Przygotowane kadry mogą być fundamentem rynku offshore w Polsce

dr Karolina Lipińska
Zastępczyni dyrektora departamentu ds. rozwoju przedsiębiorczości i innowacji w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego © Prawa zastrzeżone

Teraz Środowisko: Ile miejsc pracy zapewni morska energetyka wiatrowa w Polsce?

dr Karolina Lipińska: Branża offshore będzie tworzyć bezpośrednie i pośrednie miejsca pracy. Ostrożne szacunki mówią o liczbie ok. 43-60 tys. osób, z czego bezpośrednio od 9-12 tys. do 2040 r. To prognozy ściśle związane z terminową realizacją kolejnych inwestycji, budową infrastruktury przesyłowej, instalacyjnej oraz serwisowej.

TŚ: Jakie są prognozy na tę kwestię, mówiąc o najbliższych 5-10 latach?

KL: Biorąc pod uwagę aktualny harmonogram prac deweloperów oraz całościową sytuację branży offshore szacujemy, że w ciągu najbliższych 5 lat pracę znajdzie ok. 20 tys. osób, a po kolejnych pięciu latach ta wartość powinna ulec co najmniej podwojeniu. Jestem przekonana, że branża pozwoli stworzyć stabilne miejsca pracy na najbliższe kilka dekad.

TŚ: Jakie wykształcenie i kompetencje są potrzebne osobie chcącej pracować w branży?

KL: To bardzo dobre pytanie – tym bardziej, że w Polsce po raz pierwszy tak drobiazgowo podchodzimy do tego tematu. Jako Pomorska Platforma Offshore wdrażamy obecnie przedsięwzięcie pod nazwą Pomorskie Centrum Kompetencji Morskiej Energetyki Odnawialnej. Analizując obecny stan rynku pracy zidentyfikowaliśmy konkretne grupy zawodów mogące znaleźć pracę w branży. Te bezpośrednio związane z sektorem: m.in. automatyk, elektronik, elektryk czy mechanik branży lotniczej oraz pośrednio, czyli zawody wymagające przyuczenia, jak np.: technik budownictwa, inżynierii czy ochrony środowiska, ale i programista lub technik teleinformatyk. Nie bez znaczenia są też inne zawody niezbędne do budowy inwestycji offshore takie, jak analityk, ekonomista, kucharz, technik żywności czy transportu kolejowego. Nie da się wymienić wszystkich zaliczających się do wymienionych kryteriów ponieważ często wynikają one ze specyfiki danego projektu.

© Pomorska Platforma Offshore

TŚ: Czy polski rynek offshore rozwija się wystarczająco dynamicznie i ma szanse dogonić bardziej zaawansowane kraje, które rozwijają morską energetykę wiatrową od kilkunastu lat?

KL: Polski rynek offshore dopiero się tworzy i zmaga z problemami tzw. „wieku dziecięcego”. Dotychczasowa zmienność decyzji dotyczących lokalizacji terminala instalacyjnego oraz źródeł finansowania jego budowy⁽¹⁾ nie sprzyja pozyskiwaniu zaufania inwestorów. To może wpłynąć na terminowość realizacji inwestycji – nie tylko tych zlokalizowanych na morzu, ale także inwestycji towarzyszących, tj. zakładów produkcyjnych fundamentów, wież, gondol czy łopat. Obecnie trwają prace nad uruchomieniem najnowocześniejszego zakładu produkującego elementy wież wiatrowych na wyspie Ostrów w Gdańsku. Dwie fabryki powstają również w otoczeniu portu instalacyjnego w Świnoujściu. Takich zakładów mogłoby powstać zdecydowanie więcej. Port jest impulsem inwestycyjnym, wokół niego powstają firmy i zakłady produkcyjne konstrukcji stalowych, a stocznie zwiększają swój portfel zamówień. Jednak powstałego opóźnienia nie da się łatwo nadrobić, a pierwsze polskie farmy wiatrowe być może będą musiały być budowane z duńskiego portu Ronne.

TŚ: Jak wykorzystać potencjał polskich fachowców pracujących poza granicami Polski?

KL: Z raportów publikowanych przez ONZ wynika, że Polska dostarcza wykwalifikowanych pracowników dla wielu międzynarodowych koncernów, które będą budować polskie farmy wiatrowe. Kluczowe jest więc stworzenie warunków do zaangażowania polskich pracowników w tzw. programy on-boardingowe. Są one niezbędne dla ułatwienia nowym pracownikom zrozumienia kultury organizacyjnej czy oczekiwań branży. Takie działania pozwalają na szybszą adaptację i integrację nowych pracowników z zespołem, co przekłada się na lepszą efektywność pracy. Firmy mogą wykorzystać narzędzia szkoleniowe, takie jak mentoring i coaching, które są nieocenione w procesie upskillingu.

Czytaj też: Polski offshore potrzebuje decyzyjności i patriotyzmu gospodarczego

TŚ: Czy warunki płacowe oferowane zagranicą i w Polsce są zbliżone?

KL: W mojej opinii tak, choć z pewnością jest przestrzeń do ich poprawy. Proszę zwrócić uwagę na to, że duże koncerny odpowiadające za budowę morskich farm wiatrowych konkurują ze sobą o wysokiej klasy specjalistów. Zasób wykształconej i dobrze przygotowanej kadry jest ograniczony, dlatego też istotna jest współpraca między sektorem publicznym, prywatnym oraz edukacyjnym i kreowanie zainteresowania oraz nowych talentów. Robimy to jako Pomorska Platforma Offshore⁽²⁾ w ramach Edukacyjnych Targów Kariery EDU OFFSHORE WIND. Dotychczasowe dwie edycje Targów zgromadziły 15 tys. młodych ludzi. Atrakcyjne wynagrodzenie, świetnie funkcjonujące międzynarodowe zespoły oraz pasja to z pewnością czynniki jakie przyciągają uczniów i studentów. Kluczowe dla branży jest także zadbanie o zasób nauczycieli i doradców zawodowych.

TŚ: Jak duży wpływ na tworzenie się kadr w branży ma lub będzie miało wprowadzenie w życie Net-Zero Industry Act?

Ogłoszona w zeszłym roku legislacja Net-Zero Industry Act jest dążeniem UE do szybkiego zwiększenia skali przejścia na czystą energię w obliczu konkurencyjnych polityk innych krajów. Wyznacza cel, jakim dla Europy jest zaspokojenie ogromnego zapotrzebowania na wdrażanie technologii zeroemisyjnych do 2030 r. oraz przejęcie istotnego udziału w rynku światowym w produkcji tych technologii. Ustawa ma także na celu usprawnienie procedur wydawania zezwoleń, co ma przyspieszyć powstawanie nowych fabryk. Legislacja wesprze innowacje, proponując utworzenie okręgów „dolin przemysłu net-zero”. Wszystko to będzie miało duże znaczenie dla kształtowania przyszłych kadr oraz przyspieszenia procesu rekrutacji osób chcących pracować na rzecz zielonej energetyki.

Rozmawiał Dominika Góra
Koordynatorka redakcji