczenia ilości odpadów na szczeblu unijnym, które należy osiągnąć do 2025, 2030 i 2035 roku. Nazywane łącznie Pakietem Odpadowym regulacje nakładają też na państwa członkowskie wymóg priorytetowego traktowania działań w zakresie zapobiegania, ponownego użycia i recyklingu, przedkładając je nad składowanie i spalanie. Wszystkie najbardziej sporne kwestie udało się ustalić jeszcze w grudniu ubiegłego roku. Całość negocjacji, jak na stosunkowo skomplikowaną materię, przebiegała w Unii Europejskiej wyjątkowo sprawnie. – Naszym głównym zadaniem jest teraz zapewnienie, by obietnice zawarte w tym pakiecie zostały zrealizowane w praktyce. Komisja zrobi wszystko, co w jej mocy, aby wspierać państwa członkowskie we wdrażaniu nowych przepisów – mówi Karmenu Vella, unijny komisarz ds. środowiska
Po pierwsze: nie składować
Pierwszą kompleksową propozycję zmian dla branży odpadowej
Po drugie: trzymać się planu
Pakiet regulacji zakłada ustalenie wiążącego na poziomie całej Unii Europejskiej celu recyklingu odpadów komunalnych w wysokości 65 proc. do 2035 r. i przewiduje późniejszy termin jego realizacji, niż wyjściowa propozycja Parlamentu Europejskiego. Dyrektywy określają też cele pośrednie, tj. poziom recyklingu równy 55 proc. do roku 2025 oraz 60 proc. pięć lat później. Posłowie postulowali początkowo przyspieszenie ścieżki dojścia do celu, ale ostatecznie ustąpili pod naciskiem przedstawicieli rządów państw członkowskich. Również w zakresie ogólnie rozumianych odpadów opakowaniowych osiągnięto oczekiwany kompromis, ustalając cel recyklingu i przygotowania do ich ponownego użycia na poziomie 70 proc. Tutaj też swoje oczekiwania musiał obniżyć Parlament, którego pierwsza propozycja wynosiła 80 proc. Przepisy zakładają ponadto odrębne cele dla poszczególnych rodzajów materiałów opakowaniowych. I tak, nowe wartości docelowe dla recyklingu odpadów opakowaniowych kształtują się następująco:
- tworzywa sztuczne: 50 proc. do 2025 r. oraz 55 proc. do 2030 r.;
- drewno: 25 proc. do 2025 r. oraz 30 proc. do 2030 r.;
- metale żelazne: 70 proc. do 2025 r. oraz 80 proc. do 2030 r.;
- aluminium: 50 proc. do 2025 r. oraz 60 proc. do 2030 r.;
- szkło: 70 proc. do 2025 r. oraz 75 proc. do 2030 r.;
- papier i tektura: 75 proc. do 2025 r. oraz 85 proc. do 2030 r.
Kraje członkowskie zgodziły się również ograniczyć składowanie odpadów z gospodarstw domowych do poziomu 10 proc. w perspektywie 2035 r. To z kolei krok do tyłu dla Komisji, która zakładany cel chciała osiągnąć pięć lat wcześniej.
Dyrektywy wejdą w życie 4 lipca br. Od tego czasu państwa członkowskie będą mogły rozpocząć wdrażanie ich postanowień do przepisów krajowych.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
Przypisy
1/ Proposal for a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL amending Directives 2008/98/EC on waste, 94/62/EC on packaging and packaging waste, 1999/31/EC on the landfill of waste, 2000/53/EC on end-of-life vehicles, 2006/66/EC on batteries and accumulators and waste batteries and accumulators, and 2012/19/EU on waste electrical and electronic equipmenthttp://ec.europa.eu/environment/waste/pdf/Legal%20proposal%20review%20targets.pdf