Minister Klimatu potwierdza obowiązywanie zasady swobody podejmowania działalności gospodarczej odnośnie prowadzenia działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych niezależnie od działalności w zakresie zbierania tych odpadów.
Na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Minister Klimatu wydał objaśnienia prawne potwierdzające brak obowiązku zbierania odbieranych odpadów komunalnych i posiadania zezwolenia na zbieranie tych odpadów w bazie magazynowo-transportowej przez podmiot wyłącznie odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości. Zgodnie z zajętym stanowiskiem, przedsiębiorca wyłącznie odbierający odpady komunalne nie musi posiadać zezwolenia na zbieranie odpadów w bazie magazynowo-transportowej.
Wątpliwości przedsiębiorcy
Do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpłynął wniosek przedsiębiorcy, który wskazywał na wątpliwości związane ze stosowaniem rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U. z 2013 r. poz. 122; dalej: „Rozporządzenie”). Rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 9d ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2019 r. poz. 2010, ze zm.), który określa wymagania, jakie musi spełnić przedsiębiorca chcący uzyskać wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Wśród tych wymagań znajduje się wymóg „zapewnienia odpowiedniego usytuowania i wyposażenia bazy magazynowo-transportowej”, doprecyzowany w Rozporządzeniu. Zgodnie z § 2 Rozporządzenia, w zakresie wyposażenia bazy magazynowo-transportowej należy, między innymi, zapewnić, aby miejsca magazynowania selektywnie zebranych odpadów komunalnych były zabezpieczone przed emisją zanieczyszczeń do gruntu oraz zabezpieczone przed działaniem czynników atmosferycznych.
Wnioskodawca podniósł wątpliwości, czy obowiązek ten dotyczy również podmiotu, który odbierając odpady komunalne, w ogóle ich nie magazynuje, tylko od razu po ich odbierze od właściciela nieruchomości, przekazuje je do miejsca ich przetworzenia. Uznanie bowiem, że przedsiębiorca taki ma obowiązek z góry zapewnić miejsce, w którym mógłby potencjalnie magazynować odpady, bez względu na faktyczny zamiar ich składowania, wiązałoby się z koniecznością spełnienia szeregu wymogów prawnych, w tym przede wszystkim uzyskania zezwolenia na składowanie odpadów, co byłoby znacznym utrudnieniem i barierą przy prowadzeniu działalności gospodarczej.
W związku z powyższym Rzecznik MŚP zwrócił się w przedmiotowej sprawie do Ministra Klimatu, który 23 lipca 2020 r. wydał Objaśnienia prawne na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, dotyczące „istnienia obowiązku zbierania odbieranych odpadów komunalnych i posiadania zezwolenia na zbieranie tych odpadów w bazie magazynowo-transportowej przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości”.
Co w objaśnieniach?
W treści przedmiotowych objaśnień podniesiono, że z przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie wynika ani obowiązek samodzielnego zbierania odbieranych odpadów komunalnych przez podmiot odbierający te odpady, ani w ogóle obowiązek prowadzenia zbierania odebranych odpadów komunalnych przed ich przekazaniem do przetwarzania, a w stosunku do niektórych odpadów obowiązuje wręcz zakaz ich zbierania poza miejscem wytwarzania i stacją przeładunkową. Wskazano również, że w przypadku, gdy podmiot nie zamierza faktycznie zbierać odpadów, udzielenie mu zezwolenia na zbieranie odpadów jest bezprzedmiotowe, co potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 10 marca 2016 r. (sygn. akt II SA/Po 22/16).
Minister Klimatu jednoznacznie stwierdził, że prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości nie wiąże się z obowiązkiem zbierania tych odpadów, w tym obligatoryjnego zbierania tych odpadów na terenie bazy magazynowo-transportowej, a tym samym nie wiąże się z koniecznością posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów. Posiadanie takiej decyzji nie jest zatem warunkiem uzyskania wpisu do rejestru działalności regulowanej ani nie decyduje o możliwości prowadzenia działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych.
Zasada swobody podejmowania działalności gospodarczej
W konkluzji objaśnień powołano się również na zasadę swobody podejmowania działalności gospodarczej, która została wyrażona wprost w art. 2 Prawa przedsiębiorców. Jak czytamy w objaśnieniach, zgodnie z tym przepisem podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach. W myśl tej zasady to do przedsiębiorcy powinna należeć decyzja co do zakresu podejmowanej działalności gospodarczej, co odnosić również należy do wyboru zakresu działalności dotyczącej gospodarki odpadami. Zatem to do przedsiębiorcy należy decyzja, czy chce prowadzić działalność tylko w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, czy również działalność w zakresie zbierania tych odpadów.(PAP)
