© Prawa zastrzeżone
W tym kontekście coraz większe uznanie zyskuje biogaz jako jeden z istotnych elementów miksu energetycznego. Jednak biogaz, produkowany w wyniku fermentacji materiałów organicznych, oferuje potencjał nie tylko w zakresie energetyki. Może stanowić odpowiedź na problemy związane z zagospodarowaniem rosnącej ilości odpadów, a także zredukować emisję odorów, które bywają uciążliwe dla lokalnej społeczności. Ponadto przy produkcji biogazu rolniczego powstaje tzw. poferment, czyli wysokiej jakości nawóz. Dużą zaletą produkcji energii z biogazu jest także jego stabilność – w odróżnieniu do pozostałych źródeł OZE, wytwarzanie biogazu nie jest uzależnione od warunków pogodowych.
Rozwój biogazowni w Polsce
W Polsce pierwsze biogazownie pojawiły się już kilka dekad temu, jednak dopiero teraz zaczynają być traktowane jako jeden z kluczowych elementów strategii energetycznej kraju. Obecnie istnieje w Polsce ponad 380 instalacji biogazowych, z czego większość zlokalizowana jest na terenach rolniczych. Biogazownie te najczęściej wykorzystują jako surowiec wsadowy gnojowicę, obornik, resztki roślinne, a także pozostałości z przemysłu rolno-spożywczego, co przyczynia się nie tylko do produkcji energii, ale także do ograniczenia ilości odpadów i emisji gazów cieplarnianych. Dzięki czemu technologia ta jest doskonałym przykładem gospodarki o obiegu zamkniętym.
Polski potencjał do produkcji energii elektrycznej z biogazu to 30,5 TWh. Jednakże realizacja tego celu wymaga kompleksowego podejścia, uwzględniającego wiele aspektów gospodarczych, technologicznych i społecznych.
Ważnym krokiem w rozwoju sektora biogazowego w Polsce są programy wsparcia, zarówno krajowe, jak i unijne, które oferują dotacje i ulgi podatkowe dla firm i rolników zainteresowanych inwestycjami w biogazownie. Dzięki temu coraz więcej podmiotów zaczyna dostrzegać ich potencjał pod kątem ekonomicznym i ekologicznym.
Czytaj: Gmin nie stać na brak kompetencji
Jednakże, mimo znaczących postępów, sektor biogazowy w Polsce stoi również przed pewnymi wyzwaniami. Jednym z głównych problemów jest brak rozwiniętej infrastruktury dystrybucyjnej oraz regulacji ułatwiających efektywne dostawy biogazu do odbiorców poprzez sieci gazowe. Drugim czynnikiem są dość wysokie koszty inwestycyjne w porównaniu z innymi technologiami OZE. Mogą one stanowić barierę dla mniejszych rolników i przedsiębiorstw, które chcą zainwestować w biogazownie.
Nie można również zapominać o kwestii akceptacji społecznej dla tego typu inwestycji. Silny sprzeciw społeczny może skutecznie zablokować budowę biogazowni. Mieszkańcy okolicznych terenów mogą obawiać się negatywnego wpływu instalacji na środowisko naturalne, zdrowie czy też estetykę okolicy. Dlatego ważne jest, aby inwestor już na etapie planowania biogazowni prowadził transparentną komunikację z mieszkańcami oraz angażował ich w proces podejmowania decyzji związanych z lokalizacją i zakresem inwestycji. Odpowiedni poziom informacji, wyjaśnianie wątpliwości i konsultacje społeczne są w wielu przypadkach kluczem do sukcesu.
Gaz do dechy w rozwoju biogazowni!
Aby przyspieszyć rozwój sektora biogazowego w Polsce, konieczne jest podjęcie szeregu działań. Aktualna produkcja energii elektrycznej z biogazu w Polsce to zaledwie 2,4 TWh, a więc mocno poniżej oczekiwań.
Co zatem należy zrobić? Po pierwsze, należy postawić na badania i rozwój, aby doskonalić technologie produkcji biogazu oraz zwiększyć wydajność procesów. Po drugie, konieczne jest rozwinięcie infrastruktury dystrybucyjnej, aby umożliwić efektywne dostarczanie biogazu do odbiorców. Po trzecie, należy kontynuować działania promocyjne i edukacyjne, aby zwiększyć świadomość społeczną na temat korzyści płynących z wykorzystania biogazu jako źródła energii.
Wreszcie, współpraca między sektorem publicznym a prywatnym oraz promowanie innowacyjnych modeli biznesowych może przyspieszyć rozwój sektora biogazowego w Polsce i przyczynić się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju energetyki. Biogaz nie tylko stanowi alternatywę dla tradycyjnych, nieekologicznych źródeł energii, ale również otwiera nowe perspektywy dla rozwoju gospodarczego kraju, zapewniając jednocześnie korzyści dla środowiska naturalnego. Ponadto w kontekście obecnej sytuacji geopolitycznej i działań wojennych na Ukrainie jest gwarantem niezależności i bezpieczeństwa energetycznego państwa.
Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy.
Tekst jest częścią publikacji Biogaz i Biometan w Polsce 2024. Insight
Artykuł powstał we współpracy z Instytutem Ochrony Środowiska - Polskim Instytutem Badawczym
