Rząd Irlandii planuje wprowadzić nowy system opłat za odpady odbierane od gospodarstw domowych. Opłata będzie naliczana za każdy kilogram suchej masy odpadów nadających się do recyklingu, odpadów organicznych i odpadów zmieszanych, przy czym najwyższą opłatą będą obciążone odpady zmieszane. System ma zacząć obowiązywać od 1 lipca br.
Jak argumentuje rząd tego kraju, nowe zasady zmuszą firmy odbierające odpady do ustalenia takich stawek, które będą zachęcały do dokładniejszej segregacji. Ten kierunek myślenia potwierdza opisany przez nas niedawno raport pt. „Monitoring gospodarki odpadami w wybranych gminach”. Na podstawie analizy gospodarki odpadami w 18 gminach ustalono, że niższa opłata za odbiór odpadów selektywnie zbieranych była głównym czynnikiem motywującym mieszkańców do deklarowania selektywnej zbiórki. W tych gminach, gdzie różnice w opłatach były bardzo wyraźne, masa odpadów zebranych selektywnie była większa od masy odebranych odpadów zmieszanych.
Odbiór odpadów od gospodarstw domowych w Irlandii jest niemal w 100 procentach sprywatyzowany. Obecnie większość gospodarstw albo wnosi opłatę roczną za tę usługę, albo płaci za odbiór odpadów zmieszanych.
Poziomy recyklingu mogą wzrosnąć o ponad 30 proc.
Nowy plan spotkał się z krytyką opozycji, której nie podoba się w szczególności pomysł opłaty za odpady nadające się do recyklingu. Jej zdaniem może on raczej zniechęcić do selektywnej zbiórki.
Niemniej jak argumentują przedstawiciele rządu, mieszkańcy już dziś płacą za odbiór odpadów, które można poddać recyklingowi, tyle że pośrednio. Opłata wyliczana na podstawie masy odpadów jest ich zdaniem najbardziej efektywnym mechanizmem zapobiegania powstawaniu odpadów, jaki istnieje na dziś. Można w ten sposób ograniczyć składowanie o 35 proc. (440 tys. ton), a poziomy recyklingu mają szansę wzrosnąć o ponad 30 proc.
Irlandzkie stowarzyszenie branżowe IWMA (Irish Waste Management Association) popiera nowy pomysł rządu, argumentując, że w ten sposób wzrosną zarówno poziomy recyklingu, jak i ilość odbieranych odpadów organicznych. Nowy system ma szansę pomóc w wypełnieniu wymogów dyrektywy ramowej w sprawie odpadów, a także w osiągnięciu celów zawartych w unijnym pakiecie circular economy (60 proc. recyklingu w 2025 i 65 proc. - w 2030 r.).
Ewa SzekalskaDziennikarz
