Czy organizacje ekologiczne będą dalej mogły blokować projekty?

© rrodrickbeiler

Wniesiony do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko⁽¹⁾ znacząco modyfikuje obowiązujące dziś ramy funkcjonowania organizacji ekologicznych w postępowaniach administracyjnych.

Dziś prawo pozwala im np. na blokowanie i przedłużanie postępowania, pomimo braku argumentów merytorycznych. Nierzadko inwestycje są więc wstrzymywane np. z powodu drobnych uchybień formalnych, co generuje dodatkowe koszty po stronie przedsiębiorców. W przypadku kapitałochłonnych projektów, inwestorowi może bardziej opłacać się uiścić „dobrowolną” opłatę (np. składkę członkowską, darowiznę lub inną formę wsparcia) tylko po to, by organizacja zaprzestała korzystania ze swoich ustawowych uprawnień i nie blokowała realizacji inwestycji z błahych powodów.

Istota proponowanych zmian

Zmiany w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 1235, z późn. zm.) oznaczałyby, że organ administracyjny nie miałby obowiązku rozpatrywania np. wniosków dowodowych i zastrzeżeń organizacji ekologicznych, które zostały złożone w sposób oczywisty w celu przedłużenia postępowania lub nie zostały w sposób należyty uzasadnione. Organ administracyjny miałby przy wydawaniu decyzji obowiązek brać pod uwagę tylko te wnioski i zastrzeżenia, które rzeczywiście mają faktyczny związek z ochroną środowiska.

Proponowane przez posłów sejmowej Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki regulacje mają także umożliwić wyłączanie od udziału w postępowaniach organizacji działających w złej wierze tj. na przykład składających fałszywe dowody i zeznania. Na takie postanowienie wykluczonej organizacji przysługiwałoby zażalenie.

Kodeks postępowania administracyjnego to za mało

Zdaniem wnioskodawców, obowiązujące obecnie ogólne regulacje zawarte w KPA nie przystają do specyfiki postępowań środowiskowych. Proponowane regulacje mają więc na celu ograniczenie możliwości wpływu na bieg postępowania organizacji, których jedyną pobudką jest chęć osiągnięcia w ten sposób zysku. W uzasadnieniu projektu wskazano, że proponowane zmiany nie są sprzeczne z Konwencją z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.

Do końca kadencji obecnego Parlamentu zostały cztery posiedzenia i jeżeli w tym czasie ustawa nie zostanie uchwalona, zgodnie z zasadą dyskontynuacji, trafi „do kosza”.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik