Prawie 29,3 mld euro, z czego 24,2 mld euro z funduszy UE będzie przeznaczone na inwestycje i przedsięwzięcia w programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Pieniądze będą przeznaczone m.in. na rozwój gospodarki niskoemisyjnej, budowę dróg, rozwój kolei, ochronę środowiska i zdrowia oraz kulturę. Podczas konferencji inaugurującej realizację programu zaprezentowane zostały priorytety programu FEnIKS oraz informacje na temat naborów w poszczególnych sektorach objętych programem. Podczas wydarzenia przedstawiciel Komisji Europejskiej wręczył ministrowi funduszy i polityki regionalnej decyzje zatwierdzające program. Odbyło się to w obecności ministrów i wiceministrów Rządu RP oraz beneficjentów funduszy unijnych.
Co uwzględnia program?
Program uwzględnia nowe wyzwania i priorytety, przed którymi stoi cała Europa, wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu. Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko skupi się na realizacji wybranych celów Polityki Spójności, dotyczących bardziej ekologicznej, lepiej połączonej i bardziej społecznej Europy.
- To wielki zaszczyt i przyjemność uczestniczyć w inauguracji nowego programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Jest to największy program inwestycyjny w Unii Europejskiej, który przeznaczy ponad 24 miliardy euro z budżetu UE na ochronę środowiska i klimatu, zachowanie bioróżnorodności, czystą energię i transport, podniesienie jakości opieki zdrowotnej oraz ochronę dziedzictwa kulturowego w Polsce. Program ten będzie szansą na stworzenie nowych, atrakcyjnych miejsc pracy, rozwoju przedsiębiorczości i podniesienie poziomu życia polskich obywateli i tym samym stanowić będzie znaczący impuls dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Przede wszystkim jednak program ten jest kolejnym wyrazem solidarności i współdziałania państw Unii Europejskiej na rzecz umocnienia pokoju w Europie, ochrony jej wartości i zapewnienia dobrobytu jej narodów – powiedział Normunds Popens, pełniący obowiązki Dyrektora Generalnego Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej.
Celem programu jest poprawa warunków dla zrównoważonego rozwoju kraju. Będzie się to działo poprzez budowę nowoczesnej infrastruktury technicznej i społecznej. FEnIKS jest największym w Polsce i Unii Europejskiej programem wdrażanym z pieniędzy unijnych. Fundusze będziemy inwestować w projekty środowiskowe, energetyczne, transportowe, ale będziemy wspierać także kulturę i ochronę zdrowia. Program obejmie zatem wiele obszarów. Przy realizacji programu FEnIKS będziemy czerpać z dotychczasowych doświadczeń z realizacji Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
- Wsparcie FEnIKS obejmie 5 kluczowych obszarów – energetykę, środowisko, transport, zdrowie i kulturę. Najwięcej środków przeznaczymy na transport i energetykę. Inwestycje wspierane z programu będą realizowane między innymi przez przedsiębiorstwa, samorządy terytorialne, zarządców dróg krajowych i linii kolejowych, służby ratownicze, organizacji pozarządowe, instytucje ochrony zdrowia czy instytucje kultury – mówił minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.
Realizacja programu FEnIKS pozwoli na zwiększenie efektywności energetycznej mieszkalnictwa, budynków użyteczności publicznej i przedsiębiorstw. Plany obejmują poszerzenie udziału zielonej energii z odnawialnych źródeł energii w końcowym jej zużyciu. Inwestycje w infrastrukturę energetyczną mają przynieść poprawę jakości i bezpieczeństwa funkcjonowania sieci elektroenergetycznych oraz rozwój inteligentnych sieci gazowych.
FEnIKS to także rozwój transportu, dostępność komunikacji zbiorowej, inwestycje w porty morskie, drogi wodne śródlądowe i przewozy intermodalne.
Odporność na zmiany klimatu i ochrona bioróżnorodności
Planowane inwestycje w sektorze środowiska powinny przyczynić się do większej odporności na zmiany klimatu oraz ochrony bioróżnorodności. Będą inwestycje w poprawę gospodarowania wodą pitną oraz ściekami i odpadami komunalnymi.
- Program FEnIKS to największy pod względem finansowym oraz liczby obszarów wsparcia program krajowy w całej Unii Europejskiej. Należy podkreślić, że to ciężka praca wielu środowisk społecznych, gospodarczych, naukowych i administracji, dzięki której udało nam się wynegocjować ponad 24 mld euro, w tym aż 9 mld euro na energię i środowisko. Dzięki tym środkom z nowego programu będziemy mogli realizować ważne dla gospodarki i środowiska inwestycje. Środki te będą wspierały m.in. poprawę efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych, redukcję gazów cieplarnianych, rozwój sieci ciepłowniczych i magazynów energii, a także adaptację do zmian klimatycznych oraz zapobieganie ryzyku związanemu z klęskami żywiołowymi i katastrofami. Przed nami więc nowe wyzwania i priorytety, które przyczynią się do szybszego rozwoju nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarki – mówiła wiceminister klimatu i środowiska Małgorzata Golińska.
W sektorze kultury środki zostaną przeznaczone głównie na zwiększenie atrakcyjności infrastruktury kultury oraz atrakcyjności turystycznej miejsc dziedzictwa historycznego.
- W obydwu obszarach objętych programem będą realizowane także kryteria transformacji ekologicznej i cyfrowej. Planujemy działania mające na celu ochronę zabytków o światowym i krajowym znaczeniu – zarówno ruchomych, jak i nieruchomych. Jednocześnie będziemy rozwijać instytucje kultury oraz wspierać ich adaptację do nowych funkcji kulturalnych i społecznych – powiedział minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.
Program Infrastruktura i Środowisko 2014-2020
Podczas uroczystej inauguracji uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z efektami realizacji poprzednika programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, czyli Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Na terenie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej pokazane zostały projekty związane z bezpieczeństwem. Był z nami Rogatek – bohater kampanii Kolejowe ABC, Państwowa Straż Pożarna prezentująca sprzęt kupiony dzięki dofinansowaniu z POIiŚ, a PKP PLK S.A. zaprezentowała kampanię społeczną „Bezpieczny przejazd”. Zaprezentowane zostały zdjęcia i eksponaty na wystawie „POIiŚ o przeszłości”.
Źródło: MFiPR
