Ponad 22 miliony uchodźców ekologicznych na świecie w 2013 roku

© IDMC

Według opublikowanego 17 września 2014 roku rocznego raportu „Global Estimates⁽¹⁾”, przygotowanego przez Centrum Monitorowania Przesiedleń Wewnętrznych (Internal Displacement Monitoring Centre, IDMC) oraz Norweską Radę ds. Uchodźców (Nowegian Refugee Council, NRC), ponad 22 miliony osób zostały w 2013 roku zmuszone do opuszczenia swojego miejsca zamieszkania z powodu katastrof naturalnych, takich jak powodzie, huragany czy trzęsienia ziemi. Zagrożenia klimatyczne spowodowały w 2013 roku przesiedlenie trzy razy większej ilości osób niż konflikty. W ciągu roku odnotowano ponad 600 katastrof naturalnych na świecie.

Kraje bogate dotknięte są w równym stopniu co kraje biedne, chociaż raport zaznacza, że kraje rozwijające się płacą dużo wyższą cenę i to tam odnotowuje się ponad 85 proc. przesiedleń.

Najbardziej dotknięta Azja, za nią Afryka

Podobnie jak w poprzednich latach, Azja była najbardziej poszkodowanym kontynentem. Odnotowano tam aż 19 milionów nowych przesiedleńców, czyli 87,1 proc. wszystkich przesiedleńców na świecie. Najbardziej ucierpiały Filipiny, gdzie tajfun Haiyan spowodował przesiedlenie aż 4,1 miliona osób, czyli ponad milion osób więcej niż w Europie, Amerykach, Afryce, Australii i Oceanii razem wziętych. Tajfun Trami był przyczyną przesiedlenia 1,7 miliona mieszkańców Azji, a powodzie w Chinach - kolejnego 1,6 miliona.

Sezonowe powodzie spowodowały także wiele przesiedleń w Afryce Subsaharyjskiej, zwłaszcza w Nigrze, Czadzie, Sudanie i Sudanie Południowym, krajach, których dość bezbronne społeczeństwa łatwo padają ofiarą konfliktów i suszy. 1,8 miliona uchodźców zmieniło miejsce zamieszkania w Afryce w 2013 roku, co stanowi 8,1 proc. w skali świata. Warto przypomnieć, że rok wcześniej odnotowano ich aż 8,2 mln. Zważywszy na fakt, że populacja Afryki powinna podwoić się do 2050 roku, ryzyko przesiedleń wzrośnie w najbliższych dekadach w tej części świata dużo szybciej niż na innych kontynentach - alarmują autorzy raportu.

Uchodźcy ekologiczni na świecie w 2013 roku.© IDMC

W przeciwieństwie do 2012 roku (1,3 miliona przesiedleń), w 2013 roku w Ameryce Północnej i Południowej odnotowano niespodziewanie spokojny sezon huraganowy, gdyż region nie został dotknięty ani jedną wielką katastrofą geofizyczną, precyzuje raport.

Podwojenie liczby uchodźców ekologicznych w ciągu ostatnich 40 lat

Dwa razy więcej osób zostaje przesiedlonych dzisiaj w porównaniu z latami 70. - Biorąc pod uwagę wzrastającą ilość osób żyjących w strefach zagrożonych, sytuacja będzie coraz gorsza, gdyż spotęgowana ona zostanie przez skutki zmian klimatycznych - zaznacza Jan Egeland, sekretarz generalny NRC.

Większość katastrof spowodowana jest zarówno przez działalność ludzką, jak i naturalną. - Polepszenie planowania urbanistycznego, wzmocnienie zabezpieczeń przeciwpowodziowych i norm konstrukcyjnych pozwoliłyby zmniejszyć ich konsekwencje - przekonuje Alfredo Zamudio, dyrektor IDMC.

Autorzy raportu wzywają społeczność międzynarodową do działania podczas następnego szczytu klimatycznego, który odbędzie się 23 września w Nowym Jorku. Rządy muszą zabiegać o to, by narodowe plany redukcji zagrożenia katastrofami naturalnymi oraz przystosowania do zmian klimatycznych, brały pod uwagę zagrożenie i wpływ masowych przesiedleń. Należy ułatwiać przemieszczanie się i przewidywać mieszkania zastępcze w sposób szanujący bezbronne społeczeństwa.

Wysoki Komisarz ONZ do spraw uchodźców szacuje, że w 2050 roku na świecie będzie 250 milionów uchodźców ekologicznych. Konferencja klimatyczna, która odbędzie się w 2015 roku w Paryżu powinna otworzyć proces oficjalnego uznania statusu uchodźcy ekologicznego.

Rachida Boughriet, Actu-Environnement.com
Tłumaczenie: Marta Wojtkiewicz