Instalacja zgazowania odpadów powstanie na Śląsku

© Belish

"Instalacja demonstracyjna do wysokowydajnej produkcji energii elektrycznej i cieplnej w kogeneracji na bazie zgazowania innowacyjnego paliwa formowanego z odpadów komunalnych i osadów ściekowych" – tak brzmi pełna nazwa projektu firmy Investeko. Projekt właśnie się zakończył. Realizuje nową filozofię energetycznego zagospodarowania odpadów, wprowadzoną przez Dyrektywę IED: emisja ze spalania syngazu jak dla gazu ziemnego.

Założeniem projektu było wdrożenie prototypowej instalacji w skali pilotażowej, a także testowanie technologii na zintegrowanym prototypie. Instalacja wzbudziła zainteresowanie także delegacji z zagranicy. - To rozwiązanie jest dedykowane do lokalizacji przy sortowniach, bo głównym produktem jest energia elektryczna, cieplnej jest mniej. A więc ciepło wykorzystane do podsuszenia osadu, jako zamiennika sprzedaży ciepła, zaczyna mieć sens - argumentuje prezes Investeko sp. z o. o. Arkadiusz Primus.

Na czym polega technologia

- Naszym celem było zaprojektowanie i zbudowanie instalacji w skali demonstracyjnej, czyli półtechnicznej, która ma znamiona już działającej instalacji. Tak więc jest to proces ciągły produkcji w procesie zgazowania, czyli niedostatku tlenu, częściowo ten niedostatek tlenu wykorzystywany jest do spalenia, a energia ze spalenia wykorzystywana jest do wyprodukowania wodoru i tlenku węgla - wyjaśnia prezes.

Z technicznego punktu widzenia można wyróżnić trzy elementy instalacji: węzeł przygotowania paliwa formowanego, zgazowania paliwa i oczyszczania syngazu. W węźle przygotowania paliwa formowanego następuje proces przygotowania paliwa formowanego z trzech rodzajów odpadów: odpadów komunalnych o właściwościach paliwowych (frakcja nadsitowa), ustabilizowanych osadów ściekowych oraz tworzyw sztucznych (opcjonalnie). Proces zapewnia przygotowanie jednorodnego paliwa formowanego pod względem składu i czystości poprzez rozdrabnianie, mieszanie oraz usunięcie niepożądanych zanieczyszczeń.

Z kolei węzeł zgazowania paliwa stanowi reaktor zgazowania przetwarzający materiał wsadowy (tj. paliwo formowane) na gaz palny (gaz syntezowy). W procesie zgazowania z paliwa formowanego powstają: gaz syntezowy surowy (faza gazowa) oraz popioły i żużle (faza stała).

Oczyszczanie syngazu ma na celu usunięcie niepożądanych związków chemicznych (pozostałości smół, związków nieorganicznych i innych), metali ciężkich oraz ochłodzenie syngazu. Kolejnym etapem jest spalanie syngazu i produkcja energii. Na koniec gazy odlotowe są odprowadzane układem objętym ciągłym monitoringiem.

Co dalej?

Firma zamierza teraz wdrożyć projekt i wykorzystać komercyjnie zdobyte w pilotażu know-how. Inicjatywa została w tym kontekście doceniona przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

- O ile w poprzedniej perspektywie finansowej 2007-2013 cel projektu, który tak naprawdę zakłada podtrzymanie efektu zarówno środowiskowego, ekonomicznego, jak i społecznego, nie był tak mocno podkreślany, o tyle w perspektywie finansowej 2014-2020 jest wyróżniany jako najbardziej pożądany typ projektu. Mianowicie taki, który po zakończeniu swojej realizacji, będzie się sam finansował – konkluduje Radosław Domagała z Wydziału ds. Programu LIFE Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Pierwsza komercyjna instalacja LIFETEC ma powstać w Katowicach - została uwzględniona w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami na lata 2016-2022 . W 2017 roku została wpisana do Planu Inwestycyjnego na listę priorytetowych w województwie śląskim jako jedna z 8 instalacji energetycznego zagospodarowania odpadów.

Innowacyjność i badania

Pomysł zgazowania frakcji nadsitowej wiązał się z koniecznością przeprowadzenia dokładnych badań. - Realizowaliśmy ciąg rocznych badań, w każdym kwartale, w trzech lokalizacjach, biorąc pod uwagę każdą porę roku. Mamy te odpady bardzo dobrze przebadane i dysponujemy publikacjami naukowymi na ten temat - tłumaczy Klaudia Pietryszyn z firmy Inwesteko. Większość urządzeń instalacji wykonana została na zamówienie według autorskiego projektu.

Technologia jest traktowana jako odnawialne źródło energii i będzie mogła brać udział w aukcjach OZE. - Odzysk z odpadów to energia zielona. Oczywiście są różne kategorie odpadów, ale w przypadku frakcji nadsitowej odpadów komunalnych istnieją narzędzia prawne, które umożliwiają kwalifikowanie tych odpadów właśnie w ramach zielonej energii – dodaje Klaudia Pietryszyn.

- Problem pożarów składowisk paradoksalnie sprzyja naszemu projektowi, bo pokazuje, że trzeba znaleźć konstruktywne rozwiązanie. A my takie proponujemy – konkluduje Arkadiusz Primus.

Projekt był realizowany od lipca 2013 r. do września 2018 r. i został sfinansowany w 55 proc. ze środków Komisji Europejskiej w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ oraz 45 proc. ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Katarzyna Zamorowska
Dyrektor ds. komunikacji