Anna SiewiorekManagerka kampanii w Purpose Climate Lab
Teraz Środowisko: Czym jest Klimatyczna Baza Wiedzy i jak z niej korzystać?
Anna Siewiorek (AS): Klimatyczna Baza Wiedzy to ogólnodostępne, darmowe narzędzie online, zawierające aktualne i rzetelne źródła informacji na tematy związane ze zmianą klimatu. Inaczej mówiąc jest to katalog wartościowych, systematycznie weryfikowanych i uzupełnianych opracowań z Polski i ze świata na temat klimatu. Celem portalu jest nie tylko zbieranie i udostępnianie raportów i wyników badań, ale także tłumaczenie często niełatwej w odbiorze naukowej wiedzy na bardziej przystępny język.
Korzystanie z bazy jest bardzo intuicyjne - w zależności od potrzeb, treści sortować można po datach dodania lub hashtagach. Każdy wpis w bazie linkuje do oryginalnych źródeł, w których można szukać więcej szczegółowych informacji. W procesie budowania narzędzia położyliśmy szczególny nacisk na to, żeby stworzyć prostą w nawigacji architekturę informacji, dzięki której użytkownicy mogą szybko znaleźć to, czego szukają.
Klimatyczna Baza Wiedzy nie istniałaby bez Rady Ekspertów i Ekspertek z wiodących organizacji pozarządowych, instytucji badawczych i ośrodków akademickich, zajmujących się kwestiami dezinformacji i zmiany klimatu. Wspólnie z nimi stworzyliśmy projekt bazy, schemat weryfikacji informacji oraz wypełniliśmy to cyfrowe narzędzie treściami. 
Na co dzień nad zawartością bazy czuwają redaktorzy, których zadaniem jest wybór najciekawszych naukowych opracowań na temat klimatu, a także opisanie ich w taki sposób, by ich treści były zrozumiałe dla przeciętnego użytkownika Internetu. W razie wątpliwości co do jakości i wiarygodności źródeł Redakcja może liczyć na wsparcie merytoryczne Rady Ekspertów i Ekspertek.
TŚ: Jakie główne motywacje przyświecały twórcom bazy?
AS: Coraz częściej i intensywniej doświadczamy skutków zmiany klimatu na własnej skórze, dlatego społeczne zainteresowanie i zaniepokojenie tym tematem stale wzrasta. Efektem ubocznym tego procesu jest chaos informacyjny i dezinformacja klimatyczna. W praktyce oznacza to, że coraz trudniej jest nam odróżnić prawdę od fałszu oraz rzetelną wiedzę od opinii. Dochodzą do tego łatwo rozprzestrzeniające się teorie spiskowe, brak umiejętności weryfikowania informacji i małe zaufanie społeczne dla autorytetów naukowych. Klimatyczna Baza Wiedzy jest naszą odpowiedzią na ten problem, którego narastanie obserwujemy już od kilku lat. Na szczęście widzimy też potrzebę społeczną, która dotyczy pozyskiwania wiedzy na tematy związane z klimatem, a także weryfikowania różnych opinii w tym obszarze. Głównym celem, jaki przyświecał powstaniu Klimatycznej Bazy Wiedzy, było zwiększanie świadomości na temat zmiany klimatu oraz walka z dezinformacją i denializmem klimatycznym.
TŚ: Bo rzeczywiście jest tak, że kwestie klimatu, czy globalnego ocieplenia należą do tych tematów, o których wszyscy dyskutują, ale często powtarzając fake-newsy. Czy można skutecznie przeciwdziałać temu trendowi?
AS: W czasie zalewającej Polskę fali dezinformacji, także tej klimatycznej, szczególną rolę odgrywają rzetelne, wiarygodne, zweryfikowane źródła informacji. Znajomość i poleganie na takich źródłach, a nie na opiniach znajomych, czy popularnych osób z Internetu, to kluczowe elementy walki z fake-newsami. W procesie ograniczania dezinformacji istotna jest zmiana przyzwyczajeń i powstrzymywanie się od udostępniania informacji, co do których mamy chociaż cień wątpliwości, czy są prawdziwe. W szczególności powinno to dotyczyć artykułów o krzykliwych, emocjonalnych czy kontrowersyjnych tytułach. Takie działania możemy podejmować jednostkowo i przyczynić się do zmniejszania fali dezinformacji, ale oczywiście duża odpowiedzialność leży na dziennikarzach, publicystach czy politykach.
Klimatyczna Baza Wiedzy ma być jednym ze źródeł, które umożliwiają szybki dostęp do zweryfikowanej, rzetelnej wiedzy. Warto także zapoznać się z organizacjami, które zawodowo zajmują się fact-checkingiem i na co dzień rozprawiają się z mitami oraz dezinformacją. Jedną z nich jest Stowarzyszenie Demagog, którego przedstawiciele należą do grona ekspertów i ekspertek Klimatycznej Bazy Wiedzy.
TŚ: Podsumowując, jaka jest lista potencjalnych korzyści dla użytkowników KBW?
AS: Niewątpliwym atutem Klimatycznej Bazy Wiedzy jest to, że nie tylko agreguje najnowsze opracowania na temat zmiany klimatu, ale także dokonuje selekcji, do publikacji dopuszczając źródła zweryfikowane przez redakcję i niezależnych ekspertów. Co więcej, stworzeniu bazy przyświecał cel uproszczenia skomplikowanego, naukowego języka, jakim opisuje się kwestie klimatyczne. To dlatego każdemu wpisowi w bazie towarzyszy uproszczone streszczenie publikacji.
Reasumując, Klimatyczna Baza Wiedzy to narzędzie dla każdego, od kogo wymaga się wiedzy na “każdy temat”, czyli szeroko rozumianych liderów opinii, dziennikarzy, naukowców, czy polityków. W naszym rozumieniu jest to jednak przede wszystkim narzędzie dla każdego, kto chce wiedzieć i rozumieć więcej na temat zmiany klimatu. Klimatyczna Baza Wiedzy zapewnia tym osobom dostęp do aktualnej, zweryfikowanej naukowo wiedzy na temat klimatu, którą redakcja przekłada na bardziej przystępny i mniej naukowy język.
Pomysłodawcą powstania Klimatycznej Bazy Wiedzy była organizacja Purpose Climate Lab, która od ponad czterech lat inicjuje w Polsce projekty mające na celu podnoszenie świadomości mieszkańców oraz liderów opinii w zakresie zmiany klimatu, zanieczyszczenia powietrza, czy dezinformacji klimatycznej.
Artykuł powstał we współpracy z Klimatyczną Bazą Wiedzy
