Realizacja celów klimatycznych z Porozumienia Paryskiego będzie dużo łatwiejsza przy wykorzystaniu potencjału energetyki jądrowej – opłacalnego, bezpiecznego i zeroemisyjnego źródła energii. Pod takimi słowami 29 września podpisali się przedstawiciele dwudziestu państw.
Wystosowanie wspólnej proatomowej deklaracji miało miejsce podczas zeszłotygodniowej konferencji Roadmaps to new nuclear, zorganizowanej w Paryżu przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Stanowisko wyraża mocny głos za energetyką jądrową, której przyszłość – według stwierdzenia otwierającego dokument – ma miejsce już teraz. Sygnatariusze mówią o globalnych, geopolitycznych względach, które jak nigdy wcześniej uwypuklają potrzebę odpornych, stabilnych, bezpiecznych i przyjaznych dla klimatu źródeł energii. Autorzy dokumentu powołują się na cele z Porozumienia Paryskiego, wymagające od społeczności międzynarodowej utrzymania średniej globalnej temperatury na poziomie nie wyższym niż 1,5 st. C w porównaniu z epoką przedindustrialną. „Osiągnięcie zerowych emisji netto wymaga znaczącego podniesienia efektywności energetycznej (…)” – głosi stanowisko – „przy maksymalnym użyciu nisko- i zeroemisyjnych źródeł energii – energetyki jądrowej oraz źródeł odnawialnych, tak aby zagwarantować zarówno energetyczne bezpieczeństwo, jak i ekonomiczny dobrobyt”.
Konkretne kroki
Energetyka jądrowa wytwarza ponad 10% energii elektrycznej na świecie – wzmacnianie jej potencjału i zapewnienie jej bezpieczeństwa wymaga międzynarodowej współpracy, partnerstwa publiczno-prywatnego i „przywództwa branżowego”, przekonują autorzy stanowiska. Działania powinny objąć tworzenie odpowiednich ram regulacyjnych, wzmacnianie dywersyfikacji miksu paliwowego, czy ochronę łańcuchów dostaw. Sygnatariusze zauważają geopolityczne zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego i postulują aktywność w konkretnych obszarach, które mają być istotne zarówno dla państw OECD, jak i krajów rozwijających się.
Pierwsza z wyszczególnionych kwestii to finansowanie, które powinno opierać się m.in. na wspomnianym już partnerstwie publiczno-prywatnym, wymaga jednak także zaangażowania sektora finansowego w postaci banków oraz instytucji międzynarodowych. Autorzy wzywają do zwiększenia obecności energetyki jądrowej w politykach dotyczących ESG. Następne postulaty obejmują stworzenie właściwych ram legislacyjno-regulacyjnych, działania badawczo-rozwojowe, zapewnienie integracji oraz stabilności łańcuchów dostaw współpracę w obszarze pozyskiwania paliwa, inwestycje w wiedzę i umiejętności potrzebne do rozwijania energetyki jądrowej, transparentność i zagwarantowanie demokratycznych standardów, rozwój energetycznych innowacji (w tym systemów hybrydowych i zastosowania wodoru) oraz współpracę międzynarodową.
Pod deklaracją podpisali się ministrowie i szefowie delegacji z Bułgarii, Kanady, Czech, Estonii, Finlandii, Francji, Ghany, Węgier, Japonii, Korei Południowej, Polski, Rumunii, Holandii, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Turcji, Ukrainy, Wielkiej Brytanii oraz USA. Jak mówią sygnatariusze, ich głos powinien wybrzmieć także podczas najbliższego szczytu COP28 w Dubaju, który potrwa od 30 listopada do 12 grudnia.
Pełny tekst deklaracji:
https://www.ecologie.gouv.fr/sites/default/files/28.09.2023_Roadmaps_Joint_Communique-english.pdf
Szymon MajewskiDziennikarz