Będzie pomoc dla sektorów warzyw, owoców i wina. Jest projekt rozporządzenia

© Goran

Polska odpowiada na unijne rozporządzenie dotyczące wparcia finansowego dla polskich, austriackich i czeskich sektorów produkcji warzyw i owoców oraz wina, które zostały dotknięte skutkami zmiany klimatu. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt rozporządzenia Rady Ministrów ws. realizacji przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zadań związanych z udzieleniem nadzwyczajnego wsparcia finansowego sektorowi owoców i warzyw oraz sektorowi wina dotkniętym niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi.

Warunki pogodowe, które Polacy obserwowali w marcu bieżącego roku, przyspieszyły proces wegetacyjny roślin. Skutkiem przyspieszenia było kwitnięcie oraz zawiązywanie owoców. Jednak druga połowa kwietnia przyniosła nieoczekiwane i nadzwyczajne przymrozki – została nimi porażona część sadów, plantacji owoców jagodowych oraz winnic. Maj nie okazał się łaskawszy; występujący grad spowodował istotne straty w sadach oraz uprawach malin, truskawek i porzeczek. W związku z tymi zdarzeniami, 25 czerwca br. przedstawiciele polskich władz złożyli wniosek do Komisji Europejskiej o uruchomienie pomocy dla producentów rolnych. Niespełna miesiąc później, bo 24 lipca, Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie nr 2024/2030, w ramach którego Polska otrzymała wsparcie finansowe w wysokości 37 mln euro. Poszkodowani mają je otrzymać przed 31 stycznia 2025 r., co – jak zaznaczono w informacji o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie – jest bardzo krótkim czasem na przeprowadzenie procedury legislacyjnej oraz wypłatę funduszy. Dodatkowo polski rząd zdecydował się na powiększenie przewidzianego dla Polski budżetu UE o środki krajowe, których suma nie przekracza 317 mln zł. Mają one pochodzić z pieniędzy na współfinansowanie Wspólnej Polityki Rolnej „w zakresie dotacji z rezerwy celowej poz. nr 8”. Przyczyną obrania takiego stanowiska są wstępne analizy, które wykazały, że omówione wcześniej zniszczenia upraw „były bardzo wysokie i dotyczyły dużej części kraju”.

Czytaj też: Odejście od ugorowania, ułatwienia przy „sile wyższej”. Ministerstwo i Komisja Europejska w sprawie rolnictwa

Kto może ubiegać się o wsparcie?

Projekt rozporządzenia, za który odpowiedzialny jest wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Michał Kołodziejczak, zakłada przekazanie zadań wdrażających unijne przepisy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). To ona miałaby udzielać wsparcia oraz przeprowadzać kontrole związane z realizacją konkretnych mechanizmów.

Według dokumentu, producent rolny będzie mógł ubiegać się o pomoc, jeśli⁽¹⁾:

• posiada gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni min. 1 ha, w którym prowadzi przynajmniej jedną z upraw wchodzącą w zakres sektora owoców lub wina;
• na jego uprawach, w okresie od 15 kwietnia br. do 30 kwietnia br., wystąpiły szkody spowodowane przymrozkami lub – w okresie od 1 do 31 maja br. – te doznały szkód spowodowanych gradem;
• w 2024 r. złożył wniosek o przyznanie podstawowego wsparcia dochodów do celów zrównoważoności i zadeklarował min. jedną z upraw wymienioną w zał. 1 do projektowanego rozporządzenia;
• ma nadany numer identyfikacyjny, który określa art. 12 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

Wypłaty, mające rekompensować zeszłoroczne szkody upraw spowodowane niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi, właśnie trwają⁽²⁾. Beneficjentami są rolnicy, których straty szacuje się na większe niż 30% średniej rocznej produkcji roślinnej. Na 13 sierpnia br. suma wypłaconych pieniędzy to ok. 898 mln zł, które trafiły do 116 tys. wnioskodawców.

Dominika Góra
Koordynatorka redakcji