
Finansowanie działań na rzecz klimatu, ograniczanie emisji i wypłacanie rekompensat krajom najbardziej narażonym na szkody wywołane zmianą klimatu – to niektóre z tematów, o jakich przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości (MTS) będą mówić przedstawiciele ponad 100 państw i organizacji międzynarodowych.
Okazję do przedstawienia argumentów nt. odpowiedzialności prawnej za klimat w ramach wiążącego prawa międzynarodowego stworzył MTS, ogłaszając wysłuchania wokół wniosku Zgromadzenia Ogólnego ONZ o wydanie opinii doradczej ws. obowiązków państw w zakresie ochrony systemu klimatycznego. Wydarzenie określono jako „przełomowe” i „historyczne” – żaden sąd, włączając Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, nigdy wcześniej nie otrzymał tak wielu zgłoszeń ze strony państw i organizacji. Do organu wpłynęło 90 wniosków. To również pierwszy raz, gdy planuje się tak długie wysłuchania – mają trwać od 2 do 13 grudnia br.
Czytaj też: ONZ zasięgnie opinii Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości ws. zmian klimatu
W marcu ub.r. państwa należące do Organizacji Narodów Zjednoczonych jednogłośnie przyjęły rezolucję pod przewodnictwem Vanuatu, kierując sprawę zmiany klimatu do MTS w Hadze, by ten wydał opinię doradczą. Inicjatywę zapoczątkowali studenci prawa z wysp Pacyfiku. – Opinia Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sposób ostateczny określi, jakie obowiązki mają państwa na podstawie konwencji dotyczących zmian klimatu, takich jak porozumienie paryskie, konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu czy konwencja o prawie morza. Jest ona o tyle ważna, że będzie miała wpływ na kształtowanie prawa w państwach, które podpisały konwencje, czyli także w Polsce – komentowała sytuację dr Katarzyna Doroszewska-Chyrowicz z Fundacji Frank Bold. Duże zainteresowanie tematem świadczy o jego obecności na forach rządowych. Skutkiem wysłuchań mają być jasne wskazówki, które pomogą rządzącym zrealizować obowiązki prawne krajów w obszarze działań na rzecz klimatu. Uporządkowaniu mają ulec także sporne kwestie związane z ich finansowaniem czy te dotyczące strat, szkód i redukcji emisji.

Koordynatorka redakcji