5 lat zielonych zmian – jakie są kluczowe nauki dla biznesu w dobie troski o przyszłość planety?

© UNEP/GRID

Społeczność naukowa od lat podkreśla potrzebę pilnej transformacji w kierunku zrównoważonego wykorzystania zasobów i zatrzymania globalnego ocieplenia, jednocześnie zaznaczając, że zachodzi ona zbyt wolno. Bliższe spojrzenie na ostatnie 5 lat pokazuje jednak, że transformacja się cały czas dzieje i, jak podkreślali organizatorzy i goście konferencji Climate Leadership (w tym, przedstawiciele UNEP FI oraz WHO), zawdzięczamy ją aktywnemu współdziałaniu środowisk eksperckich oraz biznesowych. Podczas dorocznej konferencji, podsumowane zostało 5 lat wprowadzania zielonych zmian, wskazane zostały dalsze kroki, które należy podjąć. Odpowiedzialność bankowości za współfinansowanie transformacji, walka o zdrowie w obliczu zmieniającego się klimatu, zarządzanie surowcami i materiałami krytycznymi – jakie kierunki powinniśmy przyjąć na kolejne 5 lat?

Ostatnie 5 lat, czyli…?

Obecny stan klimatu eksperci określają “polikryzysem”, czyli zbiorem kilku, pogłębiających się kryzysów, które dodatkowo nasilają siebie nawzajem. Zmagamy się z zanikiem bioróżnorodności, problemem zanieczyszczeń, które bezpośrednio odbijają się na naszym zdrowiu, pogodzie, jakości żywności, wody czy powietrza.

Według Emissions Gap Report 2024, najnowszego raportu na temat luki emisyjnej Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP), bez podjęcia przez firmy odpowiednich działań, już w ciągu bieżącego stulecia temperatura może wzrosnąć nawet o 3°C⁽¹⁾. Nie mniej istotna jest również kwestia zarządzania surowcami, na które zapotrzebowanie będzie nadal rosło w nadchodzących dziesięcioleciach, powodując coraz większe szkody dla klimatu. Dodatkowo, eksperci dostrzegają wyzwania dla branży bankowej, zwłaszcza w kontekście zarządzania powiązaniami między gospodarką o obiegu zamkniętym a klimatem.

Sektorem, w którym wszystkie te zmiany są najbardziej widoczne staje się Zdrowie. Już teraz ekstremalne temperatury na całym świecie wpływają na 2,41 miliarda pracujących osób, przyczyniając się tylko w Europie do niemal 175 tys. zgonów rocznie⁽²⁾. Staje się to dramatycznym świadectwem tego, jak bardzo jesteśmy zależni od stanu planety.

6 kierunków zmian dla klimatu

Wdrożenie pozytywnej zmiany staje się koniecznością. Aby umożliwić firmom jej sprawne wprowadzenie Program Climate Leadership proponuje analizę i ocenę w ramach 6 głównych kierunków zmian na rzecz klimatu. Uwzględnia się tam działania tj. przygotowanie do wdrażania procesów dekarbonizacyjnych, wsparcie w zakresie projektowania proekologicznych innowacji, optymalizację wykorzystania surowców, edukację i aktywne włączenie pracowników firm w działania ESG, wdrażanie kontrolowanych zmian na poszczególnych etapach łańcucha dostaw, a także współpracę z ekspertami w zakresie adaptowania się do nowych regulacji. Praca w powyższych obszarach jest niezbędna, aby móc realnie wpłynąć na dobrostan planety.

Czytaj też: Będzie Krajowa strategia adaptacji do zmiany klimatu. Obok niej – Krajowy plan odbudowy zasobów przyrodniczych

- Zdrowie biznesu jest funkcją zdrowia planety i zdrowia człowieka. Ale zrównoważony rozwój nie może już polegać tylko na transformacji firmy, musi również polegać na transformacji rynków. Do tego potrzebna jest współpraca organizacji eksperckich, nauki, biznesu, regulatora i innych instytucji publicznych. W ramach Climate Leadership już od pięciu lat wspólnie pracujemy nad rozwiązaniami, które spowodują, że transformacja klimatyczna będzie zwiększała konkurencyjność firm i ich wartość na rynku. Najlepsze praktyki prezentujemy na dorocznej konferencji – komentuje prof. Bolesław Rok, współtwórca programu Climate Leadership.

Co stoi na przeszkodzie?

Wprowadzenie zmian wymaga konkretnych środków. Dla wielu organizacji pierwszą barierą jest brak edukacji oraz brak ekspertów, którzy są w stanie prawidłowo przeanalizować przeszkody, ocenić wpływy i zaproponować plany działania dostosowane do możliwości danej firmy. Współczesne zarządzanie środowiskowe powinno być oparte na ISO 14001 – zwracającej uwagę na skutki, jakie generują zmiany klimatu. Norma ta ewoluuje, aby oddziaływać nie tylko na zmniejszenie negatywnego wpływu, lecz także mówić o konieczności adaptacji. Nieumiejętne oszacowanie wpływu środowiskowego i możliwości adaptacyjnych może prowadzić m.in do wdrażania bezzasadnych, kosztownych zmian, podczas gdy kluczem do sukcesu okazują się być działania prewencyjne i analiza ryzyka.

Wdrażanie proekologicznych innowacji to jednak nie tylko wartość dla biznesu, pozwalająca na lepsze przygotowanie się do problemów powodowanych przez zmieniający się klimat. Dla wielu Polaków zaraz po organizacjach rządowych, najważniejszym sektorem odpowiedzialnym za wdrażanie zrównoważonego rozwoju jest właśnie biznes, a konsumenci coraz częściej chcą korzystać z usług odpowiedzialnych firm oraz używać etycznie pozyskiwanych produktów⁽³⁾.

- W ostatnich pięciu latach sektor biznesowy przeszedł ogromną transformację, ale to dopiero początek drogi w obliczu globalnych wyzwań klimatycznych. Tegoroczna konferencja zgromadziła kluczowych przedstawicieli krajowych i międzynarodowych instytucji oraz ekspertów, którzy dzielili się globalną perspektywą. Climate Leadership jest partnerem zarówno dla firm skoncentrowanych na działaniach proklimatycznych, jak i tych, które dopiero planują podjąć takie kroki. Pomagamy organizacjom odnaleźć się w świecie ESG, oferując spersonalizowane rozwiązania, które ułatwiają wdrażanie konkretnych działań. Dzięki temu firmy nie tylko spełniają wymogi nowych regulacji, ale również zyskują przewagę konkurencyjną na rynku – podkreśla Paulina Kulik, koordynatorka programu Climate Leadership.

Climate Leadership to program zrzeszający liderów i ekspertów w swoich dziedzinach, aby wprowadzać realne zmiany oraz wychodzić naprzeciw trudnościom związanym z kryzysem klimatycznym. Podczas tegorocznej konferencji, której partnerami byli Bank BNP Paribas oraz Samsung Electronics Polska, eksperci przygotowali szereg bloków tematycznych skoncentrowanych wokół analizy dotychczasowych “zielonych zmian”. Wyznaczyli oni również optymalne kierunki dla działań ESG w najbliższym czasie w ramach dedykowanej publikacji Biznes na rzecz zmiany 2024 – 5 lat Climate Leadership.

Źródło: UNEP/GRID