Czy poziom dopuszczalnego natężenia PEM w Polsce jest bezpieczny dla zdrowia?

© thodonal

Przypomnijmy, od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Zdrowia z 17 grudnia 2019 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. Określiło ono dla częstotliwości z zakresu 2-300 GHz dopuszczalne natężenie pola elektromagnetycznego (PEM) do 10 W/m2 (gęstość mocy) i 61 V/m (składowa elektryczna). Dotychczas dopuszczalny poziom pola elektromagnetycznego, dotyczący częstotliwości od 300 MHz do 300 GHz, a obejmujący sieci komórkowe, wynosił 0,1 W/m2. Oznacza to zatem stukrotne zwiększenie dopuszczalnego natężenia PEM. Autorzy regulacji w jej uzasadnieniu wskazywali zaś, że limity PEM dotychczas obowiązujące w Polsce były jednymi z najbardziej restrykcyjnych w Europie – zarówno w zakresie poziomu pól, jak i sposobu ich pomiaru. Zdaniem RPO nie jest to jednak argument wyjaśniający wszelkie obawy.

Czy istnieje zagrożenie dla zdrowia?

Jak czytamy w wystąpieniu Rzecznika Praw Obywatelskich⁽¹⁾, do jego Biura zwróciło się wiele osób i podmiotów sprzeciwiających się podniesieniu dopuszczalnych poziomów PEM. Obawy skarżących dotyczyły przede wszystkim negatywnego wpływu PEM na zdrowie i życie ludzkie. Pomimo iż Rzecznik stwierdził, że nie ma podstaw, by rozstrzygać o zasadności twierdzeń o niekorzystnych konsekwencjach dla zdrowia ekspozycji w polu elektromagnetycznym - a w konsekwencji formułować ewentualne zalecenia dotyczące ograniczenia narażenia ludzi na PEM - to jednak jego niepokój wzbudziły wyniki kontroli Najwyższej Izby Kontroli⁽²⁾ oceniającej stopień przygotowania organów administracji publicznej ws. ochrony przed promieniowaniem urządzeń telefonii komórkowej. Przypomnijmy, że NIK stwierdziła, że zarówno organy Inspekcji Ochrony Środowiska, jak i Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie są przygotowane ani organizacyjnie, ani technicznie do kontroli pola elektromagnetycznego. Ich kompetencje nakładają się, a przepisy nie określają jednoznacznie roli, jaką mają odgrywać w systemie ochrony przed promieniowaniem.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra Zdrowia i Ministra Klimatu, który to wydał rozporządzenie ws. sprawdzania dotrzymania dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, o podjęcie działań, w celu wypracowania skutecznego systemu kontroli dotrzymywania dopuszczalnego poziomu PEM w otoczeniu stacji bazowych telefonii komórkowych (SBTK) oraz o objęcie nadzorem działań GIOŚ w obszarze stwierdzonych przez NIK nieprawidłowości.

Czytaj: NIK krytycznie ocenia działania w zakresie ochrony przed promieniowaniem sieci komórkowych.

Ministerstwo Zdrowia odpowiada

Sieci 5 G – raport dopiero w 2022 r.

Jeżeli chodzi jednak o sieci 5G, to stwierdza się, że dotąd przeprowadzono niewiele badań w zakresie częstotliwości wykorzystywanych w tych nowo rozwijanych sieciach. WHO zapowiedziała, że dokona przeglądu dowodów naukowych związanych z potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia wynikającym z narażenia na 5G w miarę wdrażania nowej technologii i większej dostępności danych związanych ze zdrowiem publicznym i wtedy przeprowadzi ocenę ryzyka dla zdrowia. Ocena potencjalnego ryzyka dla zdrowia sieci 5G zostanie opublikowana do 2022 r.

Pole elektromagnetyczne a człowiek

Każde urządzenie elektryczne – jak telewizor, suszarka do włosów, lodówka, płyta indukcyjna, laptop czy telefon komórkowy – jest źródłem pola elektromagnetycznego⁽⁴⁾ (przykłady patrz ramka po prawej).

Katarzyna Zamorowska
Dyrektor ds. komunikacji