Kontrolerzy przyjrzą się więc m.in. funkcjonowaniu szpitali, szkół i administracji publicznej w warunkach pandemii. Najwyższa Izba Kontroli sprawdzi także skuteczność tarczy antykryzysowej oraz zastosowania ulg i zwolnień podatkowych, a także sprawność funkcjonowania systemów i instytucji finansowych.
W kilku kontrolach zaplanowano też zbadanie wpływu skutków pandemii na funkcjonowanie np. jednostek samorządu terytorialnego czy funduszy szkoleniowych. Kontrolerzy zbadają również, jak z organizacją pracy w formie zdalnej poradziła sobie administracja publiczna. - Naszym celem jest nie tylko przedstawienie stanu państwa po pandemii, ale naszą ambicją będzie również wskazanie szans na wypracowanie takich rozwiązań, które pomogą zabezpieczyć państwo i społeczeństwo przed skutkami podobnych kryzysów w przyszłości – wskazuje Marian Banaś, prezes NIK.
Obszary podlegające kontroli
Jak czytamy w dokumencie „Plan pracy Najwyższej Izby Kontroli na 2021 r.(1)”, zidentyfikowane w trakcie analizy ryzyka problemy zostały przedstawione w sześciu kluczowych obszarach przewidzianych do kontroli. Wszystkie przyjęte do realizacji tematy mieszczą się w jednym z obszarów:
- zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego państwa;
- zapewnienie stabilności gospodarki i warunków jej rozwoju;
- bezpieczne, sprawne i skuteczne państwo;
- ochrona zdrowia i zapewnienie godnego poziomu życia;
- troska o środowisko i klimat;
- dbałość o edukację, kulturę i dziedzictwo narodowe.
Najwięcej tematów kontroli zostało zaplanowanych w obszarach bezpieczne, sprawne i skuteczne państwo oraz zapewnienie stabilności gospodarki i warunków jej rozwoju. Za to najmniej kontroli ujęto w obszarach troska o środowisko i klimat oraz dbałość o edukację, kulturę i dziedzictwo narodowe wychodząc z założenia, że „dla tych sfer życia skutki obecnej sytuacji w Polsce i na świecie staną się mocniej odczuwalne dopiero w dłuższym okresie czasu”.
Każdy temat kontroli, już od momentu tworzenia wstępnych założeń, był klasyfikowany według działu administracji rządowej, funkcji sektora instytucji rządowych i samorządowych według klasyfikacji COFOG(2), rodzaju i kategorii kontroli.
Węgiel, geotermia i ciepłownictwo
W 2018 r. rząd przyjął „Program dla sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce”. Jego głównym celem jest tworzenie warunków sprzyjających budowie rentownego, efektywnego i nowoczesnego sektora górnictwa węgla kamiennego oraz zapewnienie niezależności energetycznej Polski. Przedmiotem kontroli będzie skuteczność i terminowość wdrażania tego programu. NIK sprawdzi też jak wykorzystywana jest energia wód termalnych do wytwarzania ciepła, jak wykorzystywana jest biomasa w produkcji energii oraz jak rozwija się morska energetyka wiatrowa. Została również zaplanowana kontrola, która ma sprawdzić, czy działania administracji publicznej zapewniają rozwój efektywnych systemów ciepłowniczych. NIK przeprowadzi także audyt systemu dofinansowań oraz sposobu obsługi programu priorytetowego „Czyste powietrze”.
Czytaj: Prezydent podpisał ustawę usprawniającą m.in. program "Czyste powietrze"
Kontrolerzy odpowiedzą też na pytanie, czy gospodarowanie środkami funduszu leśnego było prawidłowe oraz czy w parkach narodowych zapewniono prawidłową ochronę przeciwpożarową. Wreszcie zostanie zbadany wpływ
Czytaj: Czy polska gospodarka leśna jest zgodna z prawem UE? Rozstrzygnie TSUE
Finanse pod szczególnym nadzorem
W „Planie pracy NIK na 2021 r.” znalazły się 103 kontrole. Największa z nich to jak zawsze kontrola wykonania budżetu państwa. Będzie ona prowadzona w 98 częściach budżetowych i 20 wybranych jednostkach, takich jak np. Narodowy Bank Polski, Urząd Nadzoru Finansowego czy Narodowy Instytut Wolności.
Jak w każdym roku, poza kontrolami planowymi, NIK przeprowadzi też szereg kontroli doraźnych, niewykluczone, że będą one dotyczyć także spraw środowiskowych.
Dyrektor ds. komunikacji
Przypisy
1/ Dokument strategii dostępny jest tutaj:https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/9777-plan-pracy-NIK-2021.pdf2/ Klasyfikacja wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych według funkcji (COFOG) jest jednym z głównych narzędzi służących do opisu i analizy finansów sektora instytucji rządowych i samorządowych. Źródło: rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej Dz.Urz.UE.L.2013.174.1.