
Jak podaje Polski Instytut Ekonomiczny (PIE), według stanu na 29.12.2020 r., tylko 797 gmin (czyli ok. 32 proc. wszystkich gmin w Polsce) zawarło porozumienie z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej w ramach programu Czyste powietrze. Oznacza to, że tylko blisko jedna trzecia gmin wspiera dystrybucję środków finansowych z programu.
Co ciekawe, jeszcze w lipcu 2018 r., ówczesne Ministerstwo Środowiska informowało, że zainteresowanie udziałem w realizacji programu wyraziło wówczas ponad 800 samorządów…
Czytaj też: Sześciokrotnie przekraczamy normy zanieczyszczenia
- Przeliczając to na powiaty, w 115 powiatach (z 380) mieszkańcy żadnej z gmin nie mogą otrzymać dofinansowania na wymianę źródeł ciepła w domu jednorodzinnym – czytamy w Tygodniku Gospodarczym PIE. Jak dodano, „najwięcej porozumień w gminach zawarto w województwach o największej liczbie gmin”, tak więc w woj. mazowieckim podpisano 113 porozumień, a w woj. wielkopolskim 96, najmniej z kolei porozumień podpisano w województwach warmińsko-mazurskim (18) i opolskim (13).
Jak wskazuje PIE, istnieje potrzeba popularyzacji programu w gminach, które jeszcze nie przystąpiły do programu, aby do zakończenia programu w 2029 r. wypełnić cel wymiany źródeł ciepła i poprawy efektywności energetycznej jednorodzinnych domów mieszkalnych.
W raporcie PAS podobne konkluzje
Do podobnych konkluzji prowadzi raport Polskiego Alarmu Smogowego (PAS). Jak bowiem wskazano, w miastach takich jak Wrocław czy Warszawa główne źródło finansowania wymiany „kopciuchów” stanowią gminne programy dotacyjne, nie zaś rządowy program Czyste Powietrze… - We Wrocławiu z dotacji gminnych wymieniono 1427 kotłów, natomiast w ramach Czystego Powietrza zaledwie 15. Podobnie jest w pozostałych miejscowościach. W Warszawie w 2019 r. z Czystego Powietrza skorzystało 10 osób. Tak niska popularność programu świadczy o bardzo niskiej wiedzy o rządowym programie dotacyjnym, który niejednokrotnie ofiaruje wyższe wsparcie od programów gminnych – podaje PAS.
Zdaniem PAS „niedostatki w działaniu programu Czyste Powietrze oznaczają potrzebę szerokiej i skutecznej kampanii informacyjnej oraz jak najszybszego dokończenia reformy tego programu”.
Fundusz gwarancyjny już w połowie 2021 r.
Tymczasem minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka poinformował, że już w połowie bieżącego roku uruchomiony ma zostać Fundusz Ekologicznych Poręczeń i Gwarancji dla kredytów zaciąganych w ramach programu Czyste Powietrze. Utworzenie tego funduszu przewidziano w noweli ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów (więcej na temat nowelizacji tutaj).

Dziennikarz, inżynier środowiska
