© Zbigniew
Lasy Państwowe w większym stopniu dołożą się do ochrony przyrody. Stosowne regulacje w tym obszarze przygotowuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ), a sprawie nadano już rządowy bieg.
Mowa o UD108 – projekcie ustawy o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska, który 5 sierpnia br. wpisano do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Za opracowanie projektu odpowiada wiceminister Mikołaj Dorożała, który przekierowanie większej ilości środków finansowych z Lasów Państwowych na ochronę przyrody zapowiadał m.in. w udzielonym redakcji Teraz Środowisko wywiadzie. „Niedostatek” tych środków to zidentyfikowany przez resort problem, który był do tej pory podnoszony m.in. przez środowiska naukowe, ale i szersze społeczeństwo obywatelskie. W grze jest skuteczna realizacja takich celów jak opracowanie planów ochrony dla parków narodowych i rezerwatów przyrody, planowanie zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000, a także tworzenie nowych obszarów (parków czy rezerwatów) albo przeprowadzanie inwentaryzacji przyrodniczych. Jak czytamy we wpisie, obecnie parki narodowe, a także regionalne dyrekcje ochrony środowiska (rdoś) często nie są w stanie sfinansować wkładu własnego w programach unijnych. W efekcie, środki europejskie wynoszą zaledwie ok. 1% przychodów parków. - Z uzyskiwanych przychodów parki narodowe nie są w stanie pokryć kosztów współfinansowania projektów, gdyż pozyskane środki przeznaczają przede wszystkim na pokrycie kosztów bieżącego funkcjonowania oraz realizację zadań określonych w art. 8b ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2001 r. o ochronie przyrody – stwierdza ministerstwo.
Czytaj też: Gmina na terenie parku narodowego? MF planuje subwencję na potrzeby ekologiczne JST
Coroczne wpłaty dla NFOŚiGW
Według MKiŚ, Parkom czy rdoś-om nie starcza pieniędzy nie tylko na korzystanie z unijnych środków na ochronę przyrody, ale i na skuteczną realizację swoich ustawowych obowiązków. - Istnieje zatem potrzeba wprowadzenia mechanizmu finansowania, który umożliwi sprawne przekazywanie środków finansowych niezbędnych do realizacji zadań związanych z ochroną przyrody – czytamy, a wskazanym rozwiązaniem jest dofinansowanie działań poprzez wpłaty Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Instrumentem, który je zapewni, będzie dodanie do ustawy o lasach z 28 września 1991 r. przepisu mówiącego o corocznych wpłatach Lasów dla Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Wysokość tych „datków” będzie zależała od ilości pozyskanego w danym roku drewna. Szacunki ministerstwa wskazują na 210 mln 406 tys. zł – 250 mln zł rocznie. - Mechanizm powiązania wpłaty z wielkością pozyskania drewna zapewni pożądany społecznie i odpowiadający zasadzie proporcjonalności system, w którym za zwiększeniem pozyskania drewna (cięcia drzew) podąża zwiększenie środków na ochronę przyrody. Sprzyjać będzie pokojowi społecznemu, gdyż społeczeństwo będzie mieć pewność, że za oddziałującym na środowisko pozyskaniem drewna podąża zwiększenie środków na ochronę środowiska – argumentuje MKiŚ.
Czytaj też: Ponad 3 tys. miejsc pracy mniej? Szacunki nt. sprawiedliwej transformacji terenów leśnych
Przyjęcie projektu do końca roku
Zmiana ustawy Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r. uzupełni listę źródeł wpływów do NFOŚiGW i doprecyzuje kierunki finansowania ochrony środowiska. Głównymi beneficjentami środków z Funduszu będą parki narodowe i rdoś, ale w dalszej kolejności o finansowanie będą mogły się ubiegać również uczelnie oraz instytuty badawcze. Powstały subfundusz ma pozwolić na zaspokojenie „znacznej” części obecnych i przyszłych potrzeb w zakresie ochrony przyrody i zwiększania lesistości, „ w szczególności w odniesieniu do podmiotów wykonujących zadania ustawowe w tym obszarze”. Do przyjęcia ustawy pozostało jednak jeszcze sporo czasu – planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów przypada na ostatni kwartał tego roku.
Szymon MajewskiDziennikarz
