Zielone obligacje szansą dla JST. Raport Instrat

© Pcess609

Samorządy mają duży potencjał do zwiększenia zadłużenia, aby finansować lokalne zielone inwestycje. Póki co pozyskują środki głównie w formie kredytów, ale może się to zmienić – wskazuje⁽¹⁾ Fundacja Instrat w swoim raporcie. Rozwiązaniem miałaby być emisja zielonych obligacji. Jak podano, koszty takiego finansowania inwestycji „byłyby dla samorządów zdecydowanie tańsze”.

Przestrzeń do zadłużania

- Zadaniem rynku zielonych obligacji jest łączenie emitentów potrzebujących zewnętrznego finansowania prośrodowiskowych inwestycji z inwestorami skłonnymi dostarczać tego typu środki na atrakcyjnych warunkach. Samorządy mają duży potencjał zwiększenia zadłużenia w celu sfinansowania inwestycji. Co więcej, od sprawności w pozyskiwaniu długu często zależy to, czy uda się zebrać wkład własny do projektów finansowanych ze środków unijnych – ocenia współautor raportu Stanisław Stefaniak.

Czytaj też: Zielone obligacje - elastyczne finansowanie projektów samorządowych

Autorzy raportu wskazują, że sytuacja finansowa samorządów mierzona ich nadwyżką operacyjną jest dobra. Jak czytamy, w 2021 r. nadwyżkę zanotowało 88% gmin i 76% miast na prawach powiatu. W czym więc problem? Obecnie, zadłużenie JST z tytułu obligacji wynosi ok. 30 mld zł (ok. 33% całości zadłużenia), ale zaledwie 15% z emitowanych przez JST obligacji (4,4% całości zadłużenia) jest wprowadzana do zorganizowanego obrotu. Zdaniem Instrat główną barierę w tym kontekście stanowią dodatkowe koszty i nakłady pracy związane z emisją obligacji, zwłaszcza zielonych.

- Emisja zielonych obligacji łączy się z kosztami zatrudnienia doradców, zewnętrznej certyfikacji spełnienia standardu zielonych obligacji oraz raportowania wykorzystania pozyskanych środków. Realizacja emisji zielonych obligacji łączy się też z wymogami co do kompetencji pracowników samorządów w odniesieniu do identyfikacji projektów możliwych do sfinansowania w ten sposób oraz znajomości odpowiednich standardów (np. unijnej Taksonomii) – wyjaąnia Instrat.

Agencja samorządowa, ale na poziomie centralnym

Rozwiązaniem proponowanym przez Instrat jest utworzenie Samorządowej Agencji Zielonych Obligacji. Agencja miałaby za zadanie agregować projekty poszczególnych samorządów, urząd odpowiadałby także za emisję obligacji i obsługiwałby „zielony dług”. Rozwiązania tego typu funkcjonują już m.in. w Danii, Szwecji, Holandii, Francji i w Wielkiej Brytanii.

- Większa wiarygodność kredytowa agencji, za której zobowiązania odpowiadałyby solidarnie samorządy lub Skarb Państwa, pozwoliłaby na obniżenie kosztów odsetkowych i ujednolicenie warunków finansowych dla samorządów w różnej kondycji finansowej. Większe kwoty emisji oraz możliwość emisji w walutach obcych, umożliwiłyby agencji dotarcie do szerszego grona inwestorów, również zagranicznych, skłonnych sfinansować zielone projekty na atrakcyjnych warunkach - dodaje Stefaniak.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.