Zanieczyszczenie groźniejsze dla zdrowia niż palenie papierosów

© Chlorophylle

Zanieczyszczenie środowiska niesie za sobą dosłownie śmiertelne niebezpieczeństwo. Taki wniosek płynie z raportu przygotowanego przez „The Lancet”⁽¹⁾. Premiera raportu miała miejsce w Brukseli w obecności europosłów debatujących nad rozwiązaniami mającymi na celu redukcję zanieczyszczeń zagrażających zdrowiu i życiu milinów ludzi na świecie. Opracowany przez naukowców raport jest pierwszą tego typu publikacją, uwzględniającą kompleksową analizę wszystkich form zanieczyszczeń i ich wpływu na ludzi w kontekście zdrowotnym, gospodarczym i społecznym.

Zabija częściej niż malaria czy gruźlica

Zanieczyszczenie środowiska przyczynia się do śmierci większej liczby osób niż na przykład AIDS, gruźlica czy malaria. W krajach Unii Europejskiej to ponad 400 tys. zgonów. Na świecie liczba ta sięgnęła 9 milionów w 2015 roku, co stanowiło 16 proc. wszystkich zgonów. Samo zanieczyszczenie powietrza, występujące najczęściej w pobliżu regionów uprzemysłowionych, zabija rocznie około 280 tys. Europejczyków. Najbardziej zanieczyszczone kraje Europy to Niemcy, Włochy, Wielka Brytania, Francja i Polska. Największym zagrożeniem dla polskiego powietrza nie są jednak duże zakłady przemysłowe, lecz tzw. niska emisja.

Toksyczne środowisko zagraża także nienarodzonym dzieciom

Zanieczyszczenia zabijają najczęściej poprzez przenikanie do układu oddechowego i krwionośnego, a później do innych organów i układów człowieka. Przez to w organizmie gromadzą i kumulują się takie substancje, jak drobne pyły czy metale ciężkie. Mogę one prowadzić do stanów zapalnych, które następnie mogą się rozwinąć w choroby, takie jak alergie czy nowotwory. Zanieczyszczenia mogą się także przyczynić do udaru lub zawału oraz do przyspieszenia procesów neurodegeneracyjnych. Toksyczne środowisko wpływa zwłaszcza na nienarodzone dzieci, które w przyszłości mogą być obciążone chorobami, niepełnosprawnością i ryzykiem przedwczesnej śmierci.

Gospodarka traci na zanieczyszczeniach ponad 4 bln dol.

Z ekonomicznego punktu widzenia wśród osób narażonych na choroby wywoływane przez zanieczyszczania najbardziej zagrożeni są mieszkańcy o niskich i średnich dochodach. Stanowią oni 92 proc. wszystkich ofiar zanieczyszczonego środowiska.

Zanieczyszczenie środowiska jest także wysoce kosztowne. Straty finansowe spowodowanie zanieczyszczeniami szacuje się na około 4,6 bln dol., co odpowiada 6,2 proc. światowej produkcji. Co więcej, eksperci prognozują, że szacunki kosztów związanych z chorobami wywołanymi przez zanieczyszczenia wzrosną, kiedy naukowcy odkryją więcej związków między zanieczyszczeniami a chorobami.

Natalia Rytelewska-Chilczuk
Dziennikarz, specjalista ds. ochrony środowiska