Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Z czym Polska pojedzie na Szczyt klimatyczny ONZ?

Końcówka 2019 roku i cały 2020 rok będą obfitować w ważne wydarzenia i decyzje dotyczące polityki klimatycznej. Wydarzenie nr 1. na dziś? Oczywiście Szczyt Klimatyczny sekretarza generalnego ONZ, który ma mieć formułę inną niż dotąd.

   Powrót       13 września 2019       Ryzyko środowiskowe   

Szczyt odbędzie się 23 września br. w Nowym Jorku pod hasłem: „A race we can win. A race we must win”. Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych António Manuel de Oliveira Guterres zdecydował o zwołaniu tego dodatkowego spotkania wysokiego szczebla po to, by pokazać (szczególnie sceptykom), jak wysoką rangę ma temat ochrony klimatu. W zamierzeniu szczyt ma być katalizatorem ambitnych decyzji politycznych na najwyższym szczeblu przed 2020 rokiem. Lidia Wojtal, ekspertka z 13-letnim doświadczeniem w unijnych i globalnych negocjacjach klimatycznych, w analizie pt. „Międzynarodowa agenda klimatyczna 2019–2020. Zmiany, wyzwania i negocjacje przed Szczytem Klimatycznym Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych(1)” pisze, że „jeszcze w lipcu 2019 roku sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych postanowił sprawdzić, z czym na szczyt przyjadą przywódcy państw, i poprosił o informację o planach i celach „tak konkretnych jak to tylko możliwe”, które chcą ogłosić na szczycie. W zamierzeniu miało to doprowadzić do konkurowania o miejsce na mównicy w czasie szczytu”.

Stanowiska są jeszcze ustalane

Jeszcze nie wiadomo, kto stanie na mównicy. Piłka w grze, stanowiska są wciąż ustalane, wszak mamy do czynienia z dyplomacją w globalnym wymiarze. - Na pewno jednak nie będzie już tak, jak podczas podobnego szczytu w 2014 r., zwołanego przez sekretarza Ban Ki-moon, kiedy to przywódcy wszystkich państw, w trzech salach równolegle wygłaszali swoje przemówienia. Nie odbiło się to wtedy wielkim echem - wyjaśnia Lidia Wojtal. - Tym razem podium ma być dla tych, którzy wykażą się ambicją i determinacją – dodaje.

O ile niepewni są mówcy, to już pewne są cele polityczne szczytu, a należą do nich: mobilizacja państw do zwiększenia skali swoich celów zgłaszanych w ramach porozumienia paryskiego na 2030 rok, a także ich mobilizacja do przedłożenia swoich strategii długoterminowych do 2050 roku, z naciskiem na przyjęcie celu neutralności klimatycznej. Za równie ważne uważa się zmobilizowanie podmiotów pozarządowych (miasta, biznes, naukowcy, przemysł, młodzież, społeczeństwo obywatelskie) do działania na rzecz klimatu (nowe cele, inicjatywy) – widziane w perspektywie globalnej, ale i lokalnej z horyzontem czasowym do 2030 r. i 2050 r. Antonio Guterres wyróżnił także cztery działania, które są szczególnie ważne w tym zakresie, tj. opodatkowanie CO2 (produktów, nie ludzi); zaprzestanie budowania nowych bloków węglowych po 2020 roku, zaprzestanie subsydiowania paliw kopalnych oraz skupienie się na zielonej i odpornej na zmiany klimatu gospodarce.

Co na to Polska?

Cele te mają być osiągnięte przez zintensyfikowanie działań w ramach dziewięciu ścieżek tematycznych(2). Polska znalazła swoje miejsce w ścieżce drugiej działającej na rzecz bodźców społecznych i politycznych, której celem są również działania na rzecz sprawiedliwej transformacji. Jest to zresztą spójne z deklaracją „Solidarity and Just Transition Silesia Declaration” podpisaną na COP24, ale w tym obszarze państwami prowadzącymi są Peru i Hiszpania, a nie Polska. Nie jest wykluczone, że Polska dołączy także do innych inicjatyw (np. złoży deklarację w sprawie elektromobilności lub/i adaptacji miast). Niemniej jednak rola Polski jest o tyle szczególna, że trwa polska Prezydencja COP24, i z tego tytułu zapewne zabierzemy głos w czasie szczytu – prognozuje w swojej analizie Lidia Wojtal. Istotne wydaje się też pytanie, z czym pojedzie do Nowego Jorku Unia Europejska?

UE z deklaracją, ale bez mocy prawnej

W czerwcu br. na szczycie Rady Europejskiej nie udało się osiągnąć zgody wszystkich państw na zapisy dotyczące neutralności klimatycznej, jaką wszystkie państwa Unii miałyby osiągnąć do 2050 r. Zgody nie dały m.in. Polska i Czechy, wskazując, że potrzeba więcej czasu na przenalizowanie kosztów transformacji, jaka wiąże się z nowym celem. 24 kraje UE podkreśliły jednak, że popierają dążenie do neutralności w 2050 r. W efekcie formalnie UE nie może przedstawić wiążącego stanowiska podczas Szczytu w Nowym Jorku, niemniej jednak kończące swoją kadencję kolegium komisarzy przedstawiło komunikat, w którym "potwierdza zaangażowanie UE na rzecz przyspieszenia (realizacji) ambicji klimatycznych".

- Unia Europejska zabierze do Nowego Jorku owoc naszej pracy nad unią energetyczną: realistyczną perspektywę Europy neutralnej dla klimatu do 2050 r., popartą ambitnymi politykami określonymi w wiążącym prawodawstwie - oświadczył dwa dni temu wiceszef Komisji Europejskiej ds. unii energetycznej Marosz Szefczovicz. Trzeba jednak pamiętać, że przesłanie, z jakim Komisja chce jechać do Nowego Jorku, nie będzie miało konsekwencji dla państw członkowskich (w Nowym Jorku nie będzie żadnych negocjacji w sprawie nowych międzynarodowych zasad). Wizerunkowy majstersztyk?

Zdaniem ekspertów Szczyt zapowiada się bardzo obiecująco, a szczególnie dużo nadziei pokłada się w zaangażowaniu interesariuszy pozarządowych. Czy tak będzie?

Katarzyna Zamorowska: Dyrektor ds. komunikacji

Przypisy

1/ Analizę można pobrać tutaj:
https://www.isp.org.pl/pl/publikacje/miedzynarodowa-agenda-klimatyczna-2019-2020-zmiany-wyzwania-i-negocjacje-przed-szczytem-klimatycznym-sekretarza-generalnego-organizacji-narodow-zjednoczonych
2/ Wokół każdego działania skupia się koalicja państw i podmiotów pozarządowych szczególnie zainteresowanych danym obszarem, wspieranych przez wyspecjalizowane instytucje. Wyróżnia się następujące ścieżki: 1. Strategia redukcji emisji, 2. Bodźce społeczne i polityczne, 3. Zaangażowanie młodzieży i społeczeństwa, 4. Transformacja energetyczna, 5. Transformacja przemysłu, 6. Miasta i działania na poziomie lokalnym, 7. Rozwiązania oparte na przyrodzie, 8. Odporność i adaptacja, 9. Finansowanie klimatyczne.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Kraków przygotowuje się na zmiany klimatyczne. Lokalne partnerstwa i naśladowanie natury (26 marca 2024)100 dni rządu okiem NGOs (22 marca 2024)KPEiK, ograniczenia wycinek i pytania o Nature Restoration Law. Po 100 dniach rządu (21 marca 2024)KE: zachęty zamiast warunkowości; NGOs: to kurs na katastrofę. Wspólna Polityka Rolna na rozdrożu (20 marca 2024)Zagrożenia dla rozwoju sektora gospodarki odpadami. Apel (13 marca 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony