© pashabo
Debata "Wyzwania dla biznesu w gospodarce w obiegu zamkniętym. Jak spełnić oczekiwania środowiskowe Unii Europejskiej" odbyła się podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy. Jej uczestnicy, mimo że generalnie sprzyjają tej idei, wskazywali, że nowe standardy narzucane na producentów opakowań, mogą spowodować spadek konkurencyjności przedsiębiorstw z "nowej Unii" w stosunku do tych, którzy mieli ponad 20 lat więcej na zbudowanie efektywnych systemów gospodarki odpadami, a więc krajów "starej Unii".
Konieczna właściwa postawa konsumentów i biznesu
W ocenie Hanny Żakowskiej, wicedyrektor COBRO, Instytut Badawczy Opakowań, na początku należy usprawnić gospodarkę odpadami.
- Przedsiębiorcy nie mają wpływu na to, jak są zbierane odpady i co trafia do recyklingu. Zadania te realizują gminy. Niestety w większości nie są efektywne i nie są w stanie wyegzekwować od mieszkańców właściwych postaw w zakresie segregacji odpadów. Dlatego widzę duże pole do edukacji konsumentów, m.in. informować na opakowaniach produktów, z czego opakowanie jest wykonane i czy jest przyjazne środowisku. Z kolei przemysł powinien postawić na działania innowacyjne już na poziomie projektowania produktu, np. opakowań, aby te w jak największym stopniu nadawały się do recyklingu lub wielokrotnego użycia, na przykład opakowania szklane - wskazywała.
Jednocześnie zdaniem przedsiębiorców firmy muszą się liczyć z tym, żeby na poziomie projektowania opakowań produktów uwzględniać w większym stopniu materiały z surowców odnawialnych oraz biodegradowalne. Zdaniem Marii Andrzejewskiej, dyrektor Centrum Informacji o Środowisku UNEP/GRID Warszawa „dla biznesu, producentów opakowań powinny być stosowane zachęty ekonomiczne, które będą skłaniały je do inwestowania w technologie wykorzystujące materiały przyjazne środowisku”.
Poza tym konsumenci powinni być edukowani w tym kierunku, aby przy zakupie produktów kierowali się ich proekologiczną specyfiką, czym będą świadomie wywierać presję na producentów. Konsumenci muszą jednak przede wszystkim umieć prawidłowo segregować odpady opakowaniowe tak, aby przetwarzanie tych odpadów było szybsze i łatwiejsze.
Wyzwanie dla wszystkich krajów UE
Zdaniem Jerzego Majchrzaka, dyrektora Departamentu Innowacji i Przemysłu z Ministerstwa Gospodarki, gospodarka o obiegu zamkniętym to wyzwanie dla wszystkich krajów UE.
- Idea (...) jest w samej istocie słuszna. Problem tkwi w szczegółach - jak i po jakich kosztach poszczególne kraje mają wdrażać te regulacje. Do tego dochodzi specyfika produkcji przemysłowej w poszczególnych krajach i produkcja europejska, która jest realizowana poza UE – powiedział.
Z kolei Beata Kłopotek, radca ministra w Ministerstwie Środowiska stwierdziła, że z regulacjami unijnymi jest ten problem, że nie ma wystarczającej aktywności interesariuszy, którzy na etapie konsultacji mogliby zgłaszać swoje uwagi.
- Powinniśmy już teraz wiedzieć, co chcemy osiągnąć w gospodarce po wdrożeniu przepisów. (...) Brakuje mi też określenia, czy w efekcie zależy UE na ograniczeniu zużycia surowców naturalnych, czy też na osiągnięciu efektu ekologicznego. Na pewno (...) potrzebujemy określenia celu, a także wskazania, dla jakich gałęzi gospodarki jest możliwy recykling surowców, a dla jakich nie ma to sensu. Nie możemy dopuścić do tego, żeby przedsiębiorstwa postrzegały realizację nowych regulacji jako bariery w ich funkcjonowaniu (...), czyli szukały luk prawnych, jak nie realizować przepisów (…) - mówiła.
- Krajowy system gospodarki odpadami nie jest na tyle wydolny, aby mógł z powodzeniem wpisywać się w ideę gospodarki w obiegu zamkniętym. Przemysł może współfinansować wdrażanie tego systemu, ale chce mieć przy tym realny wpływ na jego kształt. (...) Dla firm jest ważne, aby wdrożenie systemu nie pogarszało konkurencyjności. Trzeba też mieć świadomość, że droga do recyklingu za wszelką cenę nie jest właściwa. Tym bardziej, że nie wszystkie produkty da się powtórnie wykorzystać – mówiła Iwona Jacaszek-Pruś, dyrektor ds. korporacyjnych Coca Cola HBC Polska - pierwszej firmy w Polsce, która wprowadziła na rynek butelkę PET w 30 proc. wykonaną materiału roślinnego.
Propozycja regulacji unijnych na temat gospodarki o obiegu zamkniętym ma być przygotowana pod koniec tego roku. Komisja Europejska prowadzi obecnie konsultacje publiczne na ten temat. (Centrum Prasowe PAP)
