Czekają nas nowe zasady odrolnienia niektórych gruntów

© Purdue9394

Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jedn. Dz.U. 2013 nr 0 poz. 1205) reguluje zasady ochrony oraz poprawiania wartości użytkowej takich gruntów. Służą temu przewidziane przez ustawodawcę instrumenty, m.in. ograniczanie przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze lub nieleśne oraz ograniczanie zmian naturalnego ukształtowania powierzchni ziemi.

Najcenniejsze obszary pod specjalnym nadzorem

W pierwszej kolejności, na cele nierolnicze i nieleśne, ustawa nakazuje przeznaczać nieużytki. Następnie wybierane powinny być grunty o możliwie najniższej przydatności produkcyjnej. Art. 7 ust. 2 ustawy przewiduje dodatkowo konieczność uzyskania zgody ministra rolnictwa dla najcenniejszych gruntów rolnych, które stanowią użytki klas I-III.

Dla wszystkich gruntów leśnych wymagana jest z kolei zgoda marszałka województwa, zaś tych stanowiących własność Skarbu Państwa - zgoda ministra środowiska. Rozwiązania te znacząco wydłużają procedurę, ale chronią najcenniejsze obszary przed niekontrolowaną zabudową.

W czerwcu ubiegłego roku Sejm uchwalił nowelizację⁽¹⁾, która miała liberalizować proceder, ale Prezydent odmówił wtedy jej podpisania wskazując, że dbałość o środowisko wymaga, aby decyzje o odrolnieniu gruntów o najwyższej wartości bonitacyjnej były podejmowane wyłącznie wówczas, gdy korzyści społeczne są co najmniej adekwatne do strat wynikających z utraty gruntów rolnych⁽²⁾. Jednocześnie Prezydent obiecał złożyć własne propozycje zmian, którymi dziś zajmuje się sejmowa podkomisja.

Test „czterech warunków”

Prezydencki projekt (druk nr 3157⁽³⁾) pozwala na zastosowanie wyłączenia konieczności uzyskania pozwolenia ministra na odrolnienie gruntów rolnych klas I-III, które łącznie spełniają cztery warunki: po pierwsze, znajdują się na terenie zwartej zabudowy obszarów wiejskich, to znaczy położone są między gruntami zabudowanymi odległymi od siebie nie więcej niż 150 m i posiadającymi dostęp do tej samej drogi, po drugie - najmniejsza odległość od tych gruntów do granicy najbliższej działki budowlanej nie przekracza 50 m, po trzecie - położone są w odległości nie większej niż 50 m od drogi publicznej, po czwarte - ich powierzchnia nie przekracza 0,5 ha, bez względu na to, czy stanowią jedną całość, czy kilka odrębnych części.

Art. 1 pkt 2 projektu przewiduje z kolei ułatwienia realizacji niektórych inwestycji celu publicznego, np. wydzielania gruntów pod lotniska oraz poszukiwania i wydobywania złóż kopalin objętych własnością górniczą. Zmiany ułatwią przeprowadzenie procedury, ale tylko w ściśle oznaczonych przypadkach. Jej celem jest ułatwienie zabudowy na obszarach, które z uwagi na istniejącą już zabudowę, nie mają i nie mogą mieć w przyszłości znaczenia dla produkcji rolniczej. Przedłożony projekt nie wzbudza większych emocji wśród posłów i wkrótce powinien zostać przyjęty przez sejmową podkomisję.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik