Jak na zielone inwestycje patrzy sektor MŚP? Przychylnie, ale musi się to opłacać

Raport specjalny 2020 Zielona energia w MŚP pod lupą

Zdaje się, że szala na zielone przechyla się coraz śmielej. Jednak bez realnego zaangażowania biznesu dynamika zmian będzie mizerna.

Papierkiem lakmusowym może być raport specjalny EFL S.A. nt. „Zielona energia w MŚP pod lupą⁽¹⁾", który powstał na podstawie wyników badania ankietowego z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) z całego kraju, z różnych branż. W sumie zrealizowano 500 wywiadów. 40 proc. stanowili mikroprzedsiębiorcy zatrudniający do 9 osób, 30 proc. mali przedsiębiorcy zatrudniający do 49 osób, tyle samo średni przedsiębiorcy z maksimum 249 osobami na pokładzie. Wnioski? Firmy z sektora MŚP oddziałują na środowisko w mniejszym stopniu, niż by mogły. Nie zawsze mają na to fundusze, brakuje im też fundamentalnej wiedzy. Wyraźnie potrzebują wsparcia – prawnego, finansowego, ale i wiedzy.

Czytaj: Zielone pranie mózgu: nie daj się zwieść

Każdy słyszał, ale mało kto stosuje

Niemal wszystkie badane firmy (93 proc.) twierdziły, że ich branża ma wpływ na środowisko. Ale już tylko co drugi przedstawiciel sektora MŚP deklarował, że jego firma dba o klimat. Dlaczego? Decyduje ekonomia. Przedsiębiorstwa MŚP stosują strategię skoncentrowaną na poprawianiu marżowości. W praktyce rozwiązania prośrodowiskowe najczęściej wdrażane są wtedy, kiedy primo: to się opłaca i/albo jest wymagane prawem. Jako podstawowe działania MŚP związane z ochroną środowiska zdiagnozowano segregację odpadów (99 proc.) oraz ich utylizację (97 proc.). Widać wyraźnie, że aktywności, które nie są obowiązkowe, podejmowane są kilkakrotnie rzadziej. - Co czwarte MŚP współpracuje z firmami, które dbają o ekologię, co piąte prowadzi działania związane z lokalną społecznością lub eliminuje plastik z opakowań. Obszarem, gdzie rachunek ekonomiczny skłania do ekoinwestycji, jest energia odnawialna. Jest z nią „za pan brat” 1 na 10 MŚP, w tym dwa razy więcej średnich firm (18 proc.) niż mikro (9 proc.) – czytamy w raporcie.

Diagnoza motywacji i możliwości

W raporcie znajdziemy stwierdzenie, że mikrofirmy mają najmniejszą świadomość wpływu na środowisko i najrzadziej podejmują działania w tym zakresie. Życzyłyby sobie, żeby regulacje były przejrzyste a procedury uproszczone. Z kolei małe firmy mają większą niż przeciętna w badaniu świadomość wpływu na ochronę środowiska i częściej w tym obszarze podejmują działania. Zależy im na budowaniu wizerunku, ale sugerują, że wdrażanie zielonych rozwiązań ułatwiłyby małym firmom dopłaty i ulgi oraz zwiększenie znaczenia ekologii w decyzjach zakupowych klientów. Największą świadomość ekologiczną w tym gronie mają średnie firmy i znajduje to potwierdzenie w działaniach: zdecydowanie częściej inwestują w energię odnawialną i elektromobilność. Wśród barier najczęściej wskazują na wyższe koszty materiałów ekologicznych stosowanych w produkcji.

Cytowany w raporcie Jakub Chwesiuk, dyrektor działu informatyki i administracji wBialcon, zauważa, że korporacje przywłaszczyły sobie hasło „ekologa” i traktują je jako przewagę konkurencyjną. A jego zdaniem to powinny być bardziej lokalne działania na przyziemnej płaszczyźnie. Nie próba „monetaryzacji”. - Uważam, że próba komercjalizacji ekologii jeszcze nastąpi – konkluduje.

Ton nadają decydenci

Ponad połowa zapytanych przedsiębiorców uważa, że to rząd może i powinien odegrać największy wpływ na poprawę stanu środowiska naturalnego w Polsce. Regulacje prawne znaczą znacznie więcej niż najlepsza strategia społecznej odpowiedzialności biznesu w sensie realnego wpływu na zmianę rzeczywistości w skali makro.

Czytaj: Środowiskowa odpowiedzialność biznesu – autentyczna potrzeba czy ruchy pozorowane?

Katarzyna Zamorowska
Dyrektor ds. komunikacji