Produkcja tworzyw sztucznych na świecie gwałtownie wzrosła w ciągu zaledwie kilku dziesięcioleci – z 1,5 mln ton w 1950 r. do 322 mln ton w 2015 r. Tym samym wzrosła też ilość odpadów, a tylko mniej niż jedna trzecia trafia do recyklingu. Takie informacje podał Parlament Europejski.
Więcej informacji i danych dotyczących tych odpadów i ich recyklingu w UE w infografice.
Strategia versus życie
UE przyjęła strategię, która ma ograniczyć powstawanie odpadów z tworzyw sztucznych, bardziej interesujące jest jednak, jak jest wdrażana w życie. Otóż okazuje się, że najczęstszym sposobem utylizacji odpadów z tworzyw sztucznych jest odzyskiwanie energii, a następnym w kolejności – składowanie odpadów. Jak pokazuje infografika, 30 proc. wszystkich wytworzonych odpadów z tworzyw sztucznych jest zbieranych w celu poddania ich recyklingowi, którego poziom jest bardzo różny w poszczególnych krajach.
Chiny już nie chcą odpadów z tworzyw sztucznych
Połowę tworzyw sztucznych zebranych w celu recyklingu wywozi się do krajów spoza UE. Nie jest to dobra wiadomość, bo przyczyny wywozu związane są m.in. z brakiem zdolności, technologii lub zasobów finansowych potrzebnych do przetwarzania odpadów na miejscu. Znaczna ich część była dotąd wysyłana do Chin, ale w związku z ostatnio wprowadzonym przez ten kraj embargiem na przywóz takich odpadów, pojawiła się pilna konieczność wypracowania innych rozwiązań.
Niski poziom recyklingu tworzyw sztucznych w UE oznacza duże straty dla gospodarki i środowiska. Szacuje się, że wartość opakowań z tworzyw sztucznych po krótkim okresie pierwszego wykorzystania wynosi aż 95 proc., a rok rocznie procesy produkcji i spalania tworzyw sztucznych przyczyniają się w skali światowej do emisji około 400 mln ton CO2.
Co jest barierą dla recyklingu?
Jako główne problemy utrudniające recykling tworzyw sztucznych zdiagnozowano: jakość i cenę produktu pochodzącego z recyklingu w porównaniu z ich pierwotnym odpowiednikiem. Przetwórcy tworzyw sztucznych potrzebują dużych ilości tworzyw pochodzących z recyklingu i wyprodukowanych według ściśle kontrolowanych specyfikacji i po konkurencyjnej cenie. Ale na rynku dostępna jest bardzo szeroka gama tworzyw sztucznych, a im większa rozmaitość wykorzystanych surowców, tym trudniejszy jest proces recyklingu (kłania się przemyślany ecodesign). W efekcie popyt na tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu stanowi zaledwie 6 proc. zapotrzebowania na tworzywa sztuczne w Europie.
Odpowiedź UE
Przypomnijmy, zgodnie z europejską strategię w dziedzinie tworzyw sztucznych 2030 r. wszystkie odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych powinny nadawać się do recyklingu. Oznacza to potrzebę lepszego projektowania, uwzględniającego możliwość recyklingu, ale i wprowadzenie zachęt do wprowadzania na rynek tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu. Np. poprzez tworzenie norm jakości wtórnych tworzyw sztucznych, wprowadzenie obowiązkowych zasad dotyczących minimalnej zawartości materiałów pochodzących z recyklingu w niektórych produktach czy zachęcanie państw członkowskich do ewentualnego obniżenia podatku VAT na produkty pochodzące z recyklingu.
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji
