Na ratunek Wodom Polskim

© domagoj8888

Rada Ministrów przyjęła projekt Prawa wodnego w październiku 2016 r. Tymczasem Sejm uchwalił nowe prawo prawie rok później, znacząco zmieniając jego treść. - Spowodowało to, że Ocena Skutków Regulacji określająca w szczególności skutki finansowe utworzenia nowej państwowej osoby prawnej oraz jej planowane przychody i wydatki, w zasadniczej mierze stała się nieaktualna – tłumaczy dziś rząd. Stało się to m.in. na skutek podjęcia przez Sejm decyzji o ustanowieniu czterech nowych, nieplanowanych wcześniej, regionalnych zarządów gospodarki wodnej w: Białymstoku, Bydgoszczy, Lublinie oraz Rzeszowie, a także decyzji o obniżeniu zaproponowanych jednostkowych stawek opłat za usługi wodne za pobór wód do poziomu obowiązującego w 2016 r. Tymczasem zakres obowiązków Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie nie uległ zmianie, co doprowadziło do znacznego drenowania portfela spółki na przestrzeni ostatnich miesięcy. Nowa regulacja⁽¹⁾ ma to zmienić.

Roszada kosztem budżetu

Na mocy Prawa wodnego Wody Polskie przejęły od budżetu państwa finansowanie działalności państwowej służby hydrologiczno­‑meteorologicznej (PSHM), państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) oraz państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących (PSBBP). W marcu Wody Polskie przekazały już dwóm pierwszym kwotę w wysokości prawie 38 mln zł, co i tak nie zabezpieczyło ich finansowania w wystarczającym stopniu. - Sytuacja finansowa Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej ­‑ Państwowego Instytutu Badawczego wskazuje na utratę płynności finansowej i istnieje realne ryzyko zawieszenia działalności służby. IMGW­‑PIB zgłosił potrzebę zabezpieczenia dalszych środków na utrzymanie działalności – czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku PSBBP, dla której w maju br. Minister Finansów przeniósł ponad 4,5 mln zł z działu „przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych” do budżetu resortu gospodarki morskiej z przeznaczaniem właśnie dla Wód Polskich. Po wejściu w życie projektowanych przepisów, wspomniane powyżej służby nie będą już finansowane przez Wody Polskie, ale bezpośrednio przez budżet państwa. - Rozwiązanie polegające na finansowaniu działalności służb państwowych w całości przez podmiot o statusie państwowej osoby prawnej, którego kondycja finansowa jest uzależniona od wpływów, które ten podmiot wpierw musi pobrać, należy ocenić krytycznie – tłumaczy rząd.

Więcej swobody

Projekt nowej ustawy nie tylko ogranicza wydatki Wód Polskich, ale także przekazuje im całość zadań związanych z gospodarowaniem mieniem Skarbu Państwa na śródlądowych wodach płynących, w tym na śródlądowych drogach wodnych o szczególnym znaczeniu transportowym. Zmianą art. 261 ust. 2 w pkt. 2 ustawy – Prawo wodne ustalono, że dochód z tytułu opłat rocznych na tych terenach będzie przysługiwał Wodom Polskim, gdyż to one przejmują całą gospodarkę nieruchomościami wchodzącymi w skład tych wód. Nowelizacja uchyla też dzisiejszą procedurę uzyskiwania zgody ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej przy rozporządzaniu mieniem, jeżeli wartość rynkowa przedmiotu rozporządzenia nie przekracza 200 tys. zł. Oznacza to, że Wody Polskie będą mogły taką decyzję wkrótce podjąć samodzielnie.

Projekt zakłada, że ustawa wejdzie w życie w czwartym kwartale 2018 r.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik