Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
19.03.2024 19 marca 2024

Polscy naukowcy mają sposób na UPS-y. Wskazują na korzyści ekonomiczne i środowiskowe

Posłuchajmy naukowców, którzy tworzą technologie pozwalające przetwarzać UPSy do komercyjnych zastosowań różnego typu. Przykład? Polska produkcja lekkiego kruszywa z osadów ściekowych, popiołów lotnych i stłuczki szklanej.

   Powrót       29 maja 2020       Odpady   

Polska myśl technologiczna odpowiada na wyzwania rynku - dziś o konkretnych przykładach polskich naukowców, którzy poszukują, z sukcesem, nowatorskich rozwiązań w obszarze zagospodarowania ubocznych produktów spalania (UPS). To prosta droga do urzeczywistnienia idei GOZ. Jako jedną z barier wskazuje się jednak legislację, która choć się nieustannie zmienia, to nie zawsze ułatwia wdrażanie nowych technologii.

Czytaj: Destrukt asfaltowy według prawa to odpad, a nie produkt uboczny. Logiki cyrkularnej w tym za grosz

Cel: komercjalizacja

Wybór odpowiedniej ścieżki przetwarzania UPS-ów determinuje ich zastosowanie komercyjne, czyli zagospodarowanie w materiałach inżynierskich i budowlanych, takich jak np. tworzywa sztuczne, geokompozyty czy materiały ceramiczne. Ale żeby taką odpowiednią ścieżkę przetwarzania wybrać, musi być to poprzedzone m.in. badaniami, jaką charakterystykę termiczną, przetwórczą, wytrzymałościową, optyczną i eksploatacyjną mają poszczególne UPS-y. M.in. o tych uwarunkowaniach mówił dr hab. inż. Sylwester Kalisz prof. Politechniki Śląskiej (PŚ), z Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki, Katedra Maszyn i Urządzeń Energetycznych, podczas wczorajszego webinarium CBE Polska nt. „Zagospodarowanie ubocznych produktów spalania”.

Czytaj: Priority first, czyli dlaczego ubocznym produktom spalania powinno przysługiwać pierwszeństwo

Uszlachetnianie biomasy i RDF

Prof. Sylwester Kalisz jest kierownikiem zespołu badawczego realizującego projekt pt. „Optymalizacja procesu spalania i waloryzacja ubocznych produktów spalania dla wypełnienia założeń gospodarki o obiegu zamkniętym" (UPS-Plus(1)). Badania prowadzone są z wykorzystaniem unikatowej technologii rusztu wibracyjnego, która ma pozwolić na identyfikację problemów związanych z termiczną utylizacją paliw odpadowych oraz biomasowych. Jak wyjaśniał prof. Kalisz, celem badań jest określenie podstawowych właściwości cieplnych paleniska rusztowego dla wybranych paliw oraz badanie zależności między ich właściwościami, tj. granulacją i składem chemicznym paliw przewidzianych do spalania, a charakterystykami powstających popiołów.

Punktem wyjścia naszej pracy jest badanie właściwości paliw używanych w energetyce, zarówno zawodowej, przemysłowej, komunalnej, jak i cieplnej. Z uwagi na to, iż parametry tych paliw sukcesywnie się pogarszają, to baza paliw powinna być uzupełniona o parametry paliw niestandardowych, tj. biomasy odpadowej czy RDFu. Głównym przedmiotem badań zespołu są addytywy, czyli dodatki paliwowe, które mogą ułatwić spalanie paliw alternatywnych. Wiemy, że dzięki zastosowaniu dodatków uszlachetniających możemy wpłynąć na jakość paliwa, ale również na sam proces spalania, np. zmniejszyć zanieczyszczenia powierzchni ogrzewalnych, korozję, ale także na emisję substancji szkodliwych. Póki co emisje metali ciężkich, w szczególności rtęci, nie podlegają normom, ale wkrótce się to zmieni i musimy być na to gotowi. Takie dodatki wpływają również pozytywnie na jakość powstających UPS, w związku z czym powiększa się pole ich gospodarczego wykorzystania. Funkcjonalizacja UPSów prowadzi do ich wykorzystania np. jako wypełniacze kompozytów na bazie polimerów bez utraty cennych własności mechanicznych - wyjaśniał.

Właściwości popiołów lotnych

Z kolei Danuta Kukielska, kierownik Zakładu Górnictwa Skalnego w Sieci Badawczej Łukasiewicz - Instytucie Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego, wskazała na złożoność problematyki zagospodarowania odpadów komunalnych, w tym osadów ściekowych. - Badania pokazują, że skład chemiczny popiołów lotnych pochodzących z elektrociepłowni wykorzystującej paliwo konwencjonalne jest inny niż popiołów lotnych pochodzących ze spalarni odpadów komunalnych. Te ostatnie mają zdecydowanie mniejszą zawartość krzemionki i większą zawartość fosforanów, co sprawia że nie mogą być wykorzystywane jako element składowy materiałów budowlanych – zauważyła.

Spalanie odpadów komunalnych z jednej strony powoduje ograniczenie ich ilości, ale nie jest to proces definitywnie skończony, bo po spaleniu frakcji odpadowej i tak pozostają jeszcze odpady mineralne o różnym oddziaływaniu na środowisko. Mogą to być zarówno odpady zawierające substancje obojętne, jak i niebezpieczne (patrz ramka). W przypadku tych ostatnich wiąże się to z brakiem możliwości ich dalszego zagospodarowania i bezpośrednim lokowaniem ich na składowiskach.

Kody odpadów

Wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów Dz.U. 2014 poz. 1923 ) są to:
19 01 07* -Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych
19 01 11* -Żużle i popioły paleniskowe zawierające substancje niebezpieczne
19 01 12 -Żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 01 11
19 01 13* -Popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne
19 01 14 -Popioły lotne inne niż wymienione w 19 01 13
19 01 15* -Pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne
19 01 16 -Pyły z kotłów inne niż wymienione w 19 01 15

Odpady mineralne

Jak wyjaśniała prelegentka, obecnie stosuje się kilka metod unieszkodliwiania tych odpadów mineralnych(2). – W debacie publicznej nie mówi się o tych kwestiach, ale z uwagi na fakt, że w planach jest budowa nowych instalacji termicznego przetwarzania odpadów, warto znać szacunkowe liczby. Otóż przyjmując, że powstanie 6 nowych spalarni, które będą unieszkodliwiały 1000 tys. Mg odpadów komunalnych, to będzie to równoznaczne z tym, że w tym procesie powstanie około 30 tys. Mg odpadów niebezpiecznych. A koszt unieszkodliwiania odpadów minerlanych pochodzących ze spalania odpadów komunalnych w Europie wynosi ok. 100-150 euro za tonę – mówiła Danuta Kukielska.

Mając tego świadomość, zasadnym jest pytanie o to, czy istnieje jakiś inny alternatywny sposób zagospodarowania tegoż odpadu?

Polski patent

Tak, to Technologia Łukasiewicz - IMBIGS, która bazuje w 100 proc. na zagospodarowaniu surowców odpadowych, także tych pochodzących ze spalarni. W wyniku syntezy termicznej co najmniej trzech różnych surowców odpadowych, w tym osadów ściekowych jako głównego składnika (60 proc.), odpadów pyłów krzemianowych/lub pyłów lotnych i stłuczki szklanej, powstaje wyrób rynkowy: sztuczne kruszywo lekkie.

- W wielu technologiach surowce odpadowe stanowią tylko dodatek, ale w tej technologii wykorzystywane są tylko i wyłącznie surowce wtórne. Metoda oparta jest na reakcji składników w fazie stałej, zaś stabilizacja składników szkodliwych (związków metali ciężkich w osadach ściekowych) zachodzi na poziomie cząsteczkowym. Prototypowa instalacja wdrożona przez prywatnego przedsiębiorcę oprócz korzyści środowiskowych ma też uzasadnienie ekonomiczne – skonkludowała prelegentka.

Katarzyna Zamorowska: Dyrektor ds. komunikacji

Przypisy

1/ Projekt jest finansowany w ramach programu Team-Tech Core Facility Fundacji na rzecz Nauki Polskiej współfinansowanego przez UE z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Grant opiewa na sumę ok. 3,5 mln zł.2/ Najprostszym sposobem jest cementyzacja, czyli wbudowanie tych popiołów w porowate bloczki betonowe i następnie składowanie ich na składowiskach, stosuje się także tzw. technologię Geodur. Istnieje jeszcze metoda witryfikacji, czyli szkliwienia, która jest o tyle problematyczna, że proces szkliwienia zachodzi w temperaturze 1400 stopni C, i wreszcie detoksykacja, która usuwa wszystkie substancje toksyczne, ale z uwagi na to, że jest bardzo kosztowna, stosuje się ją tylko do tych najbardziej toksycznych substancji, czyli dioksyn i rtęci.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

SUV-y rosną jak na drożdżach, a przestrzeni ubywa. 4 lutego br. referendum w Paryżu (23 stycznia 2024)KSTAR w Krakowskim Parku Technologicznym rozwija skrzydła (06 października 2023)Wydarzenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości z cyklu Connect & Scale Up - weź udział (26 czerwca 2023)Inwestycje w zieloną energię w krajach rozwijających się muszą wzrosnąć prawie trzykrotnie (23 czerwca 2023)One Stop Shop – kompleksowe doradztwo energetyczne na rzecz rozwoju regionów (28 lutego 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony