Bokova: Zrównoważony rozwój to przede wszystkim rozwój ludzi

WATER CITY INDEX 2020

- Dlaczego mielibyśmy wracać do sytuacji sprzed pandemii? Ten świat sprzed pandemii nie był dobrym światem, był światem potwornym. To był świat globalnego ocieplenia, kryzysu klimatycznego. Pandemia koronawirusa zatrzymała pędzący pociąg wiodący nas na zatracenie. Mamy teraz szansę, aby wyjść z tego pociągu i uniknąć tej katastrofy. Ludzie są najbardziej zagrożonym gatunkiem – mówił laureat Pokojowej Nagrody Nobla, prof. Muhammad Yunus, podczas 5. edycji Open Eyes Economy Summit (OEES) – Międzynarodowego Kongresu Ekonomii Wartości.

Czytaj: [Wywiad] Świat może zmienić zbiorowa energia pojedynczych ludzi

Tematem przewodnim tegorocznego OEES było „wyobraźmy sobie”. Organizatorzy zachęcali, by puścić wodze wyobraźni i zobaczyć, jak wygląda świat solidarnych społeczeństw, które poradziły sobie z kryzysem klimatycznym i w sposób zrównoważony korzystają z dóbr naturalnych. Do zrównoważonego rozwoju odniosła się m.in. Irina Bokova, była Dyrektor Generalna UNESCO - Zrównoważony rozwój to przede wszystkim rozwój ludzi, nie możemy o tym zapominać. Nie może się on opierać tylko na rozwoju biznesu – powiedziała Bokova.

Solidarność z przyszłymi pokoleniami

- Solidarność to łączność z tym, co było, z pokoleniami, które już minęły. Drugi aspekt solidarności to solidarność z przyszłymi pokoleniami. W obliczu dzisiejszych wyzwań nierzadko zapominamy o solidarności z przyszłymi pokoleniami. To, jak dzisiaj będziemy wprowadzać rozwiązania dotyczące katastrofy klimatycznej, będzie dowodem, jak solidaryzujemy się z przyszłymi pokoleniami – mówiła podczas OEES Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. Tak rozumianą solidarność można również łączyć z gospodarowaniem zasobami wodnymi. W takim duchu, uwzględniającym czynniki środowiskowe, gospodarcze, ale i społeczne, powstał najnowszy ranking Water City Index 2020 (WCI). Przygotowany przez przedstawicieli Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Fundacji Gospodarki i Administracji Publicznej (oroganizator OEES) oraz firmy Arcadis⁽¹⁾. Premiera miała miejsce właśnie podczas OEES. - W obliczu zmian klimatu i pogłębiania się dramatycznych ich konsekwencji, globalna perspektywa rozumienia wyzwania, jakim jest gospodarowanie wodą i konieczność podejmowania działań w skali globalnej, jest oczywista – mówi w komentarzu do WCI prof. Jerzy Hausner. Dodaje, że z reaktywnego na prospektywne powinno się równocześnie zmienić podejście do gospodarowania wodą, co pozwoli na zorganizowanie miasta jako złożonego systemu wodnego. - Tylko w ten sposób można dokonać długofalowej adaptacji miasta do zmian klimatu, których cofnąć się nie da. Dlatego kontynuujemy tworzenie rankingu WCI (Indeks Wodnych Miast), które nadal jest w Polsce przedsięwzięciem nowatorskim – podkreśla prof. Hausner.

Które miasta najlepiej gospodarują wodą?

W tej edycji WCI miasta oceniano w kategoriach uwzględniających ich wielkość. Analizie poddano 218 polskich miast. Oto zwycięzcy: Wrocław, Bydgoszcz, Gdańsk, Gliwice, Rzeszów, Świnoujście, Szczytno, Malbork i Mrągowo (szczegóły w ramce).

Raport WCI szeroko definiuje mocne i słabe strony oraz potrzeby i wyzwania w zakresie zarządzania zasobami wody w polskich miastach. Pod uwagę wzięto 4 obszary i 14 kategorii (w nawiasach):

1. życie (woda pitna, woda brunatna, utrzymanie infrastruktury) – mierzono m.in.: jakość infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, udział gospodarstw domowych, cenę 1 m sześc. wody dostarczanej do gospodarstw domowych, cenę 1 m sześc. ścieków odprowadzanych;
2. kultura i ludzie (waterfront⁽²⁾, błękitna i zielona infrastruktura, harmonijna przestrzeń miejska) – oceniono m.in. sposób zagospodarowania nadbrzeży, liczbę legalnych kąpielisk, powierzchnię terenów chronionych w mieście ze względu na walory krajobrazowe, nakłady na działania edukacyjne związane z gospodarką wodną;
3. zagrożenie (powódź, niedobór (susza), zagrożenie sektorowe, wody opadowe, aktywność samorządu) tu sprawdzono m.in. reakcje samorządów na zagrożenie powodziami, na występowanie okresów suszy i wysokich temperatur, stopień uszczelnienia powierzchni miast wpływający na zagrożenie powodziami miejskimi;
4. gospodarka i biznes (woda dla przemysłu, atrakcyjność biznesowa, transport wodny) – mierzono m.in. liczbę i wielkość przedsiębiorstw wykorzystujących w procesie produkcji zasoby wody, cenę za 1 m sześc. wody i ścieków dla przemysłu, ilość i rodzaj ścieków produkowanych przez przemysł, stopień zaawansowania implementacji technologii OZE.

Warto zajrzeć do rankingu (link w przypisie⁽³⁾), gdyż wyniki nie są oczywiste. Przykładowo, Gliwice w żadnym z czterech obszarów badawczych nie wypadły doskonale, „ale w każdym solidnie, a wynik w klasyfikacji ogólnej wskazuje, że warto powielać model zintegrowanego i zrównoważonego podejścia do gospodarowania zasobami”.

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.