1 czerwca 2015 r. miały jednocześnie wejść w życie dwie wykluczające się zmiany w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. Aby uniknąć niejasności co do tego, która wersja ma obowiązywać, załącznik zastąpiono jego ujednoliconą wersją, przyjmując rozporządzenie nr 2015/830.
Przede wszystkim bezpieczeństwo
Substancje chemiczne, jako szczególnie niebezpieczne, muszą podlegać szczególnemu nadzorowi. Dane na ich temat powinny być przekazywane przez cały łańcuch dostaw w taki sposób, aby osoby, które będą ostatecznie z nich korzystać w celu wyprodukowania kolejnych produktów lub artykułów, mogły to robić w sposób bezpieczny i odpowiedzialny, bez narażania na niebezpieczeństwo innych, a także bez zagrożenia dla środowiska naturalnego. W ten sposób dane „podążają” za substancjami oraz zapewniają ich kontrolowany obrót. Służy temu specjalny system ich oznakowania.System REACH
REACH to zintegrowany system rejestracji, oceny i udzielania zezwoleń w zakresie chemikaliów stosowanych na terenie UE. Nakłada na przedsiębiorstwa produkujące lub importujące substancje chemiczne obowiązek przeprowadzenia oceny zagrożeń związanych ze stosowaniem ww. substancji. System ma za zadanie zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego, a także wzmocnienie konkurencyjności i innowacyjności branży produkującej substancje chemiczne.
Przekazywane w tzw. kartach charakterystyki dane dotyczą m.in. identyfikacji, składu oraz właściwości substancji, środków, które należy zastosować, aby ich transport oraz użycie były bezpieczne, a także informacji o charakterze toksykologicznym i ekologicznym. Nowe rozporządzenie określa szczegółowo zakres tych informacji i formę, w jakiej powinny się znaleźć w poszczególnych sekcjach karty.
Dlaczego w ostatniej chwili?
Przeprowadzone pod koniec maja zmiany podyktowane są nie tylko sprzecznością uchwalonych wcześniej przez organy Unii Europejskiej przepisów. W opracowanym w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych Globalnie Zharmonizowanym Systemie Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów (ang. Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals) określono zharmonizowane na szczeblu międzynarodowym kryteria klasyfikacji i oznakowania substancji chemicznych oraz zasady dotyczące kart charakterystyki. Aby nie mnożyć niepotrzebnie regulacji, postanowiono, że unijny system powinien zostać jednocześnie dopasowany do tego, który przyjęło już ONZ.
Specjalna ochrona dla prymusów
Wymaganie od podmiotów gospodarczych, które w oczekiwaniu na nowe wytyczne sporządziły już karty charakterystyki, niezwłocznej ich aktualizacji, oznaczałoby nałożenie na nie nieproporcjonalnego obciążenia. Dlatego przesądzono, że podmioty te powinny mieć możliwość dalszego używania kart dostarczonych odbiorcy przed dniem 1 czerwca 2015 r. Będą one ważne do czerwca 2017 roku.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik