Komisja Europejska zaproponowała we wtorek ustanowienie 10 nowych partnerstw europejskich między Unią Europejską, państwami członkowskimi lub przemysłem. Celem jest przyspieszenie osiągnięcia zielonej, neutralnej dla klimatu i cyfrowej Europy oraz zwiększenie odporności i konkurencyjności europejskiego przemysłu. UE zapewni finansowanie w wysokości prawie 10 mld euro, które partnerzy uzupełnią o co najmniej równoważną kwotę inwestycji. Oczekuje się, że ten łączny wkład przyczyni się do uruchomienia dodatkowych inwestycji wspierających transformację i wywarcia długoterminowego pozytywnego wpływu na zatrudnienie, środowisko i społeczeństwo.
Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej, powiedziała: Siła Europy leży w jej zdolności do współpracy. Ma to szczególne znaczenie, gdy chodzi o sprostanie wyzwaniom związanym z transformacją cyfrową. Wyzwania te mają wpływ na nas wszystkich i wykraczają poza granice poszczególnych państw. Podobnie jak zmiana klimatu. Proponowane dziś partnerstwa uruchomią środki, tak abyśmy mogli wspólnie jak najlepiej wykorzystać technologie cyfrowe, zwłaszcza w interesie zielonej transformacji.
Dziesięć partnerstw, z których część opiera się na istniejących wspólnych przedsięwzięciach, to:
- Kwestie zdrowotne o wymiarze światowym: Trzeci program partnerstwa pomiędzy Europą a krajami rozwijającymi się w zakresie badań klinicznych.
- Inicjatywa na rzecz innowacji w dziedzinie zdrowia.
- Kluczowe technologie cyfrowe: Obejmują one podzespoły elektroniczne, ich projektowanie, produkcję i integrację w układach oraz oprogramowanie, które określa sposób ich działania. Nadrzędnym celem tego partnerstwa jest wspieranie transformacji cyfrowej wszystkich sektorów gospodarczych i społecznych oraz Europejskiego Zielonego Ładu, a także wspieranie badań naukowych i innowacji w kierunku następnej generacji mikroprocesorów. To nowe partnerstwo – wraz z deklaracją w sprawie europejskiej inicjatywy dotyczącej procesorów i technologii półprzewodnikowych, podpisaną przez 20 państw członkowskich, przyszłym sojuszem na rzecz mikroelektroniki oraz ewentualnym nowym ważnym projektem stanowiącym przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania, promującym przełomowe innowacje i będącym aktualnie przedmiotem dyskusji państw członkowskich – przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności i suwerenności technologicznej Europy.
- Partnerstwo europejskie na rzecz ekologicznej Europy opartej na obiegu zamkniętym: Partnerstwo to w znacznym stopniu przyczyni się do realizacji celów klimatycznych UE na 2030 r., torując drogę dla neutralności klimatycznej do 2050 r., a także zwiększy zrównoważony charakter i obieg zamknięty systemów produkcji i konsumpcji, zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem. Jego celem jest rozwój i rozszerzenie zrównoważonego środowiskowo wyboru dostawców i przetwarzania biomasy na bioprodukty, a także wspieranie wprowadzania innowacji opartych na biotechnologii na szczeblu regionalnym przy aktywnym udziale podmiotów lokalnych oraz z myślą o odbudowie obszarów wiejskich, regionów przybrzeżnych i peryferyjnych.
- Partnerstwo na rzecz czystego wodoru: Partnerstwo to przyspieszy rozwój i wdrożenie europejskiego łańcucha wartości dla czystych technologii wodorowych, przyczyniając się do powstania zrównoważonych, bezemisyjnych i w pełni zintegrowanych systemów energetycznych. Wraz z sojuszem na rzecz czystego wodoru przyczyni się ono do osiągnięcia celów Unii przedstawionych w strategii UE w zakresie wodoru na rzecz Europy neutralnej dla klimatu. Skupi się ono na produkcji, dystrybucji i magazynowaniu czystego wodoru oraz na dostawach do sektorów trudnych do dekarbonizacji, takich jak przemysł ciężki i zastosowania w transporcie ciężkim.
- Partnerstwo na rzecz ekologicznego lotnictwa: Partnerstwo to umożliwia lotnictwu osiągnięcie neutralności klimatycznej poprzez przyspieszenie opracowywania i wdrażania przełomowych rozwiązań w zakresie badań naukowych i innowacji. Jego celem jest rozwój nowej generacji ultrawydajnych niskoemisyjnych statków powietrznych z nowymi źródłami energii, silnikami i systemami, a także zwiększenie konkurencyjności sektora lotnictwa i zatrudnienia w nim, co będzie miało szczególne znaczenie dla ożywienia gospodarczego.
- Wspólne Europejskie Przedsięwzięcie Kolejowe: Partnerstwo to przyspieszy rozwój i wdrażanie innowacyjnych technologii, zwłaszcza technologii cyfrowych i automatyzacji, aby doprowadzić do radykalnej transformacji systemu kolejowego i osiągnąć cele Europejskiego Zielonego Ładu. Przyczyniając się do poprawy konkurencyjności, partnerstwo to będzie wspierać wiodącą pozycję Europy w dziedzinie technologii w sektorze kolejowym.
- Europejski system zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji (SESAR): Inicjatywa ma na celu przyspieszenie transformacji technologicznej zarządzania ruchem lotniczym w Europie, dostosowanie go do ery cyfrowej, uczynienie europejskiej przestrzeni powietrznej najbardziej wydajną i przyjazną dla środowiska przestrzenią powietrzną umożliwiającą loty na świecie oraz wspieranie konkurencyjności i odbudowy europejskiego sektora lotnictwa po kryzysie związanym z koronawirusem.
- Partnerstwo na rzecz inteligentnych sieci i usług: Partnerstwo to będzie wspierać suwerenność technologiczną inteligentnych sieci i usług zgodnie z nową strategią przemysłową dla Europy, nową strategią bezpieczeństwa cybernetycznego UE i unijnym zestawem narzędzi na potrzeby cyberbezpieczeństwa sieci 5G. Jego celem jest pomoc w rozwiązywaniu problemów społecznych oraz umożliwienie transformacji cyfrowej i ekologicznej, a także wspieranie technologii, które przyczynią się do odbudowy gospodarczej. Umożliwi ono również podmiotom europejskim rozwijanie zdolności technologicznych w zakresie systemów 6G jako podstawy przyszłych usług cyfrowych do 2030 r.
- Partnerstwo w dziedzinie metrologii.
Thierry Breton, komisarz ds. rynku wewnętrznego, dodał: Inwestując w innowacje, inwestujemy w naszą zdolność do odgrywania wiodącej roli w rozwoju technologicznym i rozwoju zdolności strategicznych. Musimy wykorzystać możliwości wynikające z rozwoju kluczowych technologii, takich jak mikroprocesory czy półprzewodniki, tak aby Europa mogła stać się liderem innowacji cyfrowych w skali globalnej. To nowe wspólne podejście będzie miało zasadnicze znaczenie dla wspierania naszego przemysłu w realizacji cyfrowych i ekologicznych ambicji.
Adina Vălean, komisarz do spraw transportu, powiedziała: Partnerstwa UE będą odgrywać główną rolę w stymulowaniu dwojakiej transformacji – ekologicznej i cyfrowej w sektorze mobilności i transportu. Aby nasze ambicje urzeczywistniły się, musimy rozwijać przełomowe technologie wprowadzające na rynek bezemisyjne statki i samoloty, musimy rozwijać i wdrażać zautomatyzowaną mobilność opartą na sieci i na współpracy oraz musimy umożliwić bardziej efektywne i nowoczesne zarządzanie ruchem.
Dalsze kroki
Wniosek dotyczący rozporządzenia (jednolitego aktu podstawowego) ustanawiającego dziewięć wspólnych przedsięwzięć [na podstawie art. 187 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE)] zostanie przyjęty przez Radę Unii Europejskiej po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Komitetem Ekonomiczno-Społecznym. Odrębny wniosek dotyczący partnerstwa w dziedzinie metrologii oparty na art. 185 TFUE zostanie przyjęty decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym.
Kontekst
Partnerstwa europejskie to podejścia przewidziane w programie „Horyzont Europa”, nowym programie UE w zakresie badań naukowych i innowacji (2021–2027). Mają one na celu poprawę i przyspieszenie utworzenia i wykorzystywania nowych innowacyjnych rozwiązań w różnych sektorach poprzez mobilizację środków publicznych i prywatnych. Przyczynią się one również do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu i wzmocnienia europejskiej przestrzeni badawczej. Partnerstwa są otwarte dla szerokiego grona partnerów publicznych i prywatnych, takich jak przemysł, uniwersytety, organizacje badawcze, podmioty realizujące misję publiczną na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym lub międzynarodowym oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego, w tym fundacje i organizacje pozarządowe.
Źródło: KE
