Tworzywa sztuczne stanowią 80–85 proc. odpadów znajdujących się w środowisku morskim Unii Europejskiej. Co ciekawe, artykuły jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych stanowią aż połowę z nich. Problem ma rozwiązać przyjęta przed kilkoma dniami dyrektywa 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Tylko w Polsce zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne wynosi dziś 3,5 mln ton rocznie(1). W 8 tys. przedsiębiorstw związanych z tą branżą pracuje w naszym kraju 160 tys. osób. Wszystkie te osoby czekają w najbliższych latach ogromne zmiany.
Koniec imprez i festynów, jakie znamy
Art. 5 dyrektywy przewiduje zakaz obrotu aż dziesięcioma różnymi produktami plastikowymi jednorazowego użytku, które mają bezpieczne dla środowiska zamienniki, od lipca 2021 r. Z rynku znikną więc m.in. plastikowe patyczki higieniczne, widelce, noże, łyżki, talerze, słomki, mieszadełka do napojów oraz patyczki mocowane do balonów. Już za dwa lata ze sklepowych półek znikną też wykonane z polistyrenu ekspandowanego pojemniki na żywność i napoje. Od 2025 r. butelki PET o pojemności do trzech litrów będą z kolei musiały być wytwarzane przynajmniej w 25 proc. z materiału pochodzącego z recyklingu. Do 2030 r. odsetek ten powinien sięgnąć 30 proc. Z raportu PwC(2)
Terapia szokowa
Wszystkie powyższe zmiany spowodują, że przedsiębiorcom z branży tworzyw sztucznych wzrosną koszty działalności. Tymczasem ostatnie lata były dla nich okresem całkiem dobrej koniunktury. Zużycie tworzyw do produkcji opakowań w Polsce stale wzrastała. W latach 2013 – 2017 liczba ta zwiększyła się o 20 proc. i wyniosła aż 1,12 mln ton. Większość firm produkujących jednorazowe wyroby z tworzyw sztucznych przynależy do sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Czy przewidziane w dyrektywie okresy przejściowe wystarczą, aby te zdążyły zmienić profil swojej działalności? Tego dowiemy się już niebawem.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
Przypisy
1/ Sektor opakowań to branża, która w pierwszej kolejności będzie musiała znaleźć sposób na skuteczny recykling odpadów z plastiku. W Polsce zużywa się 3,5 mln ton plastiku rocznie. Obroty branży wynoszą 80 mld zł.https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/press-releases/articles/sektor-pakowan-skuteczny-recykling-produktow-z-plastiku.html2/ Analiza przeprowadzona przez PricewaterhouseCoopers nakreśliła znaczące koszty środowiskowe i ekonomiczne wdrożenia proponowanego przez Komisję Europejską obowiązkowego przytwierdzania nakrętek/wieczek do butelek z tworzyw sztucznych przeznaczonych do napojów (artykuł 6 projektu Dyrektywy PE i Rady w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko).
https://www.pfpz.pl/nowosci/?id_news=6730&lang_id=1