Na tę metodę zdecydowały się już m.in. Szczecin, Tarnów czy Darłowo. Od stycznia 2021 r. będzie to także Łódź, a od kwietnia 2021 r. Warszawa. Głównym argumentem za wprowadzeniem takiego rozwiązania jest uszczelnienie systemu. Dla przykładu Łódź szacuje, że z systemu ewidencjonowania deklaracji śmieciowych zniknęło kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców. W 2016 roku w systemie było 675 tys. łodzian, a w 2020 roku tylko 615 tys. Przez ostatnie lata zużycie wody w mieście było na podobnym poziomie, co oznacza, że mieszkańców w Łodzi nie ubywało – wbrew deklaracjom składanym do Urzędu Miasta Łodzi.
Jak informuje Urząd Miejski w Łodzi, gdyby nie zmiana systemu i coroczne znikanie z systemu kolejnych tysięcy mieszkańców, w 2021 roku stawka za śmieci musiałaby wynosić ok. 35 złotych od osoby.
Czytaj: Problemów w gospodarce odpadami ciąg dalszy. Tym razem chodzi o gminne opłaty za odpady
Jakie stawki będą obowiązywały w Łodzi?
Od stycznia 2021 r. stawka za odpady w Łodzi będzie wynosić 9,60 zł za każdy m sześc. zużytej wody (według danych Zakładu Wodociągu i Kanalizacji sp. z o.o. w Łodzi) średnio miesięcznie 1 osoba zużywa ok. 3 m sześć. wody). Średnie miesięczne zużycie zostało policzone z uwzględnieniem tylko 6 zimowych miesięcy (październik – marzec), a więc kiedy nie podlewa się ogrodów/trawników. Taki sposób naliczania będzie obowiązywać w nieruchomościach zamieszkałych.
W nieruchomościach mieszanych w części zamieszkałej opłata za śmieci także będzie liczona od metra sześć. zużytej wody. Natomiast w części niezamieszkałej będzie uzależniona od powierzchni użytkowej lokalu - 1,40 zł od mkw. w lokalach do 300 mkw. oraz 40 gr od mkw. w lokalach powyżej 300 mkw. Opłata dla osób, które nie będą segregować odpadów, nadal będzie stanowić dwukrotność stawki bazowej, tj. 19,20 zł za m sześc. wody w zamieszkałych oraz 2,80 zł za 1 mkw. dla powierzchni do 300 mkw. i 80 gr za 1 mkw. dla lokali powyżej 300 mkw. w niezamieszkałych.
Casus Warszawy
Z kolei Urząd Miasta st. Warszawy planował, żeby nowe stawki obowiązywały już od grudnia br., ale Regionalna Izba Obrachunkowa zakwestionowała dowolność, jaką dała poprzednia uchwała, w zakresie dokumentów stanowiących podstawę obliczania średniomiesięcznego zużycia wody. W nowej wersji uchwały pojawiło się uszczegółowienie – zapisy jednoznacznie określają, co jest źródłem informacji o ilości zużytej wody w konkretnych sytuacjach, np. kiedy uwzględnia się odczyt z wodomierza. Jest także nowy termin wejścia w życie przepisów – warszawiacy będą płacili według nowych stawek od kwietnia 2021 r.
– Przechodzimy na metodę „od wody”, ponieważ pozwala odzwierciedlić realną liczbę osób zamieszkujących lokal lub dom. Żadna z dopuszczalnych przez ustawę metod nie jest bezpośrednio powiązana z ilością produkowanych śmieci. Na tym systemie skorzystają osoby mieszkające samotnie oraz te, które rozsądnie korzystają z tzw. kranówki – mówi Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy. – Ustawodawca wymaga od nas, aby opłaty mieszkańców pokryły koszty systemu gospodarki odpadami. Natomiast firmy produkujące opakowania nadal nie ponoszą odpowiedzialności za wprowadzanie ich na rynek – przypomina zastępca prezydenta stolicy.
W Warszawie drożej niż w Łodzi
Jak informuje UM w Warszawie, mieszkańcy będą płacić za odpady według zużycia wody: 12,73 zł za 1 m sześc. zużytej wody miesięcznie. Dotyczy to zarówno domów jednorodzinnych, budynków wielorodzinnych i lokali niezamieszkałych w zabudowie mieszanej (np. delikatesy w kamienicy).
Podstawą miesięcznej opłaty będzie średnie zużycie wody z sześciu kolejnych miesięcy z z ostatnich 12 miesięcy. Zarówno w przypadku nieruchomości wielorodzinnych, jak i jednorodzinnych mieszkańcy nie zapłacą za wodę bezpowrotnie zużytą (czyli np. wykorzystywaną do podlewania ogródka), zmierzoną przez dodatkowy wodomierz. W opłacie za odpady uwzględnia się ilość zużytej wody technicznej (używanej np. do mycia klatek schodowych).
Czytaj: Formuła PPP w wod-kan pozwala kontrolować koszty
Przy założeniu, że średnie zużycie miesięczne wody na osobę to 2,5 m sześc., opłata wyniesie od 31,82 zł (gospodarstwo 1-osobowe) do 159,10 zł (gospodarstwo 5-osobowe). Osoby mieszkające samotnie zapłacą mniej niż dotychczas. 1m sześc. to 1000 litrów, czyli tyle, ile zużywa się na ok. 20 pryszniców czy 25 prań w pralce. Miasto zapowiedziało także wprowadzenie programu osłonowego dla warszawiaków posiadających Kartę Dużej Rodziny.
Odliczanie wody bezpowrotnie zużytej
Właściciele nieruchomości, np. domów jednorodzinnych, którzy nie są podłączeni do sieci kanalizacyjnej (korzystają z szamba), a mają dostarczaną wodę przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK), mogą instalować własne wodomierze do pomiaru wody bezpowrotnie zużytej. Pomiary z tych liczników będą podstawą do naliczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Wskazanie wodomierza(1) za wodę bezpowrotnie zużytą należy wtedy wpisać w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Co jeśli nie ma wodomierza?
Jeśli w nieruchomości nie ma wodomierza albo nie jest ona podłączona do sieci wodociągowej lub nie ma danych za zużycie wody za okres sześciu kolejnych miesięcy, stawka naliczona zostanie według zasady: liczba mieszkańców pomnożona przez 4 m sześc. wody i stawkę 12,73 zł. Dlaczego akurat 4 a nie np. 3 m sześc.? Ratusz argumentuje, że ryczałt 4 m³/os. to zbliżone, średnie miesięczne zużycie wody w Warszawie, według danych Głównego Urzędu Statystycznego, co wydaje się być przeliczeniem krzywdzącym dla tych gospodarstw domowym, którym miasto nie zapewniło infrastruktury wodociągowej (np. wiele domów w dzielnicy Wawer).
W nieruchomościach mieszanych, niezamieszkałych (np. salon fryzjerski w kamienicy) opłaty będą naliczane wg normy zużycia wody określonej w załączniku do uchwały i pomnożone przez 12,73 zł. W domkach letniskowych i innych nieruchomościach rekreacyjno-wypoczynkowych przyjęta jest stała opłata - 181,90 zł rocznie. Natomiast nieruchomości niezamieszkałe, objęte miejskim systemem gospodarki odpadami (np. miejskie szkoły, domy kultury, ośrodki sportu) będą rozliczane wg pojemności pojemników.
Na podstawie komunikatów prasowych UM w Łodzi i UM w Warszawie
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.