60 ekodoradców pracuje od roku w całej Małopolsce w ramach programu poprawy jakości powietrza LIFE. Udzielili oni 155 tys. porad, odbyli 1,3 tys. spotkań z mieszkańcami i pomogli w przygotowaniu wniosków na wymianę pieców na łączną kwotę ponad 150 mln zł. Projekt zintegrowany "LIFE-Małopolska w zdrowej atmosferze" otrzymał w 2016 r. ponad 9,9 mln euro dofinansowania z Komisji Europejskiej. Zakładał on m.in. stworzenie sieci ekodoradców, którzy na poziomie gmin wspierają wdrażanie regionalnego programu ochrony powietrza i organizują programy dofinansowania dla mieszkańców, pozwalające na wymianę ogrzewania na ekologiczne.
Także kontrola palenisk i edukacja ekologiczna
Jak poinformował w poniedziałek marszałek Małopolski Jacek Krupa, w przedsięwzięcie zaangażowało się w sumie 61 partnerów – 55 małopolskich gmin, Województwo Śląskie, a także: Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy, Krajowa Agencja Poszanowania Energii, Instytut VITO NV z Belgii, Słowacki Instytut Hydrometeorologii w Bratysławie i Ministerstwo Środowiska Republiki Czeskiej. Jak podkreślają władze regionu, profesjonalne wsparcie 60 ekodoradców, sprowadza się nie tylko do pomocy przy wypełnianiu wniosków o dotację na wymianę przestarzałych pieców, ale też m.in. przeprowadzają oni fachowe badania budynków mieszkalnych kamerą termowizyjną. Eksperci projektu LIFE wśród swoich obowiązków mają też kontrolę palenisk - sprawdzają, czy mieszkańcy nie spalają w piecach np. śmieci. W ostatnim roku przeprowadzili w sumie 680 takich kontroli. Ekodoradcy organizują również "ekolekcje" w szkołach i przedszkolach, wyjaśniając najmłodszym, jaki wpływ na jakość powietrza ma spalanie śmieci czy nieekologicznego opału. Do tej pory odbyło się 287 takich spotkań, w których wzięło udział 15 tys. dzieci.
Zgodnie z uchwałą sejmiku województwa z 23 stycznia, w Małopolsce nadal można używać paliw stałych do ogrzewania, w tym węgla, ale zabroniono montowania przestarzałych pieców "kopciuchów" i korzystania z paliw niskiej jakości: mułów i flotów węglowych oraz drewna o wilgotności powyżej 20 proc.
Stolica Małopolski idzie o krok dalej
Doradca prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza Witold Śmiałek przypomina, że od 1 września 2019 r. w Krakowie wprowadzony będzie całkowity zakaz używania węgla do ogrzewania. Szacuje, że w mieście pozostało jeszcze ok. 9-10 tysięcy palenisk. - W ciągu ostatnich dwóch lat w Krakowie radykalnie zmalała liczba czynnych palenisk na paliwa stałe - powiedział PAP doradca prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza Witold Śmiałek.
Jednocześnie przypomniał, że powstały "uchwały dedykowane dla Krakowa o całkowitym zakazie używania paliw stałych, który wchodzi od pierwszego stycznia 2019 roku, ale również jest tak zwana czasowa uchwała, która mówi o konieczności stosowania minimalnych norm przy używaniu paliw stałych". Dodał, że "te normy będą obowiązywać w ciągu najbliższych dwóch sezonów grzewczych".
Wyraźna poprawa do 2023 roku
Doradca prezydenta Majchrowskiego stwierdził, że walka ze smogiem wymaga jeszcze dużo pracy - przede wszystkim z najbliższym otoczeniem Krakowa, "z czternastoma gminami, które graniczą bezpośrednio z Krakowem, na terenie których funkcjonuje wciąż ponad 45 tysięcy palenisk węglowych". Według wytycznych Programu Ochrony Powietrza Województwa Małopolskiego, region powinien do 2023 r. osiągnąć dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń w powietrzu: pyłu PM10, PM2,5, benzo(a)pirenu, dwutlenku azotu i ozonu. (PAP)
