© januszlipinski
We wtorek członkowie senackiej komisji środowiska dyskutowali na temat warunków i możliwości wykorzystania różnorodnych instrumentów gospodarowania wodami. Uczestnicy spotkania duże nadzieje pokładają w opracowywanych przez rząd dokumentach planistycznych oraz liczą na wzrost zainteresowania tworzeniem spółek wodnych.
Rząd aktualizuje kluczowe akty prawne
Jednym z głównych celów planowania w gospodarce wodnej jest zapewnienie zrównoważonego rozwoju dorzeczy przy jednoczesnym zabezpieczeniu interesów gospodarki wodnej. Kluczowe znaczenie dla realizacji tego celu ma przewidziany w art. 13 Ramowej Dyrektywy Wodnej obowiązek sporządzenia planów gospodarowania wodami w dorzeczu. Wymóg ten został transponowany do prawa polskiego poprzez art. 90 ust. 1 punkt 1 a ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity: Dz. U. 2015 poz. 469). Przyjęte przez Radę Ministrów w lutym 2011 roku plany straciły już ważność, w związku z czym rząd opracowuje w tej chwili ich aktualizacje. Obecna na spotkaniu prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej Iwona Koza poinformowała, że nowe plany zostały już zaakceptowane przez Komitet Stały Rady Ministrów i wkrótce powinny zostać przyjęte przez rząd. Na finalnym etapie prac znajdują się także rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przyjęcia planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru krajowych dorzeczy.
Spółki wodne szansą na szybkie działania
Senatorowie zwrócili uwagę, że rzadko wykorzystywaną, a dającą wiele możliwości formą prawną są spółki wodne. Mogą one być tworzone w celu wykonywania, utrzymywania oraz eksploatacji urządzeń służących do melioracji wodnych, ochrony przed powodzią, zapewnienia wody dla ludności, czy uzdatniania i jej dostarczania. Do podjęcia tej inicjatywy nie trzeba być ani przedsiębiorcą, ani posiadaczem znacznych funduszy.
Utworzenie spółki następuje w drodze porozumienia co najmniej trzech osób fizycznych lub prawnych, zaś osobowość prawną spółka zyskuje już z chwilą pozytywnej decyzji starosty. Kwestie związane z powstaniem i funkcjonowaniem spółek wodnych są uregulowane w sposób bardzo skromny, co pozwala na dużą elastyczność. Lakoniczność przepisów sugeruje wręcz możliwość swobodnego kształtowania stosunków wewnątrz tych spółek, tak by dostosować ich organizację do zadań, które mają realizować. Ważną cechą spółki wodnej jest to, że odpowiada ona za swoje zobowiązania majątkiem spółki, nie zaś majątkami prywatnymi jej członków. Ponadto, na realizację swoich zadań może otrzymać dotacje podmiotowe z budżetu państwa lub dotacje celowe ze środków jednostek samorządu terytorialnego.
W opinii senatorów jednym z powodów nikłego zainteresowania spółkami jest fakt, że niektóre z nich zostały utworzone przymusowo tj. w drodze decyzji administracyjnych. Powołanie spółek w ten sposób sprawiało, że traciły one swoją najważniejszą cechę, czyli dobrowolność. Spółki bowiem nie są tworzone dla zysku, ale dla poprawy lokalnego zarządzania zasobami wodnymi. Zdaniem uczestników posiedzenia do reaktywacji spółek wodnych potrzebne jest upowszechnianie wiedzy na ich temat oraz propagowanie idei tworzenia takich podmiotów.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
