Informacja o powietrzu nie tylko dla wtajemniczonych

© gong hangxu

Założeniem programu Apis dofinansowanego ze środków LIFE+ jest wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz zwiększenie dostępu do informacji na temat jakości środowiska. W rezultacie, projekt powinien się przyczynić do polepszenia stanu powietrza - i tym samym do poprawy jakości życia mieszkańców regionu.

Informacja na geoportalu, tablicach i smartfonach

Realizację projektu rozpoczęto w październiku 2013 r., a jego zakończenie zaplanowano na wrzesień 2017 r. Od przyszłego roku będzie można korzystać z geoportalu, na którym będą publikowane prognozy stężenia zanieczyszczeń oraz warunków biometeorologicznych, jak również ostrzeżenia o przekroczeniach dopuszczalnych norm. Monitorowane będą takie substancje, jak ozon, pyły zawieszone PM10 i PM2,5 oraz tlenki azotu.

Z geoportalu będzie można ściągnąć również aplikację mobilną, która pozwoli użytkownikowi sprawdzić stan powietrza na własnym smartfonie. Na terenie Dolnego Śląska stanie ponadto kilkanaście elektronicznych tablic informacyjnych, które będą rozmieszczone przy ulicach, drogach i urzędach. Będą one w prosty sposób, przy pomocy indeksu 5-stopniowego, informować społeczeństwo o aktualnym poziomie zanieczyszczenia. Tablice będą istniały jeszcze przez minimum pięć lat po zakończeniu projektu.

- Pozwolą mieszkańcom na przykład podjąć decyzję, czy w danej chwili wyjść na spacer, czy lepiej zostać w domu. Będą też stanowić informację m.in. dla władz miasta, pomocną przy podejmowaniu decyzji środowiskowych – mówi Kinga Wałaszek, specjalista ds. modelowania jakości powietrza z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Zgodnie z założeniem projektu, odbiorcami są mieszkańcy Dolnego Śląska, jak i instytucje – władze samorządowe, władze terenowej administracji rządowej województwa dolnośląskiego, służby miejskie i służba zdrowia.

Monitoring warunków meteorologicznych i chemii atmosfery

Systemy wdrożone w ramach projektu będą się opierały o zaawansowane metody modelowania numerycznego (modele WRF i WRF-Chem) oraz analizy warunków aerosanitarnych i biometeorologicznych. Ich działanie będzie uzupełniane przez dane z sieci monitoringu jakości powietrza oraz wyniki pomiarów uzyskanych dzięki wykorzystaniu mobilnej stacji pomiarowej.

Model Weather Research and Forecasting (WRF) został zaprojektowany na potrzeby obsługi badań naukowych oraz operacyjnych prognoz pogody. Daje możliwość generowania symulacji zarówno na podstawie rzeczywistych danych pomiarowych, jak i wyidealizowanych warunków meteorologicznych. WRF-Chem to model WFR zaadaptowany do analizy chemii atmosfery. Symuluje on emisję, transport, mieszanie i transformację chemiczną gazów śladowych i aerozoli atmosferycznych w odniesieniu do warunków meteorologicznych.

W województwie dolnośląskim emisja gazów i pyłu do atmosfery należy do jednych z największych w Polsce. Najgorszy problem stanowią tu pyły zawieszone, benzo(a)piren i ozon troposferyczny.

Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach instrumentu finansowego LIFE+ oraz współfinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Beneficjentem i koordynatorem programu jest Uniwersytet Wrocławski, a współbeneficjentem – Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu.

Ewa Szekalska
Dziennikarz