Rośnie znaczenie zarządzania lasami. KE publikuje wytyczne

Lasy pierwotne i starodrzewy zyskują na znaczeniu w unijnej polityce.
© Jakacki

Dwa dokumenty z wytycznymi w kwestii gospodarowania lasami opublikowała w marcu br. Komisja Europejska (KE). Pierwsze⁽¹⁾ dotyczą zalesiania i uprawy drzew, w sposób przyjazny dla zachowania bioróżnorodności. Podzielono je na te dotyczące lasów, sadzenia drzew w miastach, a także sadzenia drzew na terenach rolnych. Całości towarzyszy część poświęcona finansowaniu przedsięwzięć z tego zakresu. Zauważony został m.in. temat usług ekosystemowych świadczonych przez drzewa, który poruszaliśmy w styczniowej rozmowie z dr. Zbigniewem Szkopem: Co będzie się liczyć w 2023 r.? Zieleń.

Drugie wytyczne⁽²⁾ odnoszą się do określania, mapowania i monitoringu oraz ścisłej ochrony unijnych lasów pierwotnych i starodrzewów. Oba pojęcia są wyjaśnione szczegółowo w dokumencie, co nie jest bez znaczenia dla Polski, na terenie której znajduje się Puszcza Białowieska czy wpisane na listę UNESCO lasy bukowe na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Rozwinięcie narzędzi i technologii mapowania lasów pierwotnych i starodrzewów zaplanowano do końca 2023 r.

- Nasze nowe wytyczne dotyczące zdrowych lasów pomogą na dwa sposoby: chroniąc nasze lasy pierwotne i starodrzewy oraz poprawiając ich jakość i wzmacniając ich odporność na zmiany klimatyczne – zaanonsował dokumenty w mediach społecznościowych Virginijus Sinkevičius, unijny komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa.

Rekomendacje wpisują się w unijny kierunek działań związanych ze Strategią Bioróżnorodności ogłoszoną w maju 2020 r., a także Strategię Leśną ogłoszoną w czerwcu 2021 r. czy przełomowym Porozumieniem Kunming-Montreal zawartym w grudniu ub. roku podczas 15. Konferencji ONZ ds. Różnorodności Biologicznej.

Lasy a wysiłek redukcyjny UE

Wspomniana Strategia leśna została opublikowana w ramach pakietu Fit for 55 obok rozporządzenia w sprawie użytkowania gruntów, leśnictwa i rolnictwa (LULUCF). 28 marca br. KE zaproponowała nowelizację tego rozporządzenia, podwyższając cel pochłaniania emisji przez lasy z -225Mt do -310 Mt CO₂ rocznie (dla porównania w 2019 r. pochłonięte zostały 249 Mt CO₂).

Do 2025 r., jak czytamy na infografice KE podsumowującej zmiany, „obowiązuje z grubsza obecny system, każde państwo członkowskie musi zbilansować emisje i pochłanianie”. Później, do 2030 r., „obowiązuje nowy ogólnounijny cel (pochłanianie netto 310 Mt), rozbity na wyższe cele cząstkowe państw członkowskich”.

Budżetowi na lata 2026-2029 mają towarzyszyć deklaracje poszczególnych państw członkowskich nt. emisji i pochłaniania netto.

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog