© krisana
Temu, w jaki sposób radzą sobie z tym tematem inne kraje europejskie była poświęcona VIII edycja Smart Communications & Technology Forum zorganizowanego przez CBE Polska. Przedstawiciele z Niemiec, Litwy, Austrii i Finlandii przedstawili specyfikę swoich krajów. Ich doświadczenia różniły się zarówno w kwestii liczby instalacji inteligentnych liczników, jak i stosownych technologii (bardziej lub mniej zintegrowanych).
Legislacja unijna i krajowa
UE widzi zalety systemu inteligentnych liczników i w swej legislacji daje temu wyraz. Dyrektywa dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego (będąca częścią pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”) zakłada, że państwo członkowskie przygotowuje harmonogram z celem wynoszącym do 10 lat na wdrożenie inteligentnych systemów pomiarowych. W przypadku pozytywnej oceny inteligentnych liczników co najmniej 80 proc. odbiorców końcowych musi zostać wyposażonych w inteligentne systemy pomiarowe w ciągu 7 lat od daty ich pozytywnej oceny lub do 2024 r. w przypadku tych państw członkowskich, które rozpoczęły systematyczne wdrażanie przed wejściem w życie niniejszej dyrektywy.Co to są inteligentne sieci?
Inteligentne sieci to sieci energetyczne, które mogą automatycznie monitorować przepływy energii i odpowiednio dostosowywać się do zmian w dostawach energii i popycie. W połączeniu z inteligentnymi systemami pomiarowymi inteligentne sieci docierają do konsumentów i dostawców, dostarczając informacji na temat zużycia w czasie rzeczywistym. Dzięki inteligentnym licznikom konsumenci mogą dostosować czas i wielkość zużycia energii do różnych cen energii w ciągu dnia, oszczędzając pieniądze na rachunkach za energię, zużywając więcej energii w niższych okresach cenowych.
W październiku 2018 r. Ministerstwo Energii przedstawiło do konsultacji społecznych projekt ustawy prawo energetyczne, w którym m.in. określony został harmonogram instalacji liczników zdalnego odczytu w Polsce. Zgodnie z pierwotnymi wymaganiami projektu ustawy termin na instalację liczników zdalnego odczytu, przez Operatorów systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, dla co najmniej 80 proc. odbiorców końcowych przyłączonych do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV, został określony na 31 grudnia 2026 r.
Inteligentne sieci oprócz swych podstawowych funkcji mogą także wspomagać integrację energii odnawialnej. Łączenie informacji o zapotrzebowaniu na energię z prognozami pogody może pozwolić operatorom sieci na lepsze planowanie integracji energii odnawialnej z siecią i zrównoważenie ich sieci. Inteligentne sieci otwierają także możliwość konsumentom, którzy produkują własną energię, reagować na ceny i sprzedawać nadwyżkę do sieci.
Aby zamontować liczniki, trzeba przygotować sieć
Określenie realnego harmonogramu instalacji liczników zdalnego odczytu wymaga uprzedniego ustalenia warunków funkcjonalnych, technicznych i technologicznych dla budowy systemów pomiarowych przez Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD). W odpowiedzi na pytanie redakcji Teraz Środowisko PGE Dystrybucja SA zwrócił uwagę, że wdrożenie instalacji liczników zdalnego odczytu powinno zostać poprzedzone także zmianą zapisów rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych w zakresie okresu użytkowania, tj. zmiany okresu legalizacji elektronicznych liczników energii elektrycznej, który w Polsce wynosi tylko 8 lat, czyli najkrócej ze wszystkich krajów europejskich. Przed decyzją o instalacji liczników zdalnego odczytu niezbędne jest wydłużenie tego okresu, zgodnie z techniczną możliwością użytkowania liczników, wynoszącą co najmniej 12 lat, a więc zmiana uregulowań prawnych, która poprawiłaby znacząco zarówno logistykę instalacji (w przyszłości wymian legalizacyjnych – w ramach odtworzenia infrastruktury), jak również efektywność finansową masowego wdrożenia inteligentnego opomiarowania w Polsce. Okres użytkowania liczników elektronicznych w pozostałych krajach UE jest zdecydowanie dłuższy niż w Polsce.
Liczba zainstalowanych smart liczników – stan na dziś
Redakcja Teraz Środowisko zapytała kluczowych OSD w Polsce, jak radzą sobie z wdrażaniem inteligentnych liczników. Z udzielonych odpowiedzi wynika, że krajowym liderem pod względem liczby zamontowanych liczników ze zdalnym odczytem jest Energa-Operator z wynikiem 853 tys. (co stanowi 28 proc. klientów operatora).
Innogy Stoen Operator zainstalował blisko 106 000 takich liczników AMI (czyli 10 proc. klientów).
Z kolei TAURON Dystrybucja S.A. posiada zainstalowanych w sieci dystrybucyjnej ok. 380 tys. inteligentnych liczników energii elektrycznej (co stanowi ok. 7 proc. ogółu liczników energii elektrycznej).
Enea Operator poinformował nas, że obecnie jest na końcowym etapie wdrożenia aplikacji wraz z infrastrukturą informatyczną, która ma obsługiwać liczniki ze zdalnym odczytem dla wszystkich klientów firmy. Liczniki zdalnego odczytu już zostały wdrożone dla wszystkich klientów z segmentu dużych i średnich przedsiębiorstw, tj. taryf Axx, Bxx, C2x oraz dla wszystkich Prosumentów. Dodatkowo do końca 2019 r. planowane jest zainstalowanie do 10 tys. liczników ze zdalnym odczytem u klientów taryf C1x i G1x, więc w sumie do końca 2019 r. zainstalowanych będzie około 50 tys. liczników ze zdalnym odczytem.
Natomiast Spółka PGE Dystrybucja zakończyła rok 2018 z wynikiem ponad 52 tys. zainstalowanych liczników zdalnego odczytu, co stanowi ok. 1 proc. wszystkich odbiorców Spółki.
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji
