Nowe paliwo przyszłości? Europa Zachodnia już coś o tym wie

© Elnur

Biometan, czyli oczyszczony i uzdatniony gaz produkowany m.in. z odpadów z sektora rolno-spożywczego, jest wykorzystywany jako substytut gazu ziemnego. - Oczyszczony biogaz jest wszechstronny i może być zastosowany tak samo jak gaz ziemny, w tym do zasilania pojazdów - informuje Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (ang. IRENA - International Renewable Energy Agency) w raporcie Biogas for road vehicles: Technology brief⁽¹⁾. Wykorzystanie biometanu w transporcie może mieć więc spore znaczenie w realizacji wyznaczonych przez Unię Europejską celów dotyczących udziału energii odnawialnej w transporcie i redukcji emisji dwutlenku węgla w tym sektorze.

30 proc. emisji i marny udział OZE

Wspomniany sektor transportu odpowiada obecnie za około 30 proc. emisji wszystkich gazów cieplarnianych w Europie (z czego aż 72 proc. podchodzi z transportu drogowego⁽²⁾). Dodatkowo udział energii odnawialnej oscyluje tu wokół 7,6 proc. Wartości te mają w ciągu najbliższych dekad ulec poważnym zmianom. Do 2050 r. emisyjność sektora, zgodnie z nałożonymi przez UE celami redukcji emisji, zmniejszona ma zostać o 60 proc. w porównaniu z poziomami z 1990 r. Ponadto, zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych „każde państwo członkowskie wprowadza obowiązek, by dostawcy paliw do 2030 r. zapewnili co najmniej 14 proc. procentowy udział energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii w sektorze transportu".

- Lokalnie produkowany biometan może zaoferować rozwiązanie, które zapewni przyjazne środowisku, niskoemisyjne paliwa wykorzystywane w transporcie publicznym na obszarach miejskich, w koncepcji zintegrowanej gospodarki o obiegu zamkniętym - czytamy w raporcie statystycznym za 2018 r.⁽³⁾ przygotowanym przez Europejskie Stowarzyszenie Biogazu (ang. European Biogas Association, EBA). - Zaawansowana produkcja biometanu, który będzie wykorzystywany jako paliwo, będzie się zatem dobrze rozwijać w ciągu najbliższych kilku lat – podano w kolejnej publikacji EBA pt. Biogas Basic⁽⁴⁾.

Jak szybko rozwija się rynek biometanu?

Rynek biometanu najsilniej rozwija się na zachodzie Europy. Jak wskazuje EBA, liczba instalacji biometanowych gwałtownie wzrosła w ostatnich latach - z 187 w 2011 r. do 540 instalacji w 2017 r. Najwięcej tego typu układów zlokalizowana jest w Niemczech (195) oraz Wielkiej Brytanii (92). Jednak pod względem liczby instalacji na milion mieszkańców, na szczycie listy znajdują się Szwecja, Luksemburg oraz Islandia. Zgodnie z szacunkami agencji IRENA, łączna moc instalacji biometanowych wynosi ponad 50 petadżuli rocznie, co stanowi równowartość energii uzyskanej z około 1,3 mld litrów oleju napędowego. W Polsce jak dotąd tego typu instalacje nie funkcjonują.

Potrzebne rządowe wsparcie i trochę czasu…

Europejskie przykłady wskazują, że wykorzystaniu biometanu sprzyja rozwinięta sieć dystrybucji sprężonego gazu ziemnego (CNG). Duża rolę odgrywają także wszelkiego rodzaju formy wsparcia ze strony państwa. - Aby stymulować rynek biogazu jako rynku paliw samochodowych, w większości przypadków, potrzebne są obecnie zachęty ekonomiczne – wskazywała już w 2017 r. IRENA. W czasie drugiej edycji Green Gas Poland dr Attila Kovacs, sekretarz generalny ERGaR (ang. European Renewable Gas Registry), wskazywał na przykład niemiecki. Biometan jest tam traktowany priorytetowo, dla klientów wykorzystujących go w transporcie przewidziane są niższe opłaty, a koszty przyłączenia do sieci są dzielone między dystrybutora (75 proc.) a właściciela instalacji biometanowej (25 proc. lub do poziomu 250 tys. euro).

Opublikowany w sierpniu 2018 r. przez EBA raport pt. Biogas Action sugeruje, że produkcja nawet 70 proc. biogazu ma miejsce dzięki istniejącym w poszczególnych państwach systemom wsparcia. - Średnio można przewidzieć około trzyletnią fazę opóźnienia między znaczącym wzrostem produkcji biogazu a uruchomieniem systemu wsparcia – wskazuje IRENA.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska