Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Chaos w zarządzaniu parkami narodowymi. Co na to naukowcy?

   Powrót       17 lutego 2020       Planowanie przestrzenne   

- Ochrona zwierząt w parkach narodowych Europy wymaga poprawy - twierdzą naukowcy z międzynarodowego zespołu, w tym z Polski. Apelują oni o ujednolicenie przepisów dot. zarządzania populacjami dzikich zwierząt w europejskich parkach narodowych.

Jak zarządza się dzikimi zwierzętami w europejskich parkach narodowych i jakie czynniki wpływają na decyzje dotyczące zarządzania? Kwestę tę analizował zespół 29 naukowców (w tym - z Instytutu Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży). Zespołem kierowali Suzanne van Beeck Calkoen i profesor dr Marco Heurich z Wydziału Ekologii i Zarządzania Zasobami Przyrody na Uniwersytecie we Fryburgu (Niemcy). Aby zbadać sposoby zarządzania populacjami dzikich zwierząt w parkach narodowych Europy, naukowcy ci zebrali dane z 209 parków w 29 krajach. Zarządzanie zwierzętami w parkach oceniali oni pod kątem dostosowania parków do warunków zbliżonych do naturalnych. Brano pod uwagę m.in. skład gatunkowy zarówno ssaków kopytnych, jak i drapieżnych (gatunki rodzime, obce) oraz bezpośrednią ingerencję człowieka (polowania i dokarmianie).

- Polskie parki narodowe plasują się mniej więcej w połowie listy europejskich parków pod względem ingerencji w naturalne procesy, ale nieco wyżej (w lepszej połowie) pod kątem składu zespołu zwierząt - mówi prof. Krzysztof Schmidt. Z badań wynika, że polityka ochrony europejskich parków narodowych jest ogromnie zróżnicowana. Dlatego naukowcy apelują o ujednolicenie ram prawnych w celu poprawy ochrony dzikiej przyrody. Zespół wykazał również, że wiele europejskich parków narodowych nie osiąga celów zarządzania obszarami chronionymi zgodnych z wytycznymi, określonymi przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN, ang. International Union for Conservation of Nature).

Chaos w zarządzaniu dziką przyrodą

Do głównych celów parków narodowych według IUCN należy ochrona naturalnych procesów oraz ochrona gatunków. Jeżeli cele te pozostają ze sobą w konflikcie - wówczas administracje parków decydują, jakie środki należy podjąć. Biorą przy tym pod uwagę lokalne warunki ochrony zasobów przyrodniczych. - W przeciwieństwie do Stanów Zjednoczonych i Kanady, w Europie nie ma standardowych przepisów dotyczących postępowania ze zwierzętami kopytnymi, takimi jak sarna i jeleń w parkach narodowych - wyjaśnia van Beeck Calkoen.

- W ponad dwóch trzecich parków narodowych populacje zwierząt kopytnych są regulowane za pomocą różnych form polowań - zauważa kierujący badaniami prof. Heurich. Co więcej, tylko 28,5 procent parków jest zgodnych z międzynarodowymi standardami, dzięki wyłączeniu co najmniej trzech czwartych ich obszarów z ludzkiej interwencji.

- Polskie parki narodowe plasują się mniej więcej w połowie listy europejskich parków pod względem ingerencji w naturalne procesy, ale nieco wyżej (w lepszej połowie) pod kątem składu zespołu zwierząt - dodaje współautor artykułu, dr hab. Krzysztof Schmidt z IBS PAN. Według naukowców brak wspólnej polityki oraz obecne pomiędzy poszczególnymi krajami różnice dotyczące składu gatunkowego zespołów zwierząt, tradycji łowieckich, a także kontekstu kulturowego politycznego doprowadziły do poważnych różnic w zarządzaniu dziką przyrodą w krajach europejskich.

Rozwiązanie problemu europejskich parków narodowych

Badacze przekonują, że aby osiągnąć cele ochrony wyznaczone dla parków narodowych i aby doskonalić strategię postępowania z dzikimi zwierzętami, należy wypracować jednolite w całej Europie zasady ochrony dzikich zwierząt, które odpowiadałyby wytycznym IUCN. Potrzebne są ramy, które zapewnią wspólną definicję parków narodowych z jasno określonymi przepisami, wymogami i politykami. Naukowcy podkreślają, że parki wymagają zintegrowanego, adaptacyjnego systemu zarządzania, który uwzględnia wszystkie procesy zachodzące w ekosystemach, ale również lokalne tradycje i kontekst społeczno-polityczny w poszczególnych krajach.

Autorzy publikacji postulują też utworzenie europejskiej sieci władz parków narodowych, która promowałaby dzielenie się wiedzą i doskonalenie systemu zarządzania zasobami przyrody. Swoje wnioski naukowcy przedstawili(1) w czasopiśmie naukowym „Journal of Environmental Management”.

Źródło: Nauka w Polsce - PAP

Przypisy

1/ Publikacja, o której mowa w artykule dostępna tutaj
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301479720300062?via%3Dihub

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Zielone okienko w każdej gminie. Przedwyborcze wskazówki od ClientEarth (28 marca 2024)Legenda o samorządzie (20 marca 2024)Dostępne fundusze na rzecz środowiska (07 marca 2024)Jaka będzie przyszłość polskich lasów? Dialog ma być podstawą (26 stycznia 2024)Przywrócić dawne granice, a potem je poszerzyć. Naukowcy o Świętokrzyskim Parku Narodowym (24 stycznia 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony