Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych ogłosiło w grudniu 2018 r., że rok 2020 będzie Międzynarodowym Rokiem Zdrowia Roślin (IYPH, ang. International Year of Plant Health).
Rośliny są źródłem pożywienia oraz wytwarzają niezbędny do życia tlen. Jak możemy przeczytać na stronie promującej IYPH - ich zdrowie jest zagrożone, a ryzyko klęsk z tym związanych rośnie. Działalność człowieka oraz wzmagane w jej wyniku zmiany klimatu w wysokim stopniu wpłynęły na ekosystemy i bioróżnorodność, przyczyniając się tym do powstania nowych nisz, w których rozwijają się szkodniki i czynniki chorobotwórcze. Dodatkowo, rozwój handlu i turystyki w skali globalnej powoduje ich szybszą ekspansję.
40 proc. plonów niszczonych
Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) każdego roku nawet 40 proc. światowych plonów ulega zniszczeniu przez różnego rodzaju szkodniki. Powoduje to ogromne straty na poziomie 220 mld dolarów rocznie. Wpływa to negatywnie na poziom życia w państwach, gdzie rolnictwo odgrywa kluczową rolę w gospodarce. Przez to trudniej zrealizować cele zrównoważonego rozwoju przyjęte przez ONZ, jak np. wyeliminowanie głodu, ochrona środowiska, zmniejszenie ubóstwa czy pobudzenie rozwoju gospodarczego.
„Chroniąc rośliny – chronisz życie”
ONZ stawia nacisk głównie na ochronę i zapobieganie chorobom roślin. Co ważne, wszyscy mają w tym swój udział – czy jako rząd, czy organizacja, czy jednostka. W wymiarze indywidualnym chodzi tutaj np. o przywiezienie rośliny jako pamiątki z wakacji (co może powodować ekspansję jakiegoś czynnika chorobotwórczego) czy o świadomość na poziomie konsumenckim. Przykładowo, ostatnio Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska apelowała o rozwagę przy wyborze tzw. „lasów w słoiku”, które mogą w swojej kompozycji zawierać gatunki roślin objętych ochroną (np. chrobotki).
Dodatkowo FAO zachęca każdego człowieka do zaangażowania się w działalność promocyjną, służącą szerzeniu wiedzy o zdrowiu roślin przez różnego rodzaju kampanie oraz wydarzenia. Postuluje również, aby rządy zwiększyły wsparcie organizacji lokalnych i krajowych, które są pierwszą linią obrony w walce o zdrowie roślin. Poza tym, z powodu istnienia silnej korelacji między zdrowiem roślin a ochroną środowiska, FAO zachęca do radzenia sobie ze szkodnikami na sposoby, które są przyjazne środowisku, np. przez prawidłowy dobór środków ochrony roślin.
Czytaj więcej o środkach ochrony roślin.
IYPH w Polsce
Obchody IYPH w Polsce zainaugurowano konferencją pt. „Zdrowie roślin w dobie zmian klimatu”, która odbyła się w ubiegłym tygodniu w Rezydencji Belweder w Warszawie, z udziałem m.in. prezydenta Andrzeja Dudy, ministra rolnictwa i rozwoju wsi Jana Krzysztofa Ardanowskiego czy komisarza UE ds. rolnictwa Janusza Wojciechowskiego.
- Powszechnie, stosunkowo niewiele wiemy na temat zdrowia roślin. Inicjatywa ONZ ma dostarczyć społeczeństwom wiedzę na ten temat – powiedział Andrzej Chodkowski, główny inspektor ochrony roślin i nasiennictwa. Dlatego też szerzenie wiedzy na temat ochrony roślin, zarówno wśród osób zajmujących produkcją roślinną i rolnictwem, jak i reszty społeczeństwa będzie jednym z głównych celów w tym roku. Zadanie to będzie leżało w gestii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz podległych resortowi służb i instytutów naukowo-badawczych(1). Z kolei jedną z zapowiedzi komisarza Wojciechowskiego było przeznaczenie nawet 10 mld euro z nowego budżetu UE na lata 2021-2027 na badania i rozwój w zakresie zdrowia roślin.
Gabriela MurasPraktykant w redakcji Teraz Środowisko
Przypisy
1/ O podejmowanych projektach, wydarzeniach i działaniach będzie można uzyskać informacje na portalu Ministerstwa, a także na stronie Roku Zdrowia Roślinhttps://rokroslin.pl/