Rada wypracowała wstępne porozumienie z Parlamentem Europejskim w sprawie nowych przepisów zwiększających ochronę pracowników przed ryzykiem ekspozycji na azbest. Nowe przepisy znacznie zmniejszają obecny pułap ekspozycji i przewidują dokładniejsze sposoby jej pomiaru, zgodne z najnowszym rozwojem technologicznym.
- Ekspozycja na azbest jest jednym z największych zagrożeń zdrowotnych, z którymi mierzą się pracownicy w UE. Dzisiejsze porozumienie dostosowuje przepisy o pułapach ekspozycji do postępu w metodach pomiaru, co oznacza, że pracownicy będą znacznie lepiej chronieni – mówi Paulina Brandberg, szwedzka minister równości płci i życia zawodowego.
Niższy pułap ekspozycji
Mimo zakazu wprowadzonego w UE niemal dwadzieścia lat temu azbest wciąż stwarza zagrożenie dla zdrowia pracowników, ponieważ nadal występuje w starszych budynkach. Uzgodnione dziś nowe przepisy początkowo zmniejszą maksymalny pułap ekspozycji do 0,01 włókna na cm3 (f/cm3), czyli wartości dziesięć razy niższej niż obecny pułap 0,1 włókna na cm3.
Po maksymalnie 6-letnim okresie przejściowym państwa członkowskie będą musiały wdrożyć nową metodę pomiaru poziomów azbestu: mikroskopię elektronową, bardziej czułą niż stosowana obecnie mikroskopia kontrastowo-fazowa i pozwalającą mierzyć cienkie włókna azbestu. Po wprowadzeniu mikroskopii elektronowej państwa członkowskie będą miały dwie opcje:
- mierzyć cienkie włókna azbestu, w którym to przypadku maksymalny pułap ekspozycji wciąż będzie wynosić 0,01 f/cm3
- nie mierzyć cienkich włókien azbestu, w którym to przypadku maksymalny pułap ekspozycji zmaleje do 0,002 f/cm3.
Lepsza prewencja i ochrona
Nowe przepisy przewidują, że firmy, które zamierzają dokonywać rozbiórki lub usunięcia azbestu, będą musiały uzyskać pozwolenie od organów krajowych. Przed rozpoczęciem rozbiórki lub prac konserwacyjnych w budynkach, które powstały przed wejściem w życie krajowego zakazu stosowania azbestu, pracodawcy będą też musieli postarać się zidentyfikować materiały mogące go zawierać. Mogą w tym celu na przykład pozyskiwać informacje od właścicieli budynków lub innych pracodawców lub sięgać do innych stosownych źródeł informacji, takich jak rejestry.
Pracownicy, którzy są lub mogą być narażeni na kontakt z azbestem, powinni nosić odpowiedni sprzęt ochronny i przechodzić obowiązkowe szkolenia, zgodnie z minimalnymi wymogami jakości określonymi w dyrektywie.
Rejestry publiczne
Państwa członkowskie będą prowadzić rejestr wszystkich zdiagnozowanych azbestozależnych chorób zawodowych.
Pomoc w walce z nowotworami
Uzgodnione dziś przepisy pomogą zapobiegać nowotworom pochodzenia zawodowego, zgodnie z Europejskim planem walki z rakiem. Wdychane włókna azbestu mogą przyczyniać się do poważnych chorób, takich jak rak płuc, którego pierwsze symptomy mogą pojawić się dopiero po wielu latach.
Co dalej?
Na jednym z najbliższych posiedzeń Komitetu Stałych Przedstawicieli ambasadorowie państw członkowskich przy UE zostaną poproszeni o zatwierdzenie porozumienia z Parlamentem. Później dyrektywa przejdzie weryfikację prawno-językową, a następnie zostanie przyjęta przez ministrów na jednym z kolejnych posiedzeń Rady. Potem państwa członkowskie będą miały dwa lata na wprowadzenie maksymalnego pułapu ekspozycji w wysokości 0,01 f/cm3 i sześć lat na wprowadzenie mikroskopii elektronowej do pomiaru poziomów azbestu w miejscu pracy.
Aby można było dotrzymać kroku zmianom naukowo-technicznym, dyrektywa będzie regularnie uaktualniana.
Kontekst
Choć od 2005 r. obowiązuje w UE zakaz stosowania azbestu, wciąż występuje on w starszych budynkach. Stanowi więc szczególne zagrożenie dla zdrowia podczas renowacji, kiedy naruszane są materiały z jego zawartością i pracownicy wdychają uwolnione włókna. Aż 78% nowotworów pochodzenia zawodowego może być związanych z ekspozycją na azbest.
28 września 2022 r. w ramach pakietu mającego zapewnić obywatelom UE przyszłość bez azbestu Komisja zaproponowała nowelizację przepisów o ekspozycji na azbest w miejscu pracy.
Źródło: Rada UE
