Załącznik trzeci do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów określa w obecnym brzmieniu właściwości odpadów, które czynią z nich odpady niebezpieczne. Wyjątek stanowi właściwość HP 9 (zakaźne), w odniesieniu do której zapisano, że przypisanie odpadów do tej konkretnej klasy należy oceniać na podstawie odpowiednich przepisów lub dokumentów referencyjnych w państwach członkowskich. W Polsce istnieje w tym zakresie stosowna regulacja (tj. rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 września 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków uznania odpadów niebezpiecznych za odpady inne niż niebezpieczne), ale wkrótce wygaśnie z powodu wejścia w życie ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. zmieniającej ustawę z dnia 14 grudnia o odpadach. Nowopowstały resort klimatu przygotował więc projekt nowego rozporządzenia(1), nie wprowadzając jednak w kwestii uznawania odpadów za zakaźne żadnych zmian.
Rozporządzenie (nie)koniecznie potrzebne
Mając na uwadze powyższe, bardziej normatywne niż obiektywne porzesłanki, istniała pewna potrzeba wydania nowych przepisów określających warunki uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne na poziomie krajowym. Nowe rozporządzenie stanowić będzie kontynuację dotychczasowych przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 września 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków uznania odpadów niebezpiecznych za odpady inne niż niebezpieczne. Paragraf czwarty powyższej regulacji przewiduje, że warunkiem uznania odpadów za nieposiadające właściwości zakaźnych (HP 9) jest „brak przekroczenia” określonych dalej w załączniku wartości granicznych. Wśród mikroorganizmów wskaźnikowych rozporządzenie wskazuje z kolei na: przetrwalniki beztlenowców (w tym redukujących siarczyny), salmonella sp, bakterie grupy coli, escherichia coli, pseudomonas aeruginosa oraz żywe jaja nicieni z rodzaju Ascaris. Zgodnie więc z obowiązującą dziś definicją odpadami zakaźnymi będą każde odpady zawierające mikroorganizmy wskaźnikowe w ilościach powyżej wartości granicznych. W projektowanym teraz rozporządzeniu podejście będzie podobne.
Nowe zasady od stycznia 2020 r.
Nowe warunki uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne oraz sposób ustalania tych właściwości zostały określone w paragrafie pierwszym oraz w załączniku do projektu nowego rozporządzenia. Warunkami uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne mają być więc od przyszłego roku: obecność w nich żywych drobnoustrojów lub ich toksyn, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do przyjęcia, że wywołują choroby u ludzi lub innych żywych organizmów oraz obecność w nich mikroorganizmów wskaźnikowych lub przekroczenie wartości granicznej tej obecności. Organizmy wskaźnikowe oraz przyjęte dla nich wartości graniczne nie uległy zmianie. Nowością teoretycznie jest więc wyłącznie „wyjęty” z dotychczasowego przypisu paragraf pierwszy, ale ostatecznie nie wprowadza on względem dotychczasowego brzmienia przepisu realnej zmiany.
Projektowane rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 6 stycznia 2020 r.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
Przypisy
1/ Projekt nowego rozporządzenia:https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12327108/katalog/12641001#12641001