Czy na rynku pojawią się „małe RIPOK-i”?

© laboko

Opublikowany na początku września br. projekt ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw⁽¹⁾ doczekał się już wielu komentarzy przede wszystkim z uwagi na planowane podwyższenie stawek opłaty recyklingowej oraz rozdzielenie procedur przetargowych na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Obie kwestie zostały szczegółowo opisane tutaj. Regulacje dotyczą również szeregu innych kwestii, w tym tych, które mogą istotne zmienić rynek regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (tzw. RIPOK-ów) w Polsce. Nowe reguły mają przede wszystkim rozwiązać problem nierównomiernego rozmieszczenia takich instalacji na terenie kraju, co utrudnia realizację unijnej zasady bliskości. Nakazuje ona przekazywanie odpadów do najbliżej położonych miejsc, w których mogą następnie zostać przetworzone.

Wyścig dla wszystkich

Wydaje się, że kluczowe znaczenie ma w tym kontekście zmiana art. 35 w ust. 6 ustawy o odpadach, polegająca na zmianie definicji regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Usunięty ma z niej zostać wymóg, zgodnie z którym RIPOK-iem może być wyłącznie zakład zagospodarowania odpadów o mocy przerobowej wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkanego przez co najmniej 120 tys. mieszkańców. Ograniczenie eliminowało dotychczas z rynku wszystkie mniejsze instalacje, które znajdowały się poniżej wskazanego w ustawie poziomu. Zgodnie z proponowanym przez nowelizację brzmieniem, ograniczenia ma już nie być. - Zmiana ma na celu umożliwienie działania na rynku gospodarki odpadami również mniejszych, bardziej dostępnych RIPOK-ów – czytamy w uzasadnieniu do projektu. Zmiana ma być odpowiedzią na nierównomierne rozmieszczenie takich instalacji na terenie kraju. W niektórych regionach ich moce przerobowe są ponad dwa razy większe niż możliwy do pozyskania strumień odpadów. Jednocześnie są w Polsce regiony, gdzie brak RIPOK-ów wiąże się z koniecznością transportowania odpadów na spore odległości. Dla wielu odpowiedzią jest zmiana warunków eksploatacyjnych dla instalacji zastępczych. To jednak działanie krótkowzroczne, nie rozwiązujące istoty problemu.

Bioodpady trafią do RIPOK-ów

W art. 9e ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach proponuje się z kolei zmianę dotyczą wprowadzenia obowiązku przekazywania do RIPOK-ów bioodpadów stanowiących odpady komunalne (dotychczas obowiązek dotyczył tylko zmieszanych odpadów komunalnych i odpadów zielonych). - Konieczność przetwarzania ww. odpadów w regionie wynika z ich szczególnych właściwości (szybki proces rozkładu, gnicie). Dlatego również bioodpady stanowiące odpady komunalne powinny być przetwarzane zgodnie z zasadą bliskości najbliżej miejsca ich wytwarzania – piszą autorzy projektu. Powyższa zmiana spowoduje ponadto usunięcie z porządku prawnego definicji odpadów zielonych, które zawarte będą od tej pory w definicji bioodpadów.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.