Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Program Czyste Powietrze 3.0. i wskaźniki dostępności zieleni. II dzień Międzynarodowej Konferencji Eco-Miasto

Skuteczny program wymiany palenisk, pierwsze szczegóły Programu Czyste Powietrze 3.0., ciepłownictwo z działaniami pozasystemowymi, partycypacja społeczna i rozwój terenów zielonych… Czyli najważniejsze wątki z drugiego dnia konferencji.

   Powrót       23 września 2020       Ryzyko środowiskowe   

Głównym wyzwaniem w walce ze smogiem pozostaje likwidacja niskiej emisji z sektora bytowo-komunalnego(1). Mówił o tym m.in. Patryk Białas, dyrektor Centrum Innowacji i Kompetencji, jeden z panelistów wtorkowej dyskusji „Walka ze smogiem”, w czasie II dnia Międzynarodowej Konferencji Eco-Miasto 2020. Energia zmian. Pełnomocnik prezydenta miasta Krakowa ds. jakości powietrza Paweł Ścigalski przedstawił w tym kontekście skuteczny program, który zachęcił mieszkańców do wymiany palenisk stałych. - Przyjęliśmy formułę degresywną, czyli z każdym rokiem zmniejszaliśmy dofinansowanie. W roku 2015 i 2016 przyznawaliśmy 100 proc. dofinansowania kosztów kwalifikowanych, w 2017 roku - 80 proc., a w 2018 i 2019 - 60 proc. dofinansowania – wyjaśniał Ścigalski. Miasto przyznało na wymianę palenisk ok. 280 mln zł dotacji w latach 2015-2019. Kraków prowadzi też program termomodernizacji w oparciu o próg dochodowy, gdzie najubożsi mogli otrzymać do 50 tys. zł na modernizację budynków jednorodzinnych.

Czyste Powietrze 3.0. – założenia poznamy w październiku

Termomodernizacja budynków jednorodzinnych to oś programu Czyste Powietrze, o którego rozwoju mówił Paweł Mirowski, świeżo upieczony wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Na ten moment mamy podpisanych prawie 700 porozumień z gminami. Zmiany wprowadzone w maju tego roku mają spowodować, że samorządy będą ambasadorami Czystego Powietrza w terenie – powiedział(2). Samorządy, czynnie uczestnicząc w składaniu skutecznych wniosków, będą otrzymywały zwrot kosztów pomocy technicznej udzielanej beneficjentom.

Czyste Powietrze - środki

3 mld zł – planowane wydatkowanie, związane z 166 tys. rozpatrzonych pozytywnie wniosków.
3 mld zł – łączna wartość wsparcia w ramach działającej od 2019 r. ulgi termomodernizacyjnej. Z ulgi mogą korzystać osoby wyłączone z programu Czyste Powietrze przez kryterium dochodowe (przekroczenie dochodu rocznego 100 tys. zł)
Kwoty przytoczone przez wiceprezesa NFOŚiGW Pawła Mirowskiego. Panel „Walka ze smogiem” w czasie Międzynarodowej Konferencji Eco-Miasto 2020. Energia zmian.

Padła też ważna zapowiedź. Właśnie rozpoczęto pilotaż w Pszczynie, który posłuży stworzeniu narzędzi dla programu Czyste Powietrze 3.0. Pod koniec października, po rozmowach z władzami Pszczyny, będziemy mogli poznać założenia kolejnej odsłony programu. Dowiedzieliśmy się na razie, że obejmie on budynki wielorodzinne. – Tutaj chcielibyśmy się skupić szczególnie na mieszkańcach w budynkach od 3 do 7 lokali. Jeśli chodzi o wartość dofinansowania i sposób składania wniosków, będą to tożsame warunki jak dotąd – zapowiedział Mirowski.

Monitoring sieci i wymiana pieców przez dostawcę ciepła

W tym temacie usłyszeliśmy też o programie efektywności energetycznej dla spółdzielni mieszkaniowych - tzw. Hubgrade - działającym w Warszawie. O rozwiązaniu mówił Paweł Orlof, prezes zarządu i dyrektor generalny odpowiedzialnej za program Veolii Energia Warszawa. Dzięki zainstalowanym w stołecznych budynkach czujnikom, połączonym z aplikacją mobilną, możliwe jest sterowanie poborem ciepła, zależnie od zapotrzebowania. – To są oszczędności rzędu 9-14 proc. wydatków miesięcznych dla poszczególnych budynków i spółdzielni mieszkaniowych - mówił Orlof. Ścisłe opomiarowanie i wykorzystanie narzędzi informatycznych jest sposobem firmy na zarządzanie warszawską siecią ciepłowniczą (jest to nota bene największa sieć w Europie i 4. na świecie). Miasto Warszawa i Veolia realizują też wspólny program antysmogowy, który objął dotąd ponad 360 budynków. Polega on m.in. na identyfikacji budynków ze starymi kotłami węglowymi i podłączaniu ich do sieci lub instalacji odnawialnych źródeł ciepła i energii elektrycznej, a także nasadzeniach drzew.

Poszanowanie dzikiej zieleni i planowanie

Drzewa, czy szerzej, błękitno-zielona infrastruktura, były tematem drugiego panelu, na którym poruszono m.in. kwestię wskaźników dostępności do zieleni. Kraków czy Warszawa już określają w ten sposób czas, który jest potrzebny, by dojść pieszo do najbliższego terenu zieleni. - Wiele miast w dokumentach planistycznych przyjmuje założenia, jaka powierzchnia zieleni powinna przypadać na jednego mieszkańca. Są też miasta, które idą dużo dalej (…) i przeliczają ilość zieleni w metrach sześciennych na mieszkańca, a nawet powierzchnię liści – mówiła Ilona Gosk, ekspert Fundacji Sendzimira. Stawianie na jakość biomasy, która ma nas otaczać, jest coraz częściej widocznym trendem. Gosk odwołała się również do specustawy antysuszowej, która daje narzędzia do wprowadzania większej ilości terenów zielonych w planach miejscowych. W czasie panelu padł też przykład Wrocławia, laureata 7. Edycji konkursu Eco-Miasto, gdzie przeprowadzono projekt GroGreen opierający się na wprowadzaniu zieleni w obszary silnie zurbanizowane. 

O poszanowaniu dzikich terenów przez mieszkańców i ogródku polsko-francuskim służącym edukacji młodzieży w pobliżu Rawy opowiadała z kolei Magdalena Biela, zastępca dyrektora Zakładu Zieleni Miejskiej w Katowicach. – Brakuje dużego nacisku na planowanie przestrzenne w edukacji dzieci – mówiła. Nie tylko dzieci zresztą. Pokazał to przykład zagospodarowania kawałka terenu między jezdnią a lasem w jednym z miast. – Dla zarządzającego terenem było naturalne, że w tym miejscu pasowałyby wrzosy i janowiec, które dawałyby przepiękny efekt kolorystyczny, byłyby miododajne, a na dodatek tworzyłyby pseudonaturalny okrajek lasu – mówiła Monika Szewczyk, doktor nauk biologicznych z Centrum UNEP/GRID-Warszawa. Ostatecznie jednak mieszkańcy zdecydowali się na łąkę kwietną, charakterystyczną dla obrzeży pól. Takie nieoczywiste meandry w planowaniu terenów zieleni pokazują, że edukacja jest niezbędna, by podnosić jakość partycypacji społecznej.

Marta Wierzbowska-Kujda: Redaktor naczelna, sozolog Eco-MiastoTekst powstał w ramach projektu Eco-Miasto, którego celem jest rozpowszechnienie i wdrażanie w polskich gminach dobrych praktyk w zrównoważonym rozwoju. Projekt organizowany jest przez Ambasadę Francji w Polsce i Centrum UNEP/GRID-Warszawa. Teraz Środowisko jest wieloletnim patronem medialnym projektu.

Przypisy

1/ W województwie małopolskim za średnioroczną wielkość emisji pyłów PM10 odpowiada przede wszystkim emisja powierzchniowa (54 proc., m.in. indywidualne źródła spalania), dalej emisja z transportu (21 proc.), a na końcu emisja punktowa z przemysłu (12 proc.) niemal na równi z innymi źródłami (13 proc., m.in. rolnictwo) – wynika z wypowiedzi Pawła Ścigalskiego, pełnomocnika prezydenta miasta Krakowa ds. jakości powietrza w czasie konferencji Eco-Miasto 2020. Energia zmian2/ Bodźcem motywującym ma być podzielenie sposobu finansowania programu. I poziom dofinansowania dla beneficjentów, a II poziom dofinansowania do 37 tys. zł ma być na podstawie zaświadczeń uzyskiwanych przez gminy.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Zielone okienko w każdej gminie. Przedwyborcze wskazówki od ClientEarth (28 marca 2024)Zielona Koalicja dla Zdrowia – jakie cele i strategia działania? (26 marca 2024)Normy jakości powietrza WHO są spełniane tylko w siedmiu krajach świata (20 marca 2024)Odporność warunkiem trwałego rozwoju miast – ruszyła 11. edycja programu Eco-Miasto (15 marca 2024)MKiŚ rozpoczyna współpracę z organizacjami pozarządowymi. Środowisko dla Rozwoju (15 marca 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony