Ciche rozstrzygnięcie w głośnej sprawie

© goce risteski

Obszar ograniczonego użytkowania to wyznaczony prawem teren, na który oddziałuje okoliczny zakład lub obiekt, np. oczyszczalnia ścieków, składowisko odpadów komunalnych, trasa komunikacyjna czy lotnisko. W zależności od źródła, które wpływa na ograniczone użytkowanie nieruchomości, możemy mieć do czynienia z wpływem na jakość powietrza, hałasem lub wytwarzaniem pola elektromagnetycznego. Na obszarze ograniczonego użytkowania zgodnie z prawem dopuszczalne generalnie normy emisyjne mogą być przekraczane. Mogą, ale nie oznacza to automatycznie, że będą.

O co tyle hałasu?

W rozpatrywanej przez sąd sprawie ⁽¹⁾powód domagał się odszkodowania za utratę wartości nieruchomości w związku z jej położeniem w obszarze ograniczonego użytkowania (w tym przypadku z uwagi na sąsiedztwo lotniska). Jego zdaniem wartość mieszkania oraz położonych obok działek uległa zmniejszeniu na skutek ograniczeń w zakresie korzystania z nieruchomości, między innymi związanych z hałasem. Hałas był - zdaniem powoda - postrzegany negatywnie przez potencjalnych nabywców. Co prawda byli oni skłonni kupić nieruchomość, ale za odpowiednio niższą cenę.

Zgodnie z art. 129 ustawy Prawo ochrony środowiska (PoŚ), w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. W rozumieniu art. 361 § 2 Kodeksu Cywilnego szkodą można nazwać stratę w postaci spadku wartości nieruchomości w wyniku wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Ponadto, z art. 129 ust. 2 PoŚ wprost wynika, że zmniejszenie wartości nieruchomości jest szkodą. Pomimo tego, w ocenie Sądu Apelacyjnego w Warszawie, ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania nie powoduje samo przez się ograniczenia możliwości korzystania z nieruchomości. W konsekwencji - nie jest przesłanką wystarczającą do otrzymania odszkodowania.

Hałas nie zawsze jest bezprawny

W badanym przez sąd przypadku częścią obszaru ograniczonego użytkowania objęto tereny o poziomie hałasu nocnego przekraczającym 45 dB, ale nie wyższym niż 50 dB. Z rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku z dnia 14 czerwca 2007 roku (Dz.U. nr 120, poz. 826) również wynika, że dopuszczalny poziom hałasu w środowisku powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych dla terenów zabudowy mieszkaniowej, zagrodowej i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo-usługowej powinien wynosić właśnie 50 dB.

Wytwarzanie hałasu samo w sobie może być podstawą odpowiedzialności odszkodowawczej, tym niemniej musiałoby mieć ono nasilenie przekraczające dopuszczalną miarę. Dopiero wówczas można uznać hałas za oddziaływanie bezprawne. Skoro więc poziom hałasu na nieruchomości powoda nie przekraczał dopuszczalnych 50 dB, to sam w sobie fakt, że znajduje się ona w obszarze ograniczonego użytkowania, nie zmniejsza jeszcze jej wartości. Z tego też względu sąd oddalił w całości powództwo.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik