Największe miasta sceptycznie podchodzą do nowych przepisów umożliwiających odstępstwa od 5-pojemnikowej zbiórki odpadów. Zdaniem ekspertów UMP proponowane rozwiązania są nieprecyzyjne i mogą być trudne do wdrożenia.
Unia Metropolii Polskich (UMP) przedstawiła swoje stanowisko do grudniowego projektu nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, który m.in. umożliwia odstępstwa w zakresie selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Zgodnie z projektem minister klimatu będzie mógł wydać na wniosek prezydenta miasta decyzję zezwalającą gminie na odstępstwo w zakresie 5-pojemnikowego zbierania odpadów komunalnych. Jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu, decyzja ta „ma mieć charakter wyjątkowy i nie może zagrażać osiągnięciu celów wynikających z dyrektywy 2008/98 w sprawie odpadów. W związku z tym decyzja ta ma charakter dyskrecjonalny, a nie związany”.
Czytaj też: [Wywiad] Czy nowelizacja ustawy śmieciowej da oddech gminom borykającym się z gospodarką odpadami?
Przy określaniu odstępstwa minister będzie mógł m.in. wziąć pod uwagę, czy mimo odstępstwa od selektywnego zbierania odpadów gmina osiągnie poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu. Zdaniem ekspertów UMP przepis ten wymaga doprecyzowania w sposób jednoznacznie rozstrzygający, czy dotyczy on wyłącznie zwolnienia gminy z obowiązku organizacji selektywnego odbierania odpadów z nieruchomości objętych zwolnieniem, czy rozciąga się również na zwolnienie z tego obowiązku wytwórców odpadów.
Według UMP projekt nie rozstrzyga także w sposób jednoznaczny, czy minister klimatu będzie związany treścią złożonego przez miasto, czy gminę wniosku, czy też sprawę odstąpienia od podstawowego, pięcio- pojemnikowego systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych będzie mógł uregulować w decyzji odmiennie. Jak zauważyli eksperci UMP, rozstrzygnięcie tego problemu jest o tyle istotne, że o ile gmina może być zainteresowana wprowadzeniem swojej wersji ograniczonego systemu selektywnego zbierania odpadów (np. ze względów ekonomicznych), o tyle wersja „narzucona” przez resort klimatu korzystna dla samorządu i mieszkańców już być nie musi.
Decyzja dla określonego typu zabudowy
Projekt nowelizacji wskazuje, że uboższy system selektywnego zbierania odpadów komunalnych może zostać wprowadzony dla całego obszaru danej gminy, albo dla jego części. Zdaniem UMP takie rozróżnienie ma sens w gminach miejsko-wiejskich i nie do końca musi się sprawdzać w dużych miastach. Dlatego Unia w zgłoszonych do projektu uwagach zasugerowała, aby decyzja mogła zostać wydana także dla określonego typu zabudowy.
Miasta UMP postulują także, aby ustawodawca przywrócił rozwiązanie zgodnie z którym to gmina samodzielnie decyduje o objęciu tzw. nieruchomości niezamieszkanych gminnym systemem odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych. - Zapisy ustawy o utrzymaniu czystości porządku w gminach w obecnym kształcie, tj. dobrowolne przystępowanie właścicieli nieruchomości niezamieszkanych do systemów gminnych, skutkują niestabilnością systemów gminnych, utratą kontroli gmin nad strumieniem odpadów oraz zbędnym multiplikowaniem usług w zakresie transportu odpadów (zwłaszcza w dużych konglomeracjach miejskich) ze szkodą dla środowiska naturalnego - czytamy w stanowisku UMP.
Przerzucanie odpowiedzialności na miasta
Rządowy projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach przewiduje ponadto rozwiązanie, w którym to od decyzji rady gminy zależeć będzie, czy właściciel lokalu w budynku wielolokalowym będzie samodzielnie składał deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami, czy też – tak jak to jest obecnie – deklaracja ta będzie składana zbiorczo przez wspólnotę mieszkaniową, czy spółdzielnię mieszkaniową. Warunkiem podjęcia uchwały w tej sprawie ma być „zapewnienie przez gminę technicznych możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych w poszczególnych lokalach”.
W ocenie UMP zapis ten powinien zostać z projektu wykreślony. - Proponowanym zapisem pozostającym w sprzeczności z art.5 u.c.p.g. ustawodawca chce przerzucić na gminę ten obowiązek, czym stwarza sytuację, iż ew. decyzja gminy o niepodejmowaniu takiej uchwały będzie uznawana za działanie niechętne mieszkańcom, podczas gdy nadal gmina nie będzie miała tanich i realnych środków kontroli gromadzenia tych odpadów – czytamy w uzasadnieniu stanowiska miast UMP.
Źródło: Serwis Samorządowy PAP
Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
