
Wykorzystując ciepło odpadowe moglibyśmy zaspokoić potrzeby cieplne budynków mieszkaniowych oraz ciepłej wody użytkowej właściwie dla wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej – powiedział Adam Jędrzejczak, prezes Danfoss Poland, podczas prezentacji wyników raportu „Największe na świecie niewykorzystane źródło energii: Ciepło odpadowe”.
- Wykorzystywanie gazu lub energii elektrycznej w ogrzewnictwie jest jak używanie piły łańcuchowej do krojenia masła. Energię potrzebną do ogrzewania można łatwo uzyskać z niskowartościowych źródeł, takich jak już wyprodukowana nadwyżka ciepła – czytamy w raporcie.
Czytaj też: Ciepło odpadowe ze ścieków, serwerowni i innych procesów technologicznych to przyszłość ciepłownictwa
Jak podkreślał Jędrzejczak, ilość ciepła odpadowego wyprodukowanego tylko w samej Europie wynosi ok. 2860 TWh energii rocznie, jest to niemal równe zapotrzebowaniu UE na ogrzewanie oraz ciepłą wodę użytkową w budynkach mieszkalnych i użytkowych, takich jak szkoły, szpitale, hotele, restauracje czy centra handlowe. - Potrzeby UE w tym zakresie wynoszą 3180 TWh, ciepło odpadowe może zatem zaspokoić to zapotrzebowanie w 95% - mówił.
Źródła ciepła odpadowego
Największym źródłem ciepła odpadowego w UE są centra przemysłowe. Autorzy raportu wskazują, że wyprodukowana nadwyżka ciepła z przemysłu ciężkiego w UE przekracza 267 TWh rocznie. – Opisując tę liczbę bardziej obrazowo, to więcej niż ciepło wygenerowane w 2021 r. w Niemczech, Polsce i Szwecji sumarycznie – wskazano. Jak dodano, biorąc pod uwagę jedynie źródła ciepła odpadowego o temperaturze powyżej 95°C i w promieniu 10 km od istniejącej infrastruktury ciepłowniczej, potencjał wynosi 64 TWh, co odpowiada ok. 12% ilości energii dostarczanej do sieci ciepłowniczych UE rocznie.
Kolejnym źródłem ciepła odpadowego w Europie są centra danych i supermarkety. – Ostrożne szacunki z 2020 r. pokazują, że 1269 centrów danych zlokalizowanych na terenie UE i Wielkiej Brytanii wyprodukowało w ciągu roku 95 TWh dostępnego ciepła odpadowego. Sytuacja wygląda tak samo w przypadku supermarketów (…). Potencjał ciepła odpadowego w sektorze sprzedaży żywności w UE to 44 TWh rocznie – czytamy.
Także oczyszczalnie ścieków stanowią ważne źródło ciepła odpadowego. Ich potencjał w tym zakresie szacuje się na 318 TWh rocznie.
Potencjał ciepła odpadowego w miastach UE
Jak dane te mają się do realiów europejskich miast? Adam Jędrzejczak wskazywał, że ciepło odpadowe pochodzące ze źródeł w tzw. Wielkim Londynie to łącznie 9,5 TWh rocznie, czyli w przybliżeniu taka ilość, jaka potrzebna jest do ogrzania 790 tys. gospodarstw domowych.
W Warszawie i innych europejskich miastach największe trzy z dostępnych źródeł mogą dostarczyć średnio 78,8% ciepła odpadowego. Potencjał ciepła odpadowego w Warszawie oszacowano na 3,8 TWh rocznie, a tylko trzy największe źródła (w tym Elektrownia Siekierki czy Oczyszczalnia ścieków „Czajka”) mogłyby dostarczyć 3,3 TWh ciepła.
Rozwiązania już istnieją
- Ciepło odpadowe można wykorzystać na wiele różnych sposobów. Ogólnie mówiąc, rozwiązania zaczynają się od bardzo prostych, wykorzystujących to ciepło do celów grzewczych w tym samym budynku, a kończą się na najbardziej zaawansowanych rozwiązaniach w zakresie ciepłownictwa miejskiego – podano w raporcie.
Przykładem jest zlokalizowany w miasteczku na południu Danii supermarket, gdzie ciepło odpadowe z procesów chłodzenia wykorzystywane jest do ogrzania sklepu oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej – od 2019 r. 78% zużywanego przez sklep ciepła pochodzi z procesów chłodzenia.
- Wykorzystanie ciepła odpadowego to najczystsza forma efektywności energetycznej. Potrzebna jest jednak wola ze strony biznesu i polityków, by tego typu działania wdrożyć na szerszą skalę – podkreślał podczas wydarzenia Jędrzejczak.

Dziennikarz, inżynier środowiska
