Nowe opłaty emisyjne dla kierowców? MI z projektem zmian w sprawie dróg płatnych

© BlackMediaHouse

Kierowcy pojazdów poruszający się po sieci dróg płatnych, zostaną zobligowani do uiszczania opłaty elektronicznej, na którą mają składać się trzy komponenty:

1. Opłata infrastrukturalna, różnicowana ze względu na klasę EURO pojazdu; nie jest opłatą nową, ale już pobieraną.
2. Opłata z tytułu kosztów zewnętrznych, nakładana na podstawie emisji CO₂ pojazdu; opłata nowa, różnicowana ze względu na klasę samochodu pod kątem emisji dwutlenku węgla.
3. Opłata z tytułu kosztów zewnętrznych, nakładana ze względu na zanieczyszczenia powietrza; nowa opłata, różnicowana przez wzgląd na klasę emisji EURO.

Powyższe propozycje opisano w projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw, przygotowanym przez Ministerstwo Infrastruktury (MI)⁽¹⁾. Zmiana czynników warunkujących wysokość opłat drogowych ma zachęcić użytkowników pojazdów ciężkich do wymiany floty samochodowej na taką, która będzie spełniać najbardziej rygorystyczne ze środowiskowych norm.

Czytaj też: Czas rozwiązać przypadki trudne. Polityki antysmogowe i nowe unijne normy jakości powietrza

Z czego wynikają poszczególne elementy kształtujące proponowane rodzaje opłat? Klasa EURO to „atrybut niezmienny”, zależny od kategorii pojazdu, widniejącej w dowodzie rejestracyjnym. Klasa emisji CO₂ może z kolei podlegać zmianom. Kategoria danego pojazdu oraz jego grupa/podgrupa określą wartości emisji dwutlenku węgla właściwe dla konkretnego rodzaju pojazdu. Definicja klas emisji CO₂ ma natomiast zostać ustalona ze względu na datę pierwszej rejestracji pojazdu; klasy te mają mieć zastosowanie dla danego pojazdu w określonym czasie, a poziom jego indywidualnych emisji umożliwi odpowiednie przypisanie pojazdu.

- Pojazdy należące do klasy 2. i 3. Będą podlegały reklasyfikacji co sześć lat po dniu ich pierwszej rejestracji, o ile definicje klas emisji CO₂ mające wówczas zastosowanie nie będą uprawniały do dalszego korzystania z ulgowych stawek opłaty pojazdu z daną indywidualną emisją CO₂ – czytamy w zakładce „Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie” widniejącej na stronie Wykazu Prac Legislacyjnych i Programowych Rady Ministrów. Dodano, że konkretny pojazd będzie przypisany do jednej z pięciu klas określających poziomy emisji CO₂ – wpis ten będzie warunkował wysokość stawki. Dodatkowo, jak przekazało MI, „do rejestru uiszczających opłatę elektroniczną SPOE KAS⁽²⁾ przekazywana będzie informacja o indywidualnej emisji CO₂ pojazdu oraz pozostałych wcześniej wymienionych atrybutach, które będą weryfikowane przez Szefa KAS, na podstawie dołączonych dokumentów (np. świadectwo zgodności) i z danymi zawartymi w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców”.

Czytaj też: Silniki spalinowe i Diesla faworyzowane we flotach firmowych? T&E: 42 mld euro dopłat rocznie

Dlaczego powstał ten projekt?

Celem projektu jest „wdrożenie do polskiego systemu prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2022/362 z dnia 24 lutego 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 1999/62/WE, 1999/37/WE i UE 2019/520 w odniesieniu do pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy, której podstawowym celem jest przyczynienie się do osiągnięcia celów Unii w zakresie klimatu i energii, w tym w szczególności zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza poprzez redukcję emisji CO₂”. Dyrektywa wskazuje na konieczność wprowadzenia istotnych zmian w ramowych zasadach nakładania opłat na pojazdy w UE. W 2024 roku mija termin wprowadzenia w krajach członkowskich opłat za emisje CO₂, a w roku 2026 – za zanieczyszczenia powietrza.

Dominika Góra
Koordynatorka redakcji